Αποδιώχνοντας την κατήφεια και την κατάμεμψιν

Με το μεσογειακό καλοκαίρι και τις συνέπειες στη ζωή των Ελλήνων ασχολήθηκε χθες Παρασκευή 13/6 σε άρθρο του με τον ίδιο τίτλο στην χθεσινή Καθημερινή ο Παντελής Μπουκάλας.

Και στο στοιχηματισμό μας  στο Μουντιάλ

Με δυο επιτυχίες χθές περιόρισα την ζημιά στα 20 λεπτά οπότε έχω για «τζόγο» 48,90 ευρω.

Σήμερα για το Μουντιάλ πάιζω

Ελλάδα – Κολομβία  2 (Απόδοση 1,80) 
Ουρουγουάη - Κόστα Ρίκα 1 (Απόδοση 1,40) 
Αγγλία – Ιταλία 2 (Απόδοση 2,55) 
Ακτή Ελεφαντοστού – Ιαπωνία 1 (Απόδοση 2,50)

Κόστος 4,50

Και αύριο

Ελβετία – Ισημερινος 1 (Απόδοση 2,40) 
Γαλλία – Ονδούρα 1 (Απόδοση 1,30) 
Αργεντινή - Βοσνία Ερζεγοβίνη 1 (Απόδοση 1,35)

Κόστος 2,10

* * *

Το παντοδύναμο μεσογειακό καλοκαίρι ορίζει εφεξής τη ροή του δημόσιου βίου. Ως τον Σεπτέμβριο τίποτε δεν θα διασαλεύσει την πανάρχαιη τάξη της ζωής· την ακαταμάχητη ροπή για επιβράδυνση των ρυθμών, σε συμφωνία με την άνοδο της θερμοκρασίας και την επιμήκυνση της ημέρας· τίποτε δεν θα διασαλεύσει την ακαταμάχητη ροπή προς τη θάλασσα, προς τις αύρες και τα κύματα· την καταφυγή στις δροσιές των ορέων και των πλατάνων· το μεσημεριανό αποκάρωμα, την τήρηση της γλυκυτάτης παραδόσεως της σιέστας· τις βεγγέρες σε πλατείες· τα μπάνια των παιδιών και των γιαγιάδων. Τέτοια είναι η τάξη του κόσμου μας, έτσι γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε: προσδοκώντας το καλοκαίρι να ξεπλύνει στο φως του τους φόβους, τις αδυναμίες, τις αδικίες, τα παράπονα.

Οχι για όλους και όχι το ίδιο. Μερικοί συνέλληνες θα επιταχύνουν και θα εργασθούν εντατικότατα μες στη λαίλαπα του τουρισμού, θα στρώνουν μπρέκφαστ από όρθρου βαθέος, θα διαλαλούν ρουμς του ρεντ στα λιμάνια, θα ιδρωκοπούν Σαββατοκύριακα και γιορτές, δεν θα τους δει θάλασσα. Αλλά η απολύτως γενική ροπή είναι αυτή: Τίποτε δεν θα διασαλεύσει την τάξη του καλοκαιριού. Ευτυχώς. Ετσι, θα παραμείνει μισοκρυμμένη η πραγματική κατάσταση της χώρας, ώς τον Σεπτέμβριο τουλάχιστον. Δεν θα βλέπουμε -μάλλον, θα κάνουμε ότι δεν βλέπουμε- τον θίασο ποικιλιών που κουμαντάρει την εθνική κιβωτό. Για όσο κρατήσει η θερινή ανάπαυλα θα έχουμε την πανάκριβη πολυτέλεια να μη βλέπουμε τη δεινή θέση της κοινωνίας, όλων μας. Θα δοθούμε του καλοκαιριού και θα προσποιούμαστε ότι δεν τρέχει τίποτε.

Αλλά η βαθύτερη αίσθηση, κάτω από την αβάσταχτη ευδαιμονία του καλοκαιριού, είναι αυτή που μου θύμισε ο ακριβός φίλος μου ο φιλόλογος, αυτή που περιγράφει ο Θουκυδίδης στο έβδομο βιβλίο των Ιστοριών, περιγράφοντας την αναδίπλωση των ηττημένων Αθηναίων στη Σικελία: «κατήφειά τε τις άμα και κατάμεμψις σφων αυτών πολλή ην». Αποδίδει ο Ελευθέριος Βενιζέλος: «Επεκράτει κατήφεια και εντροπή διά την θέσιν, εις την οποίαν είχαν περιέλθει».

Κατήφεια και κατάμεμψις. Αυτό είναι το διάχυτο αίσθημα, βαθιά και παντού, σε όλους σχεδόν. Κι αυτό πρέπει να αποδιώξουμε, πρώτα και κύρια· αυτή τη μοιρολατρία, τον παραδομό, το βούλιαγμα στην υπαρξιακή απόγνωση, αυτή την πλημμύρα της ανημπόριας, την απόσυρση από τα κοινά. Οπως συχνά έχουμε πει στο παρελθόν, η σοβαρότερη απώλεια μες στην κρίση είναι η απώλεια του φρονήματος, η αθυμία, η λιποψυχία, το θόλωμα του νου και το λύγισμα της ψυχής. Η μετάπτωση στην κατάσταση του έμφοβου και ηττημένου, που παύει να λειτουργεί σαν πολίτης και σαν άνθρωπος, παύει να πιστεύει στον εαυτό του και στην κοινότητα, παύει να αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεών του, ατομικά και συλλογικά.

Πολύ περισσότερο από τις υπαρκτές ήττες και τον υλικό πόνο, αυτά μας απειλούν τώρα, δεν μας αφήνουν να επανεκκινήσουμε: η κατήφεια και η κατάμεμψις. Δηλαδή η απώλεια της πίστης. Και επειδή τα νιώθουμε βαθιά, παρότι τα καλύπτει το εξαίσιο θέρος, ας τα σκεφτόμαστε για να τ’ αποτινάξουμε. Οσο θα μας τυλίγουν ιαματικά μελτέμια και αύρες νυχτερινές, όσο θα διαρκεί η τάξη του καλοκαιριού.