Η ύποπτη σιωπή της τρόικας στο ξεπούλημα της Αγροτικής

Από τον Ιούλιο που μας πέρασε η Εφημερίδα «Δημοκρατία» κατά καιρούς με το δωράκι της κυβέρνησης Σαμαρά στον Μιχάλη Σάλλα. Κι αυτό ήταν η κραταιά ΑΤΕ. Μέχρι τις διακοπές μου τον Αύγουστο, αναδημοσίευσα δυο κείμενα της εφημερίδας στις 14 Ιουλίου και στις 27Ιουλίου. Την Κυριακή 30 Ιουλίου η Δημοκρατία δημοσίευσε το παρακάτω ενδιαφέρων κείμενο με τον ίδιο τίτλο.

* * *

Η παραχώρηση στην Πειραιώς έγινε κατά παράβαση των κανόνων της Ε.Ε., όμως οι δανειστές δέχτηκαν να δοθεί ως «σωσίβιο» στο πιστωτικό ίδρυμα του Μ. Σάλλα.

Πρέπει να είσαι πολύ μεγάλος μετρ των ντιλ και οι απέναντι αδαείς ή να θέλουν να σου κάνουν ένα πολύ καλό δώρο, για να αποκτήσεις με 95.000.000 ευρώ μία τράπεζα για την οποία δύο χρόνια νωρίτερα είχες προτείνει 372.000.000 ευρώ για να την αγοράσεις. Και, μάλιστα, το απόκτημά σου να είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από εκείνη που ήταν όταν πρότεινες να την αγοράσεις.

Ε, λοιπόν, έτσι έχει η ιστορία της πώλησης της Αγροτικής Τράπεζας στην Πειραιώς, η οποία κατά βάση ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2010.

Τότε η Πειραιώς έκανε μια πρόταση εξαγοράς της ΑΤΕ και του Τ.Τ. Για την πρώτη πρόσφερε 372.000.000 ευρώ (την απέκτησε δύο χρόνια αργότερα για 95.000.000 ευρώ) και για το δεύτερο 329.000.000 ευρώ. Στο σημείο αυτό αξίζει να επισημανθεί ότι τα κεφάλαια για την εξαγορά θα τα έβρισκε με δάνειο από το Τ.Τ.Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η παρατήρηση που κάνει η τότε τρόικα για την προσφορά της Πειραιώς.

Αφού χαρακτηρίζει ευπρόσδεκτη την προσφορά, παίρνει αποστάσεις από το προτεινόμενο ντιλ και επισημαίνει ότι η εξαγορά των δύο μεγάλων κρατικών τραπεζών θα κάνει καλό κυρίως στην ίδια την τράπεζα (δηλαδή στην Πειραιώς) και όχι στο τραπεζικό σύστημα.

Παράλληλα, τονίζει ότι «σύμφωνα με τους κανόνες ανταγωνισμού της Ε.Ε. η πώληση των συμμετοχών κράτους σε ΑΤΕ και Τ.Τ. θα απαιτήσει ανοιχτό δημόσιο διαγωνισμό».

Τέτοιον διαγωνισμό δεν ήθελε ούτε η Πειραιώς το 2010, ενώ το 2012 η μεταβίβαση της «καλής» ΑΤΕ έγινε ουσιαστικά χωρίς διαγωνισμό και, όλως παραδόξως, ούτε η τρόικα ούτε η Κομισιόν έβαλαν φρένο σε μια πράξη που αντίκειται στους κανόνες ανταγωνισμού της Ε.Ε.

Η τρόικα αποκαλύπτει και μία άλλη πτυχή της υπόθεσης, ότι δηλαδή «ένας από τους στόχους της προσφοράς ήταν να στρέψει την προσοχή μακριά από τα προβλήματα φερεγγυότητας της τράπεζας (σ.σ.: της Πειραιώς)», που σημαίνει ότι από το 2010 η Πειραιώς έψαχνε «σωσίβιο» στην ΑΤΕ, για να το αποκτήσει το 2012 φθηνότερα. Είναι κι αυτό ένα από τα μυστήρια των ντιλ της τότε κυβέρνησης και των υπερχρεωμένων στην ΑΤΕ κομμάτων με τον Μιχάλη Σάλλα.

Χαμηλές επιδόσεις

Και την αντίθεσή της αυτή η τρόικα τη στηρίζει στις σχετικά χαμηλές επιδόσεις της Τράπεζας Πειραιώς, στο πλαίσιο των δοκιμών αντοχής.

Πάντως, ο Μιχάλης Σάλλας από την πρώτη απόπειρα επιδίωκε να αποκτήσει σχετικά φθηνά την ΑΤΕ. Και ορθώς από τη μεριά του.

Η πρόταση του 2010, ενώ γινόταν με premium περίπου 30% για τις μετοχές του Τ.Τ. (τελικά το πήρε η Eurobanκ), για την ΑΤΕ έγινε με discount 50%.

