Και δεδομένος και προβλέψιμος

Την επιστροφή στις προδικτατορικές εποχές που οδηγεί τη χώρα μας ο πρωθυπουργός της Κυριάκος Μητσοτάκης αναδεικνύει σε άρθρο του με τον ίδιο τίτλο ο Τάσος Παππάς. Στην «Εφημερίδα των Συντακτών» της Τρίτης 1 Μαρτίου.

• • •

Η Ελλάδα σε όλη τη διαδρομή της από τη λήξη του Εμφυλίου και μετά σε καμία φάση δεν αμφισβήτησε τον καθοριστικό ρόλο των ΗΠΑ. Ουδέποτε κάποια κυβέρνησή της διανοήθηκε να διαρρήξει τους δεσμούς της χώρας με τον αμερικανικό παράγοντα. Μερικές φορές η πρόσδεση ήταν άνευ όρων και δηλωνόταν με ταπεινωτικό τρόπο. Από το περίφημο «στρατηγέ μου, ιδού ο στρατός σας» μέχρι τη συμμετοχή της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα στη διαμόρφωση της πολιτικής των ελληνικών κυβερνήσεων, όχι μόνο στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής αλλά εφ’ όλης της ύλης.

Ηταν η εποχή που το επίσημο αφήγημα της Δεξιάς περιγράφει τους ηττημένους στα πεδία των μαχών κομμουνιστές και στη συνέχεια εξόριστους εντός και εκτός επικράτειας και κυνηγημένους από τους μηχανισμούς καταστολής και το παρακράτος ως επικίνδυνο εσωτερικό εχθρό, ως διαρκή απειλή για την πατρίδα και δεν πρέπει οι εθνικές δυνάμεις να εφησυχάζουν γιατί αυτοί οι συμμορίτες, μόνο για λίγο καιρό ξαποσταίνουν και ξανά προς τον στόχο τους τραβούν, που δεν είναι άλλος από το να μετατρέψουν την Ελλάδα σε προτεκτοράτο της Σοβιετικής Ενωσης. Ετοιμάζονται πυρετωδώς για τον τρίτο γύρο. Μαζεύουν όπλα, στήνουν γιάφκες, οργανώνουν προβοκάτσιες, συγκεντρώνουν χρήματα, παραπλανούν τη νεολαία, έχουν αποκτήσει ευρύτερο ακροατήριο (συνοδοιπόροι) και εκμεταλλεύονται την αντιπαράθεση μεταξύ των αστικών κομμάτων για να προκαλέσουν ρήγμα στο μέτωπο των εθνικοφρόνων. Αυτό ήταν το βασικό επιχείρημα που χρησιμοποίησαν οι επίορκοι στρατιωτικοί για να δικαιολογήσουν το πραξικόπημα του 1967.

Μετά την πτώση της χούντας υπήρξαν πρωθυπουργοί που επιχείρησαν να θέσουν σε διαφορετικό πλαίσιο τις σχέσεις της Ελλάδας με τις ΗΠΑ. Ο πάπας του εγχώριου αστισμού Κωνσταντίνος Καραμανλής ήταν δεδομένος για τους Αμερικανούς, δεν ήταν όμως και απολύτως προβλέψιμος. Δεν δίστασε να απομακρύνει την Ελλάδα από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ (έστω για λίγο), σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη στάση της Συμμαχίας και των ΗΠΑ στο Κυπριακό. Ισως ο πιο ατίθασος πρωθυπουργός ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου. Δεν έμεινε για πολύ καιρό στις θέσεις για «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ, το ίδιο συνδικάτο», δεν έβγαλε την Ελλάδα από το ΝΑΤΟ όπως είχε υποσχεθεί, δεν έδιωξε τις αμερικανικές βάσεις όπως είχε δεσμευτεί, ωστόσο ορισμένες επιλογές του δεν άρεσαν καθόλου στους Αμερικανούς. Και οι πιο διαχειρίσιμες (οι αστερίσκοι διαφωνίας στα κοινά ανακοινωθέντα του ΝΑΤΟ) και οι περισσότερο ενοχλητικές (το φλερτ του με το Κίνημα των Αδεσμεύτων) και αυτές που εισπράττονταν από τη Δύση ως προκλητικές (η διαφοροποίησή του και στην κατάρριψη από τους Σοβιετικούς του νοτιοκορεατικού τζάμπο και στο πραξικόπημα Γιαρουζέλσκι).

O Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είναι το «κακό παιδί». Δεν θέλει να γίνει ταραξίας. Αντιθέτως είναι και δεδομένος και προβλέψιμος, όπως ο ίδιος έχει παραδεχτεί. Συμφώνησε στην επ’ αόριστον ανανέωση της παρουσίας των αμερικανικών βάσεων, ενέκρινε τη δημιουργία νέων βάσεων και τώρα στέλνει όπλα στην Ουκρανία και απαγορεύει την πτήση ρωσικών αεροσκαφών στον ελληνικό εναέριο χώρο. Το κάνει, λένε οι συνεργάτες του, περιμένοντας από τη Δύση να ανταποδώσει και στο θέμα της διένεξης με την Τουρκία και στο Κυπριακό. Αν όμως ρωτήσει εν ενεργεία και συνταξιούχους διπλωμάτες θα του πουν ότι οι σύμμαχοι έχουν αποδείξει πολλές φορές πως δεν υπολογίζουν και δεν ζητούν τη γνώμη των δεδομένων και προβλέψιμων εταίρων. Εκτός αν ο κ. Μητσοτάκης θεωρεί πως οι Αμερικανοί θα τον βοηθήσουν να αντιμετωπίσει τον σημερινό εσωτερικό εχθρό που δεν είναι οι κομμουνιστές, αλλά, όπως έχει πει, οι ακροαριστεροί λαϊκιστές. Ετσι, από το «στρατηγέ μου, ιδού ο στρατός σου» θα πάμε στο «πρόεδρέ μου, ιδού η νέα πολιτεία σου»..