• • •
Όπως μεταδίδει το Bloomberg, εάν οι ελλείψεις επιδεινωθούν, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα μπορούσαν να καταφύγουν στον περιορισμό των πωλήσεων φυσικού αερίου και ηλεκτρικές ενέργειας προς άλλες περιοχές. Υπό ένα ακόμη πιο ακραίο σενάριο θα μπορούσαν να σταματήσουν τις ροές μεταξύ τους, προκαλώντας πολιτική και οικονομική κρίση.
«Αν κάνει πολύ κρύο, ακόμη και εντός της Ευρώπης, θα δείτε χώρες να λένε: «Εχω το φυσικό αέριο εντός των συνόρων μου και πρόκειται να περάσω ένα επείγον μέτρο ασφαλείας υπό το οποίο κανείς δεν μπορεί να κάνει εξαγωγές τις επόμενες δύο εβδομάδες», δήλωσε ο Μάρκο Αλβέρα, διευθύνων σύμβουλος της ιταλικής εταιρείας ενεργειακών υποδομών Snam SpA. «Με έχουν απειλήσει σε πολλές χώρες τα τελευταία 20 χρόνια. Πολιτική προτεραιότητα είναι να κρατήσουν τους ψηφοφόρους τους».
Οι δεξαμενές φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι γεμάτες κατά περίπου 77%. Αυτό είναι πολύ κάτω από το φυσιολογικό για αυτήν την εποχή του χρόνου και αφήνει τα μέλη ιδιαίτερα ευάλωτα, εάν ο χειμώνας είναι έντονος.
Η συμπίεση της παγκόσμιας προσφοράς προκάλεσε την πιο απότομη πτώση στην παραγωγή της γαλλικής βιομηχανίας. Τέτοια πτώση είχε να δει η Γαλλία από την περίοδο των αυστηρών lockdowns για τον περιορισμό του κορονοϊού πέρυσι.
Οι διαταραχές στην προσφορά προκάλεσαν παρόμοιες πιέσεις στη Γερμανία, η οποία μείωσε σημαντικά τη δυναμική της ανάπτυξης της οικονομίας της.
Οι εκτιμήσεις για τις παραγγελίες των εργοστασίων και στις δύο χώρες επιδεινώθηκαν τον Οκτώβριο, με ορισμένες βιομηχανίες να αναφέρουν ότι οι «σοβαρές καθυστερήσεις» στις εισροές ήταν υπεύθυνες για την ακύρωση ή την αναβολή των συμβάσεων.
Παράλληλα, αυξήθηκαν οι πληθωριστικές πιέσεις εν μέσω των σημείων συμφόρησης στην εφοδιαστική αλυσίδα, σύμφωνα με έρευνες της IHS Markit. «Ενώ μέχρι πρόσφατα, οι επιπτώσεις των ελλείψεων σε πρώτες ύλες ήταν πιο εμφανείς στις τιμές, τώρα βλέπουμε ότι έχουν αξιοσημείωτο αντίκτυπο στα επίπεδα παραγωγής και στο βιβλίο παραγγελιών», δήλωσε ο Joe Hayes, οικονομολόγος της εταιρείας.
Η επιχειρηματική δραστηριότητα στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, υποχώρησε σε χαμηλό οκταμήνου τον Οκτώβριο. Η Γαλλία «αντιστάθηκε» κάπως καλύτερα, επωφελούμενη από την ενίσχυση των τουριστικών υπηρεσιών λόγω των χαλαρότερων ταξιδιωτικών περιορισμών.
Να σημειωθεί ότι σε λιγότερο από μία εβδομάδα θα συναντηθούν οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για να εκτιμήσουν την κατάσταση της οικονομίας της Ευρωζώνης. Μέχρι στιγμής, έχουν επιμείνει ότι οι ελλείψεις στην προσφορά θα καθυστερήσουν αλλά δεν θα εκτροχιάσουν την ανάκαμψη και ότι οι πιέσεις στις τιμές σύντομα θα μετριαστούν.
Μάλιστα οι επιχειρήσεις στη Γερμανία και τη Γαλλία πιστεύουν ότι έχουν δίκιο, δεδομένου ότι οι προσδοκίες για μελλοντική παραγωγή ενισχύθηκαν και στις δύο χώρες και η απασχόληση αυξήθηκε.
Οι σημαντικότεροι αγωγοί φυσικού αερίου της Ευρώπης διασχίζουν την ήπειρο, ενώ και το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας διασυνδέεται επίσης όλο και περισσότερο. Αν και αυτό είχε ως στόχο να επιτρέψει τη συγκέντρωση πόρων και να οικοδομήσει μια ενιαία αγορά ενέργειας, θα μπορούσε να αφήσει ορισμένες χώρες ευάλωτες.
