Γιορτή της μητέρας: Πώς καθιερώθηκε και η σχέση της με την Αρχαία Ελλάδα

Η Γιορτή της Μητέρας είναι μια παγκόσμια ημέρα αφιερωμένη σε έναν απ’ τους πιο θεμελιώδης και ανεκτίμητους ρόλους στη ζωή κάθε ανθρώπου, αυτόν της μητέρας. Είναι η μέρα που αναγνωρίζουμε την ανιδιοτελή αγάπη, τη φροντίδα και τις θυσίες που προσφέρουν οι μητέρες καθημερινά, με τρόπο σιωπηλό αλλά ουσιαστικό.

Αν και η σημερινή μορφή της γιορτής είναι σχετικά σύγχρονη, η ιδέα του να τιμούμε τη μητέρα έχει βαθιές ρίζες στην ιστορία και τον πολιτισμό.

Στην Ελλάδα και σε πολλές άλλες χώρες, γιορτάζεται τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου. Για το 2025, η Γιορτή της Μητέρας πέφτει την Κυριακή 11 Μαΐου.

• • •

Είναι μια ημέρα γεμάτη λουλούδια, κάρτες, συναισθηματικά μηνύματα και οικογενειακές στιγμές, όπου τα παιδιά, μικρά και μεγάλα, εκφράζουν την αγάπη και την ευγνωμοσύνη τους προς τη μητέρα τους.

Πώς ξεκίνησε η σύγχρονη Γιορτή της Μητέρας

Οι πρώτες αναφορές για Γιορτή της Μητέρας και της μητρότητας έρχονται από την αρχαία Ελλάδα. Ωστόσο, «μητέρα» της γιορτής θεωρείται η Αμερικανίδα Ann Maria Reeves Jarvis, η οποία διοργάνωσε για πρώτη φορά το 1865 ένα κίνημα με το όνομα «Mothers Friendships Day» και συναντήσεις με το όνομα «Mothers Day Meetings», κατά τις οποίες οι μητέρες αντάλλασσαν απόψεις και εμπειρίες.

Ιστορικά, προέρχεται από ένα αμερικανικό κίνημα των γυναικών-μητέρων, με το όνομα «Mothers Friendships Day», που ιδρύθηκε το 1865 υπό την Ann Jarvis, κατά τη διάρκεια του αμερικανικού εμφυλίου πολέμου (1861-1865).

Το κίνημα των γυναικών δραστηριοποιήθηκε υπέρ της ειρήνης, με διάφορες ακτιβιστές δραστηριότητες και συνέχισε τις δράσεις του ακόμα και μετά τη λήξη του πολέμου, όπως με τον αγώνα για την επανένωση οικογενειών που είχαν χωριστεί κατά τη διάρκειά του.

Η Ann Jarvis, που είχε οργανώσει στο παρελθόν το «Κλαμπ Εργασίας για την Ημέρα της Μητέρας», για να βελτιώσει την υγιεινή και την υγεία τόσο για στρατόπεδα Ένωσης όσο και για Ομοσπονδιακούς, που υπέστησαν έκρηξη τυφοειδούς, ήθελε να το επεκτείνει σε ετήσιο μνημόσυνο για τις μητέρες, αλλά πέθανε το 1905.

Στην Αμερική, ο πρόεδρος, Γούντροου Ουίλσον, θα μπορούσε να θεωρηθεί ο «πατέρας» της Ημέρας της Μητέρας, καθώς ήταν εκείνος που καθιέρωσε επισήμως τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου ως ημέρα «δημόσιας έκφρασης αγάπης προς τις μαμάδες».

Η γιορτή διαδόθηκε γρήγορα και σε άλλες χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, όπου αγκαλιάστηκε θερμά λόγω του βαθιά οικογενειακού χαρακτήρα της ελληνικής κοινωνίας.

 

Πώς καθιερώθηκε στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, η Γιορτή της Μητέρας συνδέθηκε με την εορτή της Υπαπαντής (2 Φεβρουαρίου). Τότε, η ορθόδοξη εκκλησία γιορτάζει την Παναγία με τον Ιωσήφ, που πηγαίνουν τον 40 ημερών Ιησού στο ναό για ευλογία – να «σαραντίσει», με τη σύγχρονη ορολογία. Μια κίνηση, που ακόμα και σήμερα κάνουν οι χριστιανές μητέρες (Σαραντισμός).

Ο παράλληλος εορτασμός της μητέρας ξεκίνησε το 1929, με προφανή τον συμβολισμό. Όμως, κατά την δεκαετία του 1960, ο εορτασμός ατόνησε και ενισχύθηκε η δυτικόφερτη συνήθεια εορτασμού της 2ης Κυριακής του Μαΐου.

Σήμερα, συνηθίζεται να προσφέρουν τα παιδιά στις μητέρες τους ευχετήριες κάρτες και λουλούδια για τη Γιορτή της Μητέρας, ως ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης για όλα όσα μας προσφέρουν οι μαμάδες.

 

Ιστορική αναδρομή: Η μητρότητα στην Αρχαία Ελλάδα

Η τιμή προς τη μητέρα δεν είναι νεωτερική ιδέα. Στην Αρχαία Ελλάδα, η μητρότητα είχε σημαντική θρησκευτική και συμβολική διάσταση. Οι αρχαίοι Έλληνες τιμούσαν τη Ρέα, τη μητέρα των θεών του Ολύμπου του Δία, της Ήρας, του Ποσειδώνα, της Εστίας, του Άδη και της Δήμητρας. Η Ρέα θεωρούνταν η αρχέγονη Μητέρα, φορέας ζωής και σύμβολο της γονιμότητας και της φύσης.

Οι γιορτές προς τιμήν της Ρέας πραγματοποιούνταν κυρίως την άνοιξη, εποχή που συμβολίζει την αναγέννηση και την ανανέωση της ζωής, έννοιες που συνδέονται άμεσα με τη μητρότητα. Παράλληλα, στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου τιμόταν και η Κυβέλη, θεότητα παρόμοιας φύσης, γνωστή ως «Μητέρα όλων των θεών» ή «Μεγάλη Μητέρα».

Αν και δεν πρόκειται για άμεση πρόγονο της σύγχρονης Γιορτής της Μητέρας, αυτές οι αρχαίες λατρείες δείχνουν πόσο βαθιά ριζωμένη είναι η ανάγκη των ανθρώπων να τιμούν τη γυναικεία μορφή της δημιουργίας και της προστασίας.

 

Η σημασία της Γιορτής σήμερα

Στον σύγχρονο κόσμο, όπου οι ρυθμοί της ζωής είναι ταχείς και οι προσωπικές σχέσεις δοκιμάζονται, η Γιορτή της Μητέρας αποτελεί μια πολύτιμη υπενθύμιση της αξίας της μητρικής αγάπης. Δεν είναι μόνο μια ευκαιρία να πούμε «ευχαριστώ» ή να προσφέρουμε ένα λουλούδι — είναι μια στιγμή στοχασμού για το τι σημαίνει να μεγαλώνεις, να φροντίζεις, να αγαπάς χωρίς όρους.

 

 

Αναδημοσίευση: koutipandoras.gr και tanea.gr