Σε ποινή
φυλάκισης 25 και 33 μηνών αντίστοιχα καταδικάστηκαν
οι δύο πρώην
προστατευόμενοι μάρτυρες για την υπόθεση της Novartis και
για τα δύο αδικήματα που κατηγορούνται
, της ψευδούς καταμήνυσης και
της ψευδούς κατάθεσης.
Το δικαστήριο ανέστειλε την ποινή των δύο καταδικασθέντων επί τριετία
αφού αναγνώρισε και στους δύο το ελαφρυντικό του πρότερου σύννομου βίου.
• • •
Ο κ Δεστεμπασίδης
Ο πρώτος
κατηγορούμενος Φιλί- στωρ Δεστεμπασίδης, (φωτο δεξια) με την κωδική ονομασία «
Μάξιμος Σαράφης» κρίθηκε ένοχος για
ψευδή καταμήνυση σε βάρος των
Αδωνι Γεωργιάδη, Ανδρέα Λοβερδου και
Νίκου Μανιαδακη και ένοχος για ψευδή κατάθεση κατ’ εξακολούθηση για
δύο πράξεις. Kαταδικάστηκε σε 25 μήνες φυλάκιση.
Έδωσε τη δική
του εκδοχή για τα γεγονότα που αφορούν την πολύκροτη υπόθεση Novartis καθώς και
για τον ρόλο που έπαιξε στις δικαστικές και πολιτικές εξελίξεις της περιόδου ως
προστατευόμενος μάρτυρας.
«Είμαι περήφανος
που ήμουν μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος. Εξι εισαγγελείς με κράτησαν μάρτυρα,
αλλά γιατί δεν με αξιοποίησαν; Είμαι ένας θησαυρός γνώσης. Με εμένα και τον Μανιαδάκη
θα εντόπιζαν πολλά πράγματα. Πιο πολύ νευριάζω με αυτό, παρά επειδή ήρθη ο
χαρακτηρισμός μου ως μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος» σχολίασε ο κατηγορούμενος,
που επεφύλαξε στον εαυτό του ρόλο απλού μάρτυρα που κλήθηκε από την Εισαγγελία
Διαφθοράς προκειμένου να καταθέσει, επιμένοντας πως δεν κατήγγειλε μόνος του
κανέναν. Σε όλη τη διάρκεια της απολογίας του επαναλάμβανε πως παρέδωσε αρχεία
και μετέφερε συζητήσεις και κουβέντες άλλων, επιμένοντας πως δεν φέρει ευθύνη
αν δεν ερευνήθηκαν.
«Δεν ήμουν
μπροστά σε καμία δωροδοκία. Δεν είχα λόγο να μην πιστεύω αυτά που έλεγε ο
προϊστάμενός μου», είπε και περιέγραψε τον άλλοτε ισχυρό άνδρα της
Novartis Κωνσταντίνο Φρουζή, ως «άνθρωπο ικανό για όλα»,
υπογραμμίζοντας πως η Novartis ήