Υπήρχε τρίτος δρόμος;

Ένα κυρίως ερώτημα απασχόλησε, κυρίως, τους δημοσιογράφους των τηλεοπτικών καναλιών τις περασμένες μέρες: «Γιατί συνεργάστηκε ο ΣΥΡΙΖΑ με τους Ανεξάρτητους Έλληνες, ενώ λένε και είναι τόσο διαφορετικοί»; Την απάντηση δίνει, θυμίζοντας και γεγονότα της εποχής στην «Εφημερίδα των Συντακτών» του Σαββάτου 30 Σεπτεμβρίου σε άρθρο του με τον ίδιο τίτλο ο Τάσσος Παππάς

* * *

Είναι η συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ. τουλάχιστον παράταιρη; Είναι. Εχουν δίκιο Δημοκρατική Συμπαράταξη και Ποτάμι που εγκαλούν τον Τσίπρα επειδή συνεχίζει να στηρίζει τον Πάνο Καμμένο και να επιμένει σ’ αυτήν τη σχέση; Και ναι και όχι. Ναι, γιατί πράγματι ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝ.ΕΛΛ. υπάρχει μεγάλη απόσταση στο ιδεολογικό και στο πολιτικό επίπεδο. Οχι, γιατί η συμπόρευση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ. ήταν μονόδρομος τον Ιανουάριο του 2015. Δεν υπήρχε εναλλακτική λύση.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο ΣΥΡΙΖΑ του 2015 προτιμούσε –το έλεγαν τα στελέχη του– τη στήριξη, ακόμη και τη συμμετοχή στο κυβερνητικό σχήμα, του ΚΚΕ. Κάτι όμως που ήταν αδύνατον. Το ΚΚΕ είχε ξεκαθαρίσει ότι δεν τον ενδιαφέρει καμία εμπλοκή σε αστική κυβέρνηση. Λογικό. Δεν ήταν μόνον οι στρατηγικού χαρακτήρα διαφωνίες που λειτούργησαν αποτρεπτικά, ήταν και η πικρή εμπειρία του ΚΚΕ από την κυβέρνηση Τζαννετάκη (έχει κάνει την αυτοκριτική του).

Να μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι ένα χρόνο αργότερα το ΚΚΕ άσκησε δριμεία κριτική στο αδελφό κόμμα της Πορτογαλίας που δέχτηκε να στηρίξει (μαζί με το Μπλόκο) την κυβέρνηση μειοψηφίας του σοσιαλδημοκράτη Κόστα. Αφού αυτός ο δρόμος ήταν κλειστός, έμεναν μόνον οι ΑΝ.ΕΛΛ., με τους οποίους ο ΣΥΡΙΖΑ συμφωνούσε στην πολιτική κατά των μνημονίων.

Ούτε το ΠΑΣΟΚ ούτε το Ποτάμι κινούνταν σ’ αυτή τη λογική. Σχηματίστηκε η κυβέρνηση, έδωσε τη μάχη στις Βρυξέλλες, ηττήθηκε, συμβιβάστηκε, υπέγραψε Μνημόνιο, κέρδισε ο ΣΥΡΙΖΑ τις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Τότε, λένε οι επικριτές του, γιατί δεν προτίμησε άλλον εταίρο; Υπήρχε προσφορά; Δημοσίως όχι. Στο παρασκήνιο; Ενδεχομένως. Ας μιλήσουν αυτοί που ξέρουν. Από τη μετέπειτα συμπεριφορά τους, πάντως, μπορώ να ισχυριστώ ότι ούτε το ΠΑΣΟΚ ούτε το Ποτάμι επιθυμούσαν κάτι τέτοιο.

Ας υποθέσουμε, όμως, ότι ο Τσίπρας έκανε πρόταση στις ηγεσίες του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού και αυτές αποδέχονταν. Τι είδους κυβέρνηση θα ήταν αυτή; Η δεύτερη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ. υποσχέθηκε ότι θα διαπραγματευτεί σκληρά για να λειάνει τις πιο επαχθείς πλευρές του Μνημονίου και αρνιόταν πεισματικά να υιοθετήσει το πρόγραμμα που είχε υπογράψει.