Η Ευρώπη έχει πολλούς αγωγούς και κάποιοι από αυτούς διασχίζουν πολλά σύνορα, δημιουργώντας πολλά πιθανά δύσκολα σημεία. Μερικά από αυτά είναι αυτό του Yamal, που περνά από τη Ρωσία μέσω της Λευκορωσίας και της Πολωνίας, πριν φτάσει στη Γερμανία και ο TAG, που μεταφέρει ρωσικό αέριο στην Αυστρία και την Ιταλία.
Απειλούν οι κυβερνήσεις να μπλοκάρουν τις εξαγωγές;
Αν και καμία κυβέρνηση στην Ευρώπη δεν έχει πει ακόμη ότι θα σταματήσει τις εξαγωγές, ο κίνδυνος αυξάνεται όσο αυξάνονται οι τιμές της ενέργειας.
Στη Νορβηγία, έναν από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς ενέργειας στην Ευρώπη, οι τιμές της ενέργειας έχουν αυξηθεί επτά φορές από πέρυσι. Ο ηγέτης του Κόμματος του Κέντρου, το οποίο ενδέχεται να αποτελέσει σύντομα μέρος μιας κυβέρνησης συνασπισμού, είπε ότι αξιολογεί εάν είναι νόμιμο να περικοπούν οι πωλήσεις προς την ΕΕ.
Η Σερβία ενδέχεται να απαγορεύσει τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας για να διασφαλίσει ότι «οι άνθρωποι έχουν ζεστά σπίτια», δήλωσε ο πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς αυτόν τον μήνα. Και η Γαλλία απείλησε να περιορίσει την ηλεκτροδότηση στα νησιά της Μάγχης του Ηνωμένου Βασιλείου εν μέσω διαμάχης για την αλιεία.
Πάνω από μία φορά αυτό το χειμώνα, ο ιρλανδικός φορέας εκμετάλλευσης δικτύου έκλεισε τις διασυνδέσεις που στέλνουν αιολική ενέργεια στην Βρετανία. Η Ιρλανδία είπε ότι οι ελλείψεις της είναι τόσο σοβαρές που θα μπορούσε να κινδυνεύσει από μπλακ άουτ.
Ποιες χώρες είναι ευάλωτες;
Οι εξωτερικές προμήθειες αντιπροσωπεύουν περίπου το 80% του φυσικού αερίου που καταναλώνει η ΕΕ, με το μεγαλύτερο μέρος να προέρχεται από τη Ρωσία, τη Νορβηγία και την Αλγερία.
Μερικές από τις μεγαλύτερες οικονομίες του μπλοκ είναι από τις πιο εκτεθειμένες. Η Γερμανία εισάγει το 90% των αναγκών της. Χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, η Ισπανία και η Πορτογαλία αντιμετωπίζουν το πρόσθετο πρόβλημα της χαμηλής χωρητικότητας αποθήκευσης αερίου, σύμφωνα με τον Fabrizio Farina, αναλυτή στη συμβουλευτική Verisk Maplecroft.
Αξίζει να σημειωθεί πως οι χώρες με τις οποίες συνδέεται η Ελλάδα και κυρίως Βουλγαρία και Ιταλία. Ενώ πολύ πρόσφατα έγινε συμφωνία για ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας με Αίγυπτο
Πώς μπορούν οι χώρες να εμποδίσουν τις εξαγωγές;
Η ΕΕ έχει τις λεγόμενες «αρχές αλληλεγγύης» που υποτίθεται ότι εμποδίζουν οποιοδήποτε κράτος να μπλοκάρει τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου και να αφήνει ένα άλλο μέλος σε έλλειψη, ειδικά όταν πρόκειται για προμήθειες για τα νοικοκυριά.
Το σύστημα ωστόσο δεν έχει δοκιμαστεί ποτέ σε ενεργειακή κρίση. «Στην πράξη, θα είναι πολύ δύσκολο», είπε ο Thierry Bros, πρώην trader ενέργειας που σήμερα είναι καθηγητής στο Ινστιτούτο Πολιτικών Σπουδών του Παρισιού.
«Τα κράτη μέλη θα αρχίσουν να διαφωνούν. Η Γερμανία αντιμετωπίζει τον χειρότερο κίνδυνο αναταραχής αυτόν τον χειμώνα επειδή χρησιμοποιεί πολλή ενέργεια και η αποθήκευσή της είναι αρκετά άδεια. Δεν νομίζω ότι οι Ισπανοί, οι Γάλλοι, οι Πολωνοί θα χαρούν πολύ να τους βοηθήσουν».
Οι φορείς εκμετάλλευσης δικτύων ισχυρίζονται ότι τους επιτρέπεται να σταματήσουν ή να αλλάξουν τις ροές ισχύος μέσω καλωδίων μεταξύ των χωρών, εάν δεν έχουν αρκετή ηλεκτρική ενέργεια για το δικό τους δίκτυο. Ή, ότι η απόφαση θα μπορούσε να προέλθει από τις κυβερνήσεις.
Αναδημοσίευση: anatropinews.gr
Πηγές: energyin.gr και kathimerini.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου