Τα «αόρατα» ξωκκλήσια, οι φλόγες, το σταυροκόπημα

Γνωστοποιώντας την τύχη που είχε η αίτηση για διάνοιξη αντιπυρικής ζώνης στη περιχή του Σουλίου, ο  Σταύρος Τζίμας σε άρθρο του με τον ίδιο τίτλο στη «Καθημερινή» της Παρασκευής 4 Αυγούστου εξηγεί γιατί έχουμε τεράστιες δασικές φωτιές τα τελευταία χρόνια

• • •

Διά της παρούσης αιτούμεθα την άδειά σας όπως προβούμε για λόγους πυρασφάλειας στην υλοτόμηση δέντρων σε ακτίνα πενήντα μέτρων πέριξ των παρεκκλησίων. (…) Θεωρούμε αυτονόητο ότι η υλοτόμηση θα γίνει με την καθοδήγηση της υπηρεσίας σας…».

Το αίτημα διατυπώθηκε προς τη Διεύθυνση Δασών Θεσπρωτίας, εγγράφως πέρυσι το καλοκαίρι, από την εκκλησιαστική επιτροπή και τον πολιτιστικό σύλλογο ενός ορεινού χωριού, του Αυλοτόπου, στο οροπέδιο του Σουλίου. Με άλλο, ξεχωριστό, έγγραφό του, ο σύλλογος ζήτησε επιπλέον τη διάνοιξη αντιπυρικής ζώνης πέριξ του χωριού, που είναι ζωσμένο από πυκνό δάσος με πουρνάρια και κέδρους, και όπως λένε οι άνθρωποι εκεί και στα άλλα γύρω χωριά, υπέργηροι στην πλειονότητά τους, αν ξεσπάσει μια φωτιά θα καούν «σαν τα ποντίκια».

Το σκεπτικό τους είναι απλό: τα ξωκκλήσια στους γύρω λόφους, πνιγμένα μέσα στα δέντρα, αποτελούν δυνάμει εστίες ανάφλεξης και μετάδοσης της φωτιάς στο δάσος, από κάποιο αναμμένο κεράκι. Αιτήθηκαν λοιπόν από την αρμόδια Αρχή άδεια για να τα καθαρίσουν, καθ’ υπόδειξιν του δασαρχείου, ώστε αφενός να περιορίσουν τον κίνδυνο και αφετέρου να τα αναδείξουν, μια και λόγω της πυκνής και υψηλής βλάστησης έχουν καταστεί… αόρατα.

Η αντίδραση του κράτους; Ο ιερέας του χωριού και πρόεδρος της εκκλησιαστικής επιτροπής δέχτηκε ένα τηλεφώνημα από την εν λόγω υπηρεσία, που τον ενημέρωνε, δίχως περαιτέρω εξηγήσεις, ότι το αίτημα απορρίπτεται. Οσο για την αντιπυρική ζώνη, δεν μπήκαν καν στον κόπο να απαντήσουν στον πολιτιστικό σύλλογο.

Περιπτωσιολογία; Μάλλον όχι. Κάπως έτσι έχει η εικόνα στην ελληνική ύπαιθρο, ειδικά στην ορεινή, όπου η προστασία του δασικού πλούτου και των περιουσιών των ανθρώπων διά της πρόληψης καταγράφεται από υποτυπώδης έως ανύπαρκτη.

Ετυχε τις ημέρες των μεγάλων πυρκαγιών (Ρόδος, Νέα Αγχίαλος, Δερβενοχώρια κ.α.) να βρίσκομαι κάπου στην ορεινή Ελλάδα και να βιώσω το άγχος και την αγωνία των τοπικών κοινωνιών για τις καλοκαιρινές φωτιές.

Είδα ανθρώπους να σταυροκοπιούνται για να μη φτάσουν στη δική τους γωνιά αυτά που παρακολουθούσαν στην τηλεόραση. Ελάχιστοι, ωστόσο, είχαν φροντίσει να καθαρίσουν την αυλή τους ή το χωράφι από τα χόρτα και τα ξερόκλαδα.

Το χειρότερο; Ουδείς εκ των αρμοδίων φρόντισε να ελέγξει εάν οι οδηγίες της πολιτικής προστασίας είχαν υλοποιηθεί. Ας το πάρουμε, λοιπόν, απόφαση: δίχως την ενεργό εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών στον τομέα της πρόληψης, υπό την καθοδήγηση και αυστηρή επίβλεψη του κρατικού, αυτοδιοικητικού μηχανισμού επί του πεδίου, απλώς θα μετράμε –και θα τσακωνόμαστε– κάθε χρόνο πόσες δασικές εκτάσεις και πόσοι άνθρωποι κάηκαν. Οσο για την περίπτωση του μικρού χωριού του Σουλίου, αναρωτιέμαι ποια θα είναι η απάντηση της Αρχής στην απευκταία περίπτωση που θα ξεσπάσει πυρκαγιά.