Το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι είχαν καταστήσει σαφές ότι δεν πρέπει να υπάρξει καμία καθυστέρηση, ότι είναι μάταιο να προσπαθείς να περιορίσεις τις συνέπειες του τρίτου Μνημονίου, ότι οφείλεις να κλείνεις γρήγορα τις αξιολογήσεις και να μην προκαλείς τους δανειστές. Τι είδους κυβέρνηση θα ήταν αυτή που το ένα σκέλος της (το ΠΑΣΟΚ) θα αποθέωνε το mail Χαρδούβελη και το κόμμα-κορμός (ΣΥΡΙΖΑ) θα το αποδομούσε;

Τι είδους κυβέρνηση θα ήταν αυτή που το βασικό κόμμα της συμμαχίας (ο ΣΥΡΙΖΑ) θα αγωνιζόταν για να ξηλώσει τη διαπλοκή και τα άλλα δύο κόμματα θα υπερασπίζονταν, όπως το έκαναν στην πράξη, το καθεστώς που είχε επιβληθεί από τις αρχές της δεκαετίας του 1990;

Τι είδους κυβέρνηση θα ήταν αυτή που το μεγαλύτερο κόμμα θα πρότεινε εξεταστικές επιτροπές και το άλλο κόμμα (ΠΑΣΟΚ) θα προσπαθούσε να προστατεύσει τα στελέχη του που εγκαλούνταν για παράνομες πράξεις και ύποπτες παραλείψεις;

Τι είδους κυβέρνηση θα ήταν αυτή που κορυφαίοι παράγοντες του ενός κόμματος (ΠΑΣΟΚ) θα συνέχιζαν να κατηγορούν τον πρωθυπουργό για εξαπάτηση του ελληνικού λαού, για ακατάσχετη δημαγωγία, για απύλωτο λαϊκισμό, για κρυφό σχέδιο εξόδου της χώρας από το ευρώ και θα απειλούσαν με Ειδικό Δικαστήριο για τη γραμμή που ακολούθησε η πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ.;

Θα ήταν μια ασταθής κυβέρνηση, μια κυβέρνηση παραλυτικών ισορροπιών, τελικώς μια κυβέρνηση-παρωδία. Ο,τι δηλαδή δεν χρειαζόταν η χώρα εκείνη την περίοδο. Η συνέχεια ποια ήταν; Αποκαλυπτική. Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και η ηγεσία του Ποταμιού συναγωνίζονταν τη Δεξιά στο άθλημα της κινδυνολογίας και της καταστροφολογίας. Παρομοίαζαν τον Τσίπρα με τον Τσαουσέσκου, τον Κιμ τον τρίτο, τον Μαδούρο.

Τον κατηγορούσαν ότι στήνει παρακράτος, ότι χειραγωγεί τη Δικαιοσύνη, ότι οργανώνει τη δική του διαπλοκή στην περιοχή των ΜΜΕ, ότι χτίζει πελατειακά δίκτυά στη δημόσια διοίκηση, ότι είναι εξουσιομανής, ότι είναι επικεφαλής της χειρότερης κυβέρνησης που γνώρισε ο τόπος από τη Μεταπολίτευση, ότι είναι πολύ μπόσικος με την τρομοκρατία, ότι, ότι, ότι... Με αυτό το κόμμα ήθελαν να συγκυβερνήσουν;

Με αυτόν τον πρωθυπουργό ήθελαν να συνυπάρχουν στα κυβερνητικά έδρανα στη Βουλή; Και κάτι τελευταίο. Οταν ο Τσίπρας έκανε κάποια δειλά ανοίγματα, προτείνοντας προγραμματικό διάλογο, ποια ήταν η απάντησή τους; Χολερικά σχόλια και αλαζονεία του τύπου «πρώτα θα συντριβείς και μετά θα έρθεις γονυπετής, να παρακαλέσεις για να γίνεις η τσόντα μας».

ΥΓ. Κόμματα και δημοσιολόγοι μάς θυμίζουν ότι ο Πάνος Καμμένος είναι ο συγγραφέας ενός πονήματος το οποίο παρουσιάζει τον Ανδρέα Παπανδρέου ως αρχηγό της «17 Νοέμβρη» και τον Λαλιώτη ως ιδεολογικό καθοδηγητή της. Σάχλα ολκής.

Μόνο που ανάλογες σάχλες διακινούσαν και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και ο Μίκης Θεοδωράκης. Στις ίδιες σάχλες πίστευαν οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, τμήματα των εγχώριων διωκτικών μηχανισμών και αρκετά μέσα ενημέρωσης φιλικά προσκείμενα στη Δεξιά. Παρόμοιες σάχλες εκτοξεύουν σήμερα κατά του Τσίπρα στελέχη της Ν.Δ. και μέσα ενημέρωσης. Για την ιστορία…