Τον λόγο που αποτυχαίνουν οι δημοσκοπήσεις παγκοσμίως
προσπάθησε - με επιτυχία πιστέυω - να εξηγήσει με άρθρο του με τον ίδιο τίτλο, στη
«Δημοκρατία» της Παρασκευής 11 Νοεμβρίου
* * *
Οι εταιρίες δημοσκοπήσεων είναι τελικά αναξιόπιστες όχι μόνο
στην Ελλάδα, αλλά παγκοσμίως. Το μέγα ερώτημα είναι: Τι δεν καταλαβαίνουν;
Αδυνατούν με τις μεθόδους τους να πιάσουν τον σφυγμό της κοινωνίας ή μήπως
ισχύουν όσα κατά καιρούς ακούγονται, ότι τελικά είναι όργανα δημιουργίας
κλίματος και πολιτικών εντυπώσεων και χρησιμοποιούνται ως εργαλείο χειραγώγησης
των λαών; Οπως και να ’χει, η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ έδωσε το τελειωτικό
χτύπημα στην αξιοπιστία των όπου γης δημοσκόπων. Υπάρχουν αρκετοί επιμέρους
παράγοντες που αξίζει να προσεχτούν:
1. Και στις τρεις
προαναφερθείσες εκλογικές αναμετρήσεις υπήρξε προσπάθεια χειραγώγησης και
επηρεασμού της κοινής γνώμης από media και «σοβαρούς» αναλυτές. Το μήνυμα που
εισέπρατταν οι πολίτες ήταν «μην τολμήσετε να ψηφίσετε το πολιτικά μη ορθό».
Επομένως, όπως φαίνεται, αντέδρασαν στην προσπάθεια να «ελεγχθεί» η συμπεριφορά
τους και πιθανότατα σκοπίμως παραπλάνησαν τους δημοσκόπους, θεωρώντας τους
μέρος του συστήματος. Ενδεχομένως αρκετοί σκέφτηκαν ότι, αν τα γκάλοπ πέσουν
έξω, θα είναι μια νίκη του απλού πολίτη. Ή, αν θέλετε, η εκδίκησή του προς
όλους τους «ειδήμονες» που του λένε τι πρέπει να ψηφίσει.
2. Η συστημική
προπαγάνδα (υπέρ του «ναι» στην Ελλάδα, του Bremain στη Βρετανία και της Χίλαρι
στις ΗΠΑ) δημιούργησε ενοχές σε σημαντικό μέρος της κοινής γνώμης, που έκρυψε
την πρόθεση ψήφου του ή ντρεπόταν ανοιχτά να παραδεχτεί ότι ήταν κόντρα στο
(υποτιθέμενο) ρεύμα. Έτσι στα προεκλογικά γκάλοπ δεν καταγράφηκε ορθά η τάση
της κοινωνίας, αφού ένα σημαντικό μέρος της έμεινε βουβό. Ωστόσο, την κρίσιμη
ώρα της κάλπης και με δεδομένη τη μυστικότητα της διαδικασίας έκανε άφοβα την
επιλογή της. Αυτό το βουβό κύμα της κοινής γνώμης οι δημοσκόποι δεν μπόρεσαν να
το καταγράψουν και ούτε πρόκειται ποτέ να το πετύχουν, εφόσον επαναληφθούν οι
ίδιες συνθήκες πιέσεων.
3. Ο μέσος
καταπιεσμένος άνθρωπος της εποχής μας, όπου κι αν ζει, έχει πλέον πειστεί ότι
τα media έχουν χάσει την αντικειμενικότητα και την αξιοπιστία τους. Θεωρεί,
μάλιστα, ότι τα μεγάλα συγκροτήματα της ενημέρωσης ούτε τον εκπροσωπούν ούτε
τον εκφράζουν. Γι’ αυτό καταφεύγει στο διαδίκτυο, ακόμα και σε χαμηλής
αξιοπιστίας (ή και επικίνδυνες) ιστοσελίδες, ψάχνοντας να βρει την αλήθεια.
Τείνει, μάλιστα, να πάει κόντρα στις επιλογές που προβάλλουν αυτά τα μεγάλα
συστημικά media. Οταν βλέπει, δηλαδή, ισχυρές εφημερίδες και κανάλια να
προβάλλουν απροκάλυπτα τη Χίλαρι, αυτομάτως τάσσεται απέναντί της. Επίσης, όταν
βλέπει καταιγισμό δημοσκοπήσεων υπέρ ενός υποψηφίου από τα ίδια μέσα,
αντανακλαστικά τις θεωρεί «πειραγμένες» και μέρος της προπαγάνδας.
4. Το βέβαιο
είναι ότι τα εκλογικά δεδομένα παγκοσμίως έχουν αλλάξει. Οι τελευταίοι που,
όπως φαίνεται, θα το πάρουν χαμπάρι είναι οι πολιτικοί και οι δημοσκόποι. Ένας
ακροατής το έθεσε πολύ εύστοχα προχθές, μιλώντας σε ένα ραδιόφωνο. «Τις
προηγούμενες δεκαετίες αποφάσιζε για τους νικητές των εκλογών το κοινό των
εφημερίδων. Πιο πρόσφατα, οι τηλεθεατές των καναλιών. Τώρα, πλέον, τον νικητή
καθορίζει το κλίμα στο διαδίκτυο» είπε. Ορθότατο!
5. Οι δημοσκόποι
αδυνατούν να αντιληφθούν την οργή του μέσου πολίτη, που νιώθει ευνουχισμένος
και ανίσχυρος. Ένα ολόκληρο σύστημα (παγκοσμίως) επιχειρεί να του στερήσει το
δικαίωμα να σκέφτεται και να αποφασίζει, προσπαθώντας να αποσπάσει την ψήφο του
με κόλπα (και πράγματι σχεδόν πάντα το πετύχαινε έως πρόσφατα). Αυτή η
αγανάκτηση οδηγεί σε εκλογικές επιλογές αντίδρασης. «Εγώ αποφασίζω» είναι σαν
να λέει κάθε πολίτης, που νιώθει ότι του συμπεριφέρονται σαν άβουλο (και φτωχό)
μυρμήγκι. Θεωρεί ότι η ψήφος είναι το μοναδικό (και τελευταίο) «όπλο», που κανείς
δεν μπορεί να του στερήσει. Έστω για να έχει μια στο τόσο την ψευδαίσθηση ότι
μπορεί ακόμα να ορίζει τη ζωή του και το μέλλον του τόπου του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου