Όχι στην προχειρότητα

Μπορεί ο τουρισμός και άλλοι τομείς να δέχθηκε  πλήγματα από τον κοροναϊό, όμως μπορούν τελικά να λειτουργήσουν. Ο Αλέξης Παπαχελάς επιχειρηματολογεί για το πως μπορεί τελικώς να λειτουργήσει όλα αυτό θετικά, σε άρθρο του με τον ίδιο τίτλο στην «Καθημερινή» της Τρίτης 1 Ιουλίου

* * *

Ο κορωνοϊός ήλθε και χτύπησε τον ελληνικό τουρισμό σε μια στιγμή που απογειωνόταν. Επληξε μάλιστα ιδιαίτερα μια νέα γενιά επιχειρηματιών και εργαζομένων οι οποίοι είχαν περάσει σε άλλο επίπεδο επαγγελματισμού και ποιότητας. Είναι πολύ νωρίς για να δούμε πόσα χρόνια θα χρειαστούν για να φτάσουμε τα επίπεδα του 2019 από πλευράς επισκεπτών. Οι περισσότεροι γνώστες του κλάδου θεωρούν ότι κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί πριν από το 2022 ή το 2023. Κανείς δεν ξέρει, άλλωστε, εάν ο πλανήτης θα επιστρέψει γρήγορα στις ταξιδιωτικές του συνήθειες ή εάν θα αλλάξει εντελώς η κουλτούρα του ταξιδιού.

Οσο σκληρό και άδικο και αν είναι το πλήγμα από τον ιό, μας δίνει μία, μοναδική, ευκαιρία να ξανασκεφθούμε ως χώρα το τουριστικό μας προϊόν. Το είχαμε ανάγκη γιατί βγήκαμε από τη μεγάλη οικονομική κρίση και είδαμε τον τουρισμό σαν τη μαγική λύση που οδηγεί στην ανάπτυξη. Δεν υπήρχε ούτε χρόνος ούτε διάθεση για συζητήσεις και μελέτες.

Τα ερωτήματα που περιμένουν απαντήσεις είναι πολλά. Θέλουμε να βάλουμε περιορισμούς στους προορισμούς που προσελκύουν ρεκόρ τουριστών; Πώς θα γίνει αυτό; Με χρεώσεις ανά επιβάτη ή απλούς κόφτες στον ημερήσιο αριθμό επιτρεπόμενων επισκέψεων; Αυτή είναι μια συζήτηση που γίνεται στην υπόλοιπη Ευρώπη, και όχι μόνο. Πρέπει να την κάνουμε και εμείς, παρακάμπτοντας τις διάφορες μικροσυντεχνίες που θέλουν να μην αλλάξει τίποτα.

Είναι, επίσης, η στιγμή να μελετηθούν σοβαρά θέματα, όπως η κυκλοφορία στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις. Οχι με την προχειρότητα που έχει επιδειχθεί τελευταία, αλλά σοβαρά, επιστημονικά. Αντέχει, π.χ., το παραλιακό μέτωπο πρόσθετο κυκλοφοριακό φορτίο από το μεγάλο έργο του Ελληνικού, που όλοι θέλουμε να τελειώσει... χθες; Και αν όχι, ποιες λύσεις υπάρχουν, πριν γίνουμε Κωνσταντινούπολη, όπου θέλεις άπειρο χρόνο για να μετακινηθείς από το ένα σημείο στο άλλο;

Δοξάσαμε για πολλά χρόνια την κρουαζιέρα. Φέρνει τα έσοδα που θέλουμε ή απλώς προσθέτει φορτίο επισκεπτών χωρίς κανένα όφελος για τις τοπικές κοινωνίες και την ελληνική οικονομία;

Αλλο ερώτημα είναι το πώς θα αλλάξει η Αθήνα, ο χαρακτήρας των γειτονιών της. Κομμάτι της αίγλης που απέκτησε η πρωτεύουσα είχε να κάνει με το πώς το ιστορικό κέντρο αναπτύχθηκε με έναν τρόπο εναλλακτικό, που προστάτευε και τον πραγματικό του χαρακτήρα. Το θέλουμε αυτό! Η Αθήνα έγινε το Βερολίνο της δεκαετίας ακριβώς γιατί πρόσφερε εναλλακτικές εμπειρίες, μυρωδιές, νοστιμιές..., όχι ένα ακόμη Starbucks εκεί όπου ήταν παλιά ένα καφενείο.

Εχουν γίνει πολλά στον ελληνικό τουρισμό, στο κρασί, στη γαστρονομία. Είμαστε αλλού σε σύγκριση με περασμένες δεκαετίες. Η πρόκληση τώρα είναι να σχεδιάσουμε το μέλλον και να αποφύγουμε τα λάθη. Ο προορισμός είναι μοναδικός, μοναδική και η ευκαιρία που, ύπουλα και απρόσμενα, μας έδωσε ο κορωνοϊός να σκεφθούμε λίγο πιο στρατηγικά και πρακτικά ταυτόχρονα.