Πενήντα έξι χρόνια είναι πολλά

Ένα από τα προβλήματα προβλήματα της Ελληνικής οικονομίας, την νοοτροπίας των Ελλήνων, αναδεικνύει ο Αλέξης Παπαχελάς στην Καθημερινή της Τετάρτης 11 Οκτωβρίου σε άρθρο του με τον ίδιο τίτλο

* * *

Διάβαζα πρόσφατα την αφήγηση ενός ξένου διπλωμάτη ο οποίος έτυχε να γνωρίσει καλά τον Ανδρέα Παπανδρέου όταν είχε έλθει για πρώτη φορά – προσωρινά – στην Ελλάδα το 1961. Συζητούσαν ποιες προοπτικές έχει η ελληνική οικονομία και ποιοι ήταν οι νέοι τομείς που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν. Ο πρώτος ήταν η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και η εγκατάσταση Ευρωπαίων συνταξιούχων στη χώρα μας. Ο δεύτερος αφορούσε το ελαιόλαδο, το γεγονός δηλαδή ότι από τότε στέλναμε μεγάλες ποσότητες στην Ιταλία η οποία κατόπιν το εξήγε με το κατάλληλο πακετάρισμα και μάρκετινγκ.

Είναι απίστευτο πως βρισκόμαστε 56 χρόνια μετά και ακόμη συζητάμε τα ίδια και τα ίδια. Έχω ακούσει 3 - 4 υποψήφιους πρωθυπουργούς να αναφέρονται στο παράδοξο του ελληνικού λαδιού. Έχω συναντήσει σοβαρούς επενδυτές οι οποίοι έχουν το σχέδιο για την εγκατάσταση Ευρωπαίων συνταξιούχων στην ελληνική επαρχία, αλλά κολλάνε μονίμως στη γραφειοκρατία.

Δεν έχουμε καμία απολύτως δικαιολογία τώρα πια για την αδράνεια που μας χαρακτηρίζει. Χρεοκοπήσαμε, περάσαμε μια πρωτόγνωρη κρίση και – θεωρητικά – θεραπεύσαμε πολλές από τις αδυναμίες του ελληνικού κράτους. Έχουμε εκπληκτικό ανθρώπινο ταλέντο. Ο δημιουργικός Έλληνας δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τον Ιταλό σε μάρκετινγκ και στην τέχνη της παρουσίασης. Η νέα γενιά παραγωγών και ξενοδόχων συνδυάζει το μεράκι με τον επαγγελματισμό, μείγμα σπάνιο.

Τι λείπει λοιπόν; Βασικό μας μειονέκτημα, η απέχθεια στη συλλογική, ομαδική δουλειά. Συναντάς τρεις παραγωγούς ή οινοποιούς στον ίδιο μικρό τόπο και είτε είναι τσακωμένοι μεταξύ τους είτε απλά αρνητικοί σε μια κοινή προσπάθεια. Τα μεγέθη μας είναι όμως μικρά και μόνο με συνέργειες μπορούμε να ξεπεράσουμε αυτό το μειονέκτημα. Λείπει ωστόσο και ο επαγγελματισμός, που πολλές φορές αντιμάχεται την κουλτούρα της αρπαχτής. Ενα μεγάλο κομμάτι του ιδιωτικού τομέα προτιμά να εμπορεύεται λάδι σε ντενεκέδες ή να πουλάει χύμα κρασί, κινούμενο σε μια γκρίζα περιοχή αδιαφάνειας.

Πενήντα έξι χρόνια, όμως, είναι πολλά. Καθυστερημένος ή χαζός λαός δεν είμαστε, κάθε άλλο. Έχουμε χάσει άπειρο χρόνο συζητώντας πολιτικά, καβγαδίζοντας για ανοησίες. Στόχος μας, στο τέλος της ημέρας, δεν πρέπει να είναι πώς θα κρατήσουμε το κομματάκι από μια τόση δα πίτα, αλλά πώς θα τη μεγαλώσουμε ...