Φόντο ο Παρθενώνας ή φως;

Ο οίκος Gucci ζήτησε πρόσφατα την Ακρόπολη για φόντο σε φωτογράφιση κι επίδειξη μόδας. Την προσφορά της εταιρίας (2.000.000 ευρώ) την αρνηθήκαμε, με την αντιπολίτευση να αντιδρά, όπως ήταν φυσικό. Το ΚΑΣ (Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο) γνωμοδότησε να μη δοθεί το μνημείο μας γι’ αυτή την χρήση, κάτι που υιοθέτησε η υπουργός πολιτισμού κ. Κονιόρδου. Την ίδια μέρα Τρίτη 14 Φεβρουαρίου, ο Παντελής Μπουκάλας έγραψε στην Καθημερινή, άρθρο με τον ίδιο τίτλο, με την γνώμη του. Που ταυτίζεται μ΄αυτή του ΚΑΣ

* * *

Δεν είναι λίγες οι πληγές που άφησαν πάνω στον Παρθενώνα, και γενικότερα στα μνημεία της Ακρόπολης, η βία του χρόνου και η βία των ανθρώπων. Και από τους σεισμούς πάντως, και από τους ανέμους και τις καταιγίδες, πολύ χειρότερα τους φέρθηκαν οι άνθρωποι, από τον Μοροζίνι ώς τον Ελγιν, και από τους πρώτους χριστιανούς ώς τους Τούρκους κατακτητές. Τα στόχευσαν με τα βαριά τους όπλα, τα λαφυραγώγησαν, τους επιτέθηκαν βάναυσα αλλάζοντας τον λατρευτικό τους προορισμό. Κι ωστόσο ο Παρθενώνας άντεξε. Αναμετρήθηκε με την «κακιά σκουριά» και νίκησε.

Τις τελευταίες δεκαετίες, οι επίβουλοι έρχονται ντυμένοι φίλοι. Οπλισμένοι με ποικίλα προσχήματα. Και με σταθερό δέλεαρ την «προβολή του Παρθενώνα και της χώρας σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης». Λες και χρειάζεται διαφήμιση, ακόμα περισσότερη διαφήμιση ο Παρθενώνας, ένα από τα πιο διάσημα μνημεία της οικουμένης. Ή λες και η αντοχή του τόπου συνολικά στην τουριστική πλημμύρα είναι απεριόριστη, και δεν τον φθείρει στο βάθος της ψυχής του ο φερτός πλούτος, που τον μετέτρεψε σταδιακά σε τεράστιο ρουμ του λετ.

Το τωρινό πρόσχημα για τη μετατροπή του Παρθενώνα σε ταπεινωμένο φόντο, προς διαφήμιση της νέας κολεξιόν του οίκου Γκούτσι, έχει το όνομα «ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης και προώθηση της καινοτόμου δημιουργικότητας». Αυτή η γλυκερή ρητορική, όμως, δεν εξηγεί γιατί η «ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης» προϋποθέτει την προσβλητική καθυπόταξη σε ιδιωτικούς εμπορικούς σχεδιασμούς ενός από τα κορυφαία σύμβολα της ανθρωπότητας ούτε το γιατί θα πρέπει οι Καρυάτιδες να καταντήσουν αχθοφόροι αλλοτρίων συμφερόντων. Κι ύστερα, ποια «καινοτόμος δημιουργικότητα»; Η εταιρεία που θέλει να στήσει πασαρέλα στον Παρθενώνα, να καπηλευτεί δηλαδή την τεράστια υπεραξία του, δεν πρωτοτυπεί. Ενστερνίζεται απλώς την αυτοδιαφημιστική μέθοδο της Λουφτχάνσα, της Κόκα Κόλα, της Βεράιζον (εταιρεία κινητής τηλεφωνίας που μεταμόρφωσε τους κίονες σε τηλέφωνα), της Τζένιφερ Λόπεζ, η οποία φωτογραφήθηκε το 2008 στον Βράχο, με την άδεια του τότε υπουργού Πολιτισμού Μιχάλη Λιάπη, ο οποίος παρέκαμψε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Ακόμα κι αυτός άλλωστε, που υπούργευσε κληρονομίας ένεκεν, θα θυμόταν ότι δέκα χρόνια νωρίτερα το ΚΑΣ είχε αντιτεθεί στην πρόταση του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου, ως υπουργού Πολιτισμού, να εκχωρηθεί το Ηρώδειο στον οίκο μόδας Κάλβιν Κλάιν.

Δεν είναι Ηρώδειο ο Παρθενώνας. Ούτε Κολοσσαίο. Είναι τμήμα της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς όχι μόνο λόγω του κάλλους του αλλά, πρωτίστως, ως φαεινό σύμβολο της δημοκρατίας. Ο συμβολισμός αυτός επλήγη προ μηνών, όταν ο χώρος σφραγίστηκε για να απολαύσει ακίνδυνα τη μοναχική επίσκεψή του ο Μπαράκ Ομπάμα. Το πλήγμα θα είναι απείρως βαρύτερο εάν το μνημείο υποβαθμιστεί σε φόντο εμπορικής εκδήλωσης. Το επιχείρημα της οικονομικής αποζημίωσης ή της διαφημιστικής προβολής είναι απλώς η αποκριάτικη στολή του κυνισμού.