Η δίκαιη κούπα του Πυθαγόρα

Η «κούπα του Πυθαγόρα» ή «δίκαιη κούπα» ή «κούπα της ελευθερίας» είναι ίσως το πιο γνωστό «κεραμικό» της Σάμου, ένα πήλινο ποτήρι, που αδειάζει κατά έναν «μαγικό» τρόπο, όταν εκείνος που το κρατάει αποδειχτεί πλεονέκτης και θέλει να πιει περισσότερο απ’ όσο πρέπει…. Πολλά ονόματα, ένας μύθος, ένα μυστήριο…

Κατά την παράδοση, την κούπα την έφτιαξε ο ίδιος ο Πυθαγόρας και μ’ αυτήν μοίραζε κρασί στους μαθητές του. Αν κάποιος λοιπόν υπερέβαινε το μέτρο, η κούπα άδειαζε! Πίσω, ωστόσο, από τον μύθο υπάρχει και η πραγματικότητα και βέβαια και οι ερμηνείες της φυσικής που λύνουν το μυστήριο.

Στην κούπα υπάρχει χαραγμένο ένα όριο, μια γραμμή. Αν το υγρό που περιέχει δεν υπερβεί τη γραμμή αυτή, ο πότης απολαμβάνει το κρασί του. Εάν, όμως, ξεπεράσει τη γραμμή του ορίου, τότε η κούπα αδειάζει και το κρασί χύνεται από τη βάση. Αδειάζει όλη η κούπα, όχι μόνο η επιπλέον ποσότητα. Πως όμως γίνεται αυτό;

Η κατασκευή του Πυθαγόρα ακολουθεί το νόμο που ανέπτυξε ο Pascal αιώνες αργότερα για τα συγκοινωνούντα δοχεία. Στο κέντρο της κούπας βρίσκεται μια στήλη τοποθετημένη ακριβώς πάνω από έναν σωλήνα που οδηγεί στο κάτω μέρος της. Ενώ η κούπα γεμίζει, η στάθμη του κρασιού ανεβαίνει και στο εσωτερικό της κεντρικής στήλης, ακολουθώντας το νόμο του Pascal. Όσο η στάθμη του κρασιού δεν ξεπερνά τη γραμμή, που είναι χαραγμένη στο εσωτερικό της κούπας, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Μόλις όμως το υγρό υπερβεί τη γραμμή-όριο, τότε αρχίζει να ρέει μέσω του εσωτερικού σωλήνα από τη βάση της κούπας.

Στην Σάμο λειτουργούν αρκετά παραδοσιακά κεραμοποιεία τα οποία επιβάλετε να επισκεφτείτε! Εκτός από την παραδοσιακή δίκαιη κούπα του Πυθαγόρα θα βρείτε μια τεράστια ποικιλία από πανέμορφα χειροποίητα παραδοσιακά πήλινα αντικείμενα! Κεραμοποιεία θα βρείτε στα χωριά Μαυρατζαίοι, Μύλοι και Κουμαραδαίοι.

Αναδημοσίευση: mouzakisvillas.gr