Οπότε, αν ληφθούν υπόψη τα 95.000.000 του 2012 και η προίκα των δισ. από το ΤΧΣ, γίνεται αντιληπτό ότι η αγορά έγινε τσάμπα, δικαιώνοντας ουσιαστικά όσους έκαναν λόγο για λαφυραγωγία. Και για να ολοκληρώσουμε την εικόνα της μεταβίβασης της ΑΤΕ στην Πειραιώς, που όσο τη σκαλίζεις τόσο μεγαλύτερη οσμή σκανδάλου αναδίδεται, θα αναφέρουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ συζήτησαν με τον τότε υπουργό Οικονομικών ένα σχέδιο για την ΑΤΕ που, μεταξύ άλλων, θα περιελάμβανε:

■ Επιβεβαίωση της δημόσιας δέσμευσης της κυβέρνησης ότι θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα.

■ Στρατηγική μελέτη για τον τραπεζικό τομέα.

■ Αποτίμηση της ΑΤΕ και των άλλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων με κρατική συμμετοχή από εξωτερικούς ελεγκτές.

■ Πιθανή πώληση που θα πραγματοποιηθεί με μια ανοιχτή, διαφανή και χωρίς διακρίσεις προσφορά και σύμφωνα με τους κοινοτικούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.

Μάλιστα, η Κομισιόν ζήτησε πριν από τη λήψη στρατηγικών αποφάσεων για το μέλλον της ΑΤΕ η τράπεζα να συνεχίσει την εφαρμογή προσωρινών μέτρων αναδιάρθρωσης, όπως είναι η εξυγίανση του χαρτοφυλακίου δανείων, ο περιορισμός σε κόστη και η πώληση περιουσιακών στοιχείων, υπό ενισχυμένη εποπτεία από την Τράπεζα της Ελλάδος.

Πράγμα που έγινε και η ΑΤΕ, πριν από το PSI του Ευάγγελου Βενιζέλου, ήταν η πιο υγιής ελληνική τράπεζα. Μάλιστα, προβλεπόταν ότι στο τέλος του 2011 η ΑΤΕ θα είχε λειτουργικά κέρδη. Αλλά η τράπεζα εμφανίζει ζημιές μόνο από το «κούρεμα» των ομολόγων και, ενώ οι ζημιές αυτές είναι της τάξης των 4,3 δισ. ευρώ, το ποσό της απαιτούμενης ανακεφαλαιοποίησης ήταν μικρότερο, επειδή στη χρήση του 2011 είχε λειτουργικά κέρδη.

Συμπερασματικά, η Πειραιώς πήρε ουσιαστικά μία τράπεζα που λειτουργούσε και είχε την ικανότητα να παράγει κέρδη και όχι ζημιές και, συνεπώς, αν της έδιναν κεφάλαια ίσα με τη ζημιά από το PSI, όπως έκαναν με τις άλλες ιδιωτικές τράπεζες, η ΑΤΕ θα ήταν κερδοφόρα.

«Κερκόπορτα» για το ξεπούλημα οι (πλασματικές) αυξημένες επισφάλειες

Σε αντίθεση με την κατάσταση της ΑΤΕ, η Τράπεζα Πειραιώς μετά τα stress tests, που ακολούθησαν το βενιζελικό PSI, είχε αρνητικά κεφάλαια και χρειαζόταν επειγόντως «σωσίβιο», το οποίο βρήκε στην Αγροτική Τράπεζα, που της έδωσε η τρικομματική κυβέρνηση την οποία είχαν σχηματίσει η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, που χρωστούσαν στην ΑΤΕ 202.000.000 ευρώ, και η ΔΗΜ.ΑΡ. του Φώτη Κουβέλη. Είναι σύνηθες, βέβαια, στις πολυκομματικές κυβερνήσεις να γίνονται τα ωραιότερα deals...

Ενα πρόσθετο στοιχείο που ενισχύει τα επιχειρήματα των πιο υποψιασμένων είναι πως ο λόγος που δεν πέρασε το stress test η Αγροτική ήταν ότι είχε αυξήσει υπερβολικά το ποσό των προβλέψεων επισφαλειών (σχεδόν το είχε διπλασιάσει) στον ισολογισμό της, με αποτέλεσμα να μειωθούν τα ίδια κεφάλαιά της.

Η Τράπεζα της Ελλάδος, κατά τη διενέργεια του stress test, πιστοποίησε ότι οι προβλέψεις που είχε εγγράψει η Αγροτική ήταν περισσότερες από τις αναγκαίες. Ομως δεν θεώρησε ότι πρέπει να υπολογίσει τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας, λαμβάνοντας υπόψη μόνο τις αναγκαίες προβλέψεις και όχι τις αυξημένες, ούτε να χρησιμοποιήσει τη λογική της επιβράβευσης, αφού το χαρτοφυλάκιο της Αγροτικής εμφανιζόταν θωρακισμένο έναντι των επισφαλειών. Μυστήρια πράγματα, που δεν θα συνέβαιναν αν στη θέση της ΑΤΕ ήταν μία από τις άλλες τέσσερις μεγάλες τράπεζες. Ετσι, όμως, άνοιξε η «κερκόπορτα» για την παραχώρηση της ΑΤΕ αντί πινακίου φακής.

 Αναδημοσίευση: dimokratianews.gr