Το κοινό ουσιαστικά με 439 πόντους έδωσε τη νίκη στην Ουκρανία η οποία συμμετείχε στο διαγωνισμό της Eurovision στο Τορίνο της Ιταλίας ενώ βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση τους τελευταίους τρεις μήνες με την Ρωσία να έχει εισβάλλει στα εδάφη της.
Η Ουκρανία συμμετείχε στο διαγωνισμό της Eurovision 2022 με το συγκρότημα Kalush Orchestra και το τραγούδι Stefania.
Το «1944» της Ουκρανής Jamala κέρδισε στη Eurovision του 2016 στη Στοκχόλμη της Σουηδίας, με στίχο που μόνο «μη πολιτικό» δεν μπορείς να τον πεις. Τουναντίον, πολιτικότατο τον λες και με πολύ συγκεκριμένο φορτίο.
• • •
Tο 1976 η Ελλάδα αποφάσισε να επανεμφανιστεί στο διαγωνισμό της Eurovision μετά την αποχή της προηγούμενης χρονιάς, όταν θέλησε να καταγγείλει τον Αττίλα στην Κύπρο και την παρθενική εμφάνιση της Τουρκίας στο θεσμό. Το τραγούδι της δεύτερης συμμετοχής ήταν επιλογή του Μάνου Χατζιδάκι ως διευθυντή του Τρίτου Προγράμματος. Επρόκειτο για ένα μοιρολόι της μαυροφορεμένης Μαρίζας Κωχ που μιλούσε για την στρατιωτική εισβολή και το δράμα του Κυπριακού λαού. Το «Παναγία μου – Παναγία μου», προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων και τάραξε τα νερά της Eurovision.
Η Μαρίζα Κωχ, σε συνέντευξη της αποκάλυψε το παρασκήνιο της ανάθεσης από τον Μάνο Χατζιδάκι, που ήταν ο διευθυντής του Τρίτου Προγράμματος τότε. Όλα έγιναν μέσα σε ένα βράδυ, όταν την πήρε τηλέφωνο ο Χατζιδάκις και της είπε ξεκάθαρα να φύγει αμέσως για την Χάγη μαζί με ένα λαούτο μόνο. Ήθελε το τραγούδι μέσα σε ένα βράδυ, για να προλάβουν να κατοχυρώσουν την συμμετοχή της Ελλάδας στο διαγωνισμό. Μαζί με τον Μάικ Ροζάκη, έγραψαν μέσα από το τηλέφωνο το τραγούδι «Παναγία μου – Παναγία μου». Όταν το περιεχόμενο του τραγουδιού έγινε γνωστό, οι Τούρκοι που ζούσαν μόνιμα εκεί, έκαναν συγκέντρωση διαμαρτυρίας ενάντια στη συμμετοχή της χώρας μας…
Η EBU δεν υπήρξε ιδιαίτερα ανεκτική ως προς το ζήτημα και κάλεσε την Ελλάδα να αποσύρει το τραγούδι υπό το φόβο αντιδράσεων της Τουρκικής πλευράς και, αν δεν το απέσυρε, υποχρέωσε την τραγουδίστρια να αναλάβει την ευθύνη για ό,τι της συμβεί, μιας και οι διοργανωτές, την πληροφόρησαν λίγα δευτερόλεπτα πριν εμφανιστεί, ότι υπήρχε ελεύθερος σκοπευτής απέναντι της με εντολή αν χρειαστεί να την πυροβολήσει. Εκείνη όμως έκανε δυο βήματα, αγνοώντας τις απειλές και βρέθηκε στην σκηνή τραγουδώντας ένα μοιρολόι που εξιστορούσε τις θηριωδίες των Τούρκων απέναντι στον κυπριακό λαό.την ώρα της εμφάνισής της.
Στις 3 Απριλίου 1976, η Μαρίζα Κωχ απτόητη βγήκε να τραγουδήσει στη σκηνή, ενώ την συμβούλευαν να μην το τολμήσει αφού διέτρεχε άμεσο κίνδυνο η ζωή της. Οι οδηγίες του Μάνου Χατζιδάκι δεν αφορούσαν μόνο την ερμηνεία, αλλά και το όλο στήσιμο της πάνω στη σκηνή: “Μόνο στο τέλος του τραγουδιού, στην τελευταία κορόνα, να απλώσεις τα χέρια για να φανεί το πένθος μας για την Κύπρο”. Διότι, σύμφωνα με τον Χατζιδάκι και την Κωχ, το φόρεμα που φόρεσε το βράδυ του διαγωνισμού, δεν ήταν ένα ένδυμα απλής επίδειξης, αλλά ένδειξη πένθους και θρήνου.
Η τουρκική τηλεόραση δεν μετέδωσε την ελληνική συμμετοχή και εκείνη την ώρα μετέδωσε πρόγραμμα με τον χορό της κοιλιάς. Η Ελλάδα πήρε την 13η θέση το διαγωνισμό, συγκεντρώνοντας μόλις 20 βαθμούς, οι οκτώ εκ των οποίων ήταν από τη Γαλλία. Επίσης, έλαβε πέντε από την Ιταλία, τέσσερις από την Ισλανδία, δύο από το Βέλγιο κι έναν από την Πορτογαλία. Η θέση, ήταν το τελευταίο που απασχολούσε τους συμμετέχοντες στην ελληνική αποστολή.
Κατά την επιστροφή τους στην πατρίδα, ο Μάνος Χατζιδάκις με επιστολή που απέστειλε στον Τύπο ξεκαθάρισε:
“Διάβασα πολλές επικρίσεις εναντίον της Ραδιοφωνίας, για το ότι δεν εναρμονίστηκε με το επίπεδο της Eurovision και για το ότι δεν έγινε “δημοκρατικότερα” η επιλογή, ώστε “να πετύχουμε”. Πουθενά δε διάβασα τη μόνη, τη μία και τη σωστή άποψη. Ότι δε διαθέτουμε ηλίθιο τραγούδι και είμαστε μια χώρα που έχει τεράστια και αξιόλογη μουσική παράδοση. Λάβαμε μέρος, διότι έπρεπε να δηλώσουμε παρουσία. Διαλέξαμε ένα τραγούδι που μας ταιριάζει και δε μας έκαμε εκ των υστέρων να ντραπούμε. Αν πετυχαίναμε, ίσως να ντρεπόμουν, μια κι εγώ προσωπικά σαν υπεύθυνος, πρώτη φορά συνειδητοποίησα το επίπεδο του θορυβώδους αυτού διαγωνισμού“….
Το τραγούδι με αναφορές στην καμένη γη που άφησαν πίσω τους οι εισβολείς, όπως φαίνεται και στους στίχους του Μιχάλη Φωτιάδη.
Που πέρα ως πέρα απλώνετ’ η ελιά
Γύρω χρυσίζουν τ’ ακρογιάλια, όι όι, μάνα μου!
Και σε θαμπώνει, θαμπώνει η αντηλιά
Στον τόπο αυτό όταν θα πάτε, όι όι, μάνα μου!
Σκηνές αν δείτε, αν δείτε στη σειρά
Δε θα `ναι κάμπινγκ για τουρίστες, όι όι, μάνα μου!
Θα `ναι μονάχα, μονάχα προσφυγιά
Παναγιά μου, Παναγιά μου, παρηγόρα την καρδιά μου!
Παναγιά μου, Παναγιά μου, παρηγόρα την καρδιά μου!
Κι αν δείτε ερείπια γκρεμισμένα, όι όι, μάνα μου!
Δε θα `ναι απ’ άλλες, απ’ άλλες εποχές
Από ναπάλμ θα `ναι καμένα, όι όι, μάνα μου!
Θα `ναι τα μύρια χαλάσματα του χτες
Κι αν δείτε γη φρεσκοσκαμμένη, όι όι, μάνα μου!
Δε θα `ναι κάμπος, `ναι κάμπος καρπερός
Σταυροί θα είναι φυτεμένοι, όι όι, μάνα μου!
Που τους σαπίζει, σαπίζει ο καιρός
Παναγιά μου, Παναγιά μου, παρηγόρα την καρδιά μου!
Παναγιά μου, Παναγιά μου, παρηγόρα την καρδιά μου!
Απολαύστε την Μαρίζα Κωχ στο τραγούδι με δική της μουσική:
Τελικά, η Μαρίζα Κωχ τραγούδησε κανονικά το «Παναγία Μου», με την Τουρκία να διακόπτει τη μετάδοση εκείνη τη στιγμή και να τιμωρείται από την EBU με αποβολή από το διαγωνισμό μέχρι το 1979. Έκτοτε, τέθηκε όρος να μην επιτρέπονται τα πολιτικά τραγούδια στο διαγωνισμό. Όρος που, φυσικά, είναι ιδιαίτερα υποκειμενικός και μπορεί να συμπεριλαμβάνει το (ούτως ή άλλως επικίνδυνο) «No Politica» μέχρι και τραγούδια όπως το «1944», με την πρόφαση της ιστορικότητας της δίωξης των Τατάρων της Κριμαίας.
Στο τέλος της ψηφοφορίας, η ελληνική συμμετοχή έλαβε 20 βαθμούς, τερματίζοντας στη 13η θέση ανάμεσα σε 18 τραγούδια. Οι οκτώ από τους 20 βαθμού ήταν από τη Γαλλία. Επίσης, έλαβε πέντε από την Ιταλία, τέσσερις από την Ισλανδία, δύο από το Βέλγιο κι έναν από την Πορτογαλία. Η θέση, ήταν το τελευταίο που απασχολούσε τους συμμετέχοντες στην ελληνική αποστολή. Ενώ φέτος, όπως και το 2016 η Ουκρανία πήρε την πρώτη θέση. Το φετεινό τραγούδι της Ουκρανίας, Stefania, είχε γραφτεί για τη μητέρα του τραγουδιστή. Αλλά με τον πόλεμο να ξεσπά στη χώρα στο τραγούδι δόθηκε άλλο νόημα και είναι ουσιαστικά αφιερωμένο στη μητέρα πατρίδα.
Η τουρκική τηλεόραση τα 1976, παρότι έδειχνε τον τελικό της Eurovision, διέκοψε την μετάδοση κατά την ώρα της ελληνικής συμμετοχής: Αντί για το ελληνικό τραγούδι έδειξε ένα τουρκικό εθνικιστικό τραγούδι.
Αναδημοσίευση militaire.gr , pemptousia.gr και alfavita.gr
Πηγές: .iefimerida.gr , stixoi.info , και parapolitika.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου