«Λαός, ΠΑΣΟΚ στην εξουσία». Το σύνθημα που έγινε πράξη τη νύχτα της 18ης Οκτωβρίου του 1981, ακριβώς σαράντα χρόνια πριν.
• • •
Οι νικητές πήραν… περίπου 23 μονάδες περισσότερες συγκριτικά με τις εκλογές του 1977. Η Ελλάδα γύριζε σελίδα, οριστικά σημ, Garfield: νομίζαμε, με μια σοσιαλιστική Κυβέρνηση και με τα συνθήματα του ΠΑΣΟΚ να έχουν πείσει σχεδόν το μισό του εκλογικού σώματος.
Για τον Ανδρέα Παπανδρέου η ημερομηνία των εκλογών ήταν συναισθηματικά φορτισμένη. Ακριβώς 37 χρόνια πριν, στις 18 Οκτωβρίου 1944, ο πατέρας του Γεώργιος Παπανδρέου είχε εισέλθει ως απελευθερωτής στην Αθήνα (φωτο)… Ως Πρωθυπουργός της ελεύθερης ελληνικής κυβέρνησης (στην οποία συμμετείχαν και υπουργοί του ΕΑΜ), έχοντας υψώσει την γαλανόλευκη στην Ακρόπολη.
Μάλιστα, το κομμάτι του Τύπου που ήταν φιλικά προσκείμενο στο ΠΑΣΟΚ παρομοίαζε την «απελευθέρωση των Ελλήνων από τη Δεξιά» με την απελευθέρωση του 1944 από τους Ναζί.
Και η αλήθεια είναι ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ χρησιμοποίησαν πολύ τον όρο «Δεξιά» στο λόγο τους.
Η «Αλλαγή» ερχόταν και κανείς δε μπορούσε να τη σταματήσει. Στις 10 Οκτωβρίου 1981 ο Ανδρέας μιλούσε στη Θεσσαλονίκη έχοντας δίπλα του τον Φελίπε Γκονθάλεθ, σοσιαλιστή ηγέτη στην Ισπανία που την επόμενη χρονιά έγινε Πρωθυπουργός στη χώρα του.
Η λαοθάλασσα στη Θεσσαλονίκη έδειχνε τι θα γινόταν. Ένα παραδοσιακό «κάστρο» της δεξιάς παράταξης έπεφτε!
Η ομιλία του Παπανδρέου στο πλήθος που παραληρούσε είχε αρχίσει κάπως έτσι:
«Δημοκρατικέ λαέ της Θεσσαλονίκης. Απόψε η Θεσσαλονίκη έκρινε το αποτέλεσμα της αναμέτρησης στις 18 Οκτώβρη. Μέχρι τώρα, ήμαστε βέβαιοι ότι θα είχαμε αυτοδύναμη πλειοψηφία στη Βουλή. Απόψε γνωρίζουμε ότι θα έχουμε παντοδύναμη Κυβέρνηση. Το ΠΑΣΟΚ στην Κυβέρνηση, ο λαός στην εξουσία»
Δείτε τι είχε γίνει τότε στην πρωτεύουσα της Μακεδονίας.
Μερικές μέρες (15/19/1981) αργότερα ήρθε η σειρά της Αθήνας. Στην Πλατεία Συντάγματος ο Ανδρέας Παπανδρέου μίλησε στο κοινό της πρωτεύουσας (και όχι μόνο).
Η εικόνα φανέρωνε ότι το αποτέλεσμα είχε κριθεί. Και το ενδιαφέρον περιοριζόταν στην τελική διαφορά.
Πως είχε αναγγελθεί ο Ανδρέας πριν βγει στο βήμα για να μιλήσει στην Πλατεία Συντάγματος;
«Ο θεμελιωτής της μεγάλης αλλαγής. Ο πρόεδρός μας. Ο αυριανός Πρωθυπουργός. Ο Πρωθυπουργός όλων των Ελλήνων. Ο Ανδρέας Παπανδρέου»
Το πλήθος αποθέωνε τον πρωθυπουργό… Η «εκδίκηση» για το ’65 και τα Ιουλιανά ήταν εμφανής. Οι Έλληνες δεν ξέχασαν.
Ο Παπανδρέου άρχισε την ομιλία του λέγοντας τα εξής:
«Δημοκρατικέ λαέ των Αθηνών. Απόψε ανασταίνεται, ανασταίνεται, ο λαός των Αθηνών. Απόψε ανασταίνεται ο ελληνικός λαός. Απόψε αυτή δεν είναι πολιτική συγκέντρωση. Είναι το πανηγύρι της νίκης, της απελευθέρωσης του λαού μας που καταδυναστεύτηκε δεκαετίες από τη δεξιά. Απόψε απελευθερωνόμαστε.
Αυτή η συγκέντρωση είναι η πιο μεγαλειώδης συγκέντρωση που έχω ποτέ δει στη ζωή μου, που έχει ποτέ δει η Αθήνα. Είναι η συγκέντρωση της Δημοκρατίας, της ειρήνης, της αλλαγής»
Το φανατισμένο πλήθος του φώναζε: «Είσαι ο πρωθυπουργός»!
Θυμηθείτε οι παλαιότεροι και δείτε οι νεότεροι την ομιλία, την ατμόσφαιρα.
Την επόμενη μέρα (16/10) το κυβερνών κόμμα, της Νέας Δημοκρατίας έκανε τη δική του προεκλογική συγκέντρωση στην Πλατεία Συντάγματος.
Ο Γεώργιος Ράλλης, που περίπου ένα χρόνο πριν έχοντας νικήσει στην εσωτερική διαδικασία τον Ευάγγελο Αβέρωφ, είχε διαδεχτεί τον Κωνσταντίνο Καραμανλή που έγινε Πρόεδρος της Δημοκρατίας , έκανε τη δική του ομιλία.
Ένας πολιτικός με ευπρέπεια και πολιτισμό, ο Ράλλης αντιμετώπισε την επερχόμενη ήττα με υπερηφάνεια. Οι δύο και τρεις σημαίες (για να καλυφθούν τα κενά) που κρατούσε ο καθένας στο συγκέντρωση, δεν άλλαζαν το συμπέρασμα.
Το βράδυ των εκλογών της 18ης Οκτωβρίου 1981, επιβεβαίωσε τη σαρωτική επικράτηση του ΠΑΣΟΚ. Ήταν μια ιστορική στιγμή για την Ελλάδα που πλέον θα είχε μια σοσιαλιστική Κυβέρνηση.
Ο νικητής Ανδρέας Παπανδρέου έκανε τις επίσημες δηλώσεις.
«Ελληνίδες, Έλληνες,
Απόψε κατέχομαι από βαθιά συγκίνηση. Είμαι πράγματι συγκινημένος για την μεγάλη εμπιστοσύνη που μου έχετε δείξει. Και έχω ταυτόχρονα το αίσθημα βαριάς ευθύνης, την οποία επωμίζομαι εγώ και οι συνεργάτες μου, για να πραγματώσουμε το έργο της Αλλαγής, γιατί η Αλλαγή σήμερα είναι όρος για την επιβίωση του έθνους, για την ευημερία του λαού μας.
Και αισθάνομαι πραγματικά υπερήφανος που αυτή η θέση, αυτή η προοπτική για την χώρα μας, εγκρίθηκε κατά τόσο δυνατό, ισχυρό και δημοκρατικό τρόπο από την μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού» είπε στο διάγγελμα της νίκης ο Ανδρέας Παπανδρέου.
Ήταν ξημερώματα της 19ης Οκτωβρίου.
«Σε μια Δημοκρατία ο λαός αποφασίζει κυριαρχικά. Κι ο ελληνικός λαός αποφάσισε. Η ετυμηγορία του είναι για όλους σεβαστή. Δεν πιστεύω ότι ήταν η καλύτερη επιλογή. Εύχομαι όμως ο λαός να μη χρειαστεί να το μετανιώσει»
Ανεξάρτητα από την εξέλιξη - σημ Garfield έκανε πολλά λάθη που δεν έδιωξε από τη πρώτη στιγμή τη «πέμπτη φάλαγγα» της δεξιάς, τη βραδυφλεγή βόμβα που διέλυσε τελικά το ΠΑΣΟΚ που είχε τοποθετήσει στο υπουργείο Γεωργίας - και φυσικά πέρα από το τι πιστεύει κάποιος, η 18η Οκτωβρίου ήταν μια ιστορική στιγμή για την Ελλάδα. Πολλοί την εξέλαβαν ως μια «απάντηση των νικημένων του εμφυλίου» και ταυτόχρονα ως ιστορική ευκαιρία για οριστική «εθνική συμφιλίωση».
Ήταν άλλωστε, όπως προαναφέραμε, και «εκδίκηση» για τα Ιουλιανά και την αποστασία του ’65 με τα δεινά που ακολούθησαν.
Τα συνθήματα που κυριάρχησαν το φανερώνουν άλλωστε:
- «Ραντεβού με την ιστορία»
- «Λαός, ΠΑΣΟΚ, στην εξουσία»
- «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο»
- «Έξω οι βάσεις (σ.σ των ΗΠΑ) του θανάτου»
- «Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες»
- «Ο λαός δε ξεχνά τι σημαίνει δεξιά»
Το ΠΑΣΟΚ προχώρησε σε βαθιές κοινωνικές τομές, φέρνοντας προοδευτικό αέρα στη χώρα και βγάζοντάς τη από το συντηρητισμό δεκαετιών.
Το πώς εξελίχθηκε είναι μια διαφορετική ιστορία (άλλωστε το ΠΑΣΟΚ των 80ς ουδεμία σχέση έχει με το ΠΑΣΟΚ των 90ς πολύ δε περισσότερο με το κόμμα του 21ου αιώνα)
Αναδημοσίευση: Sportime.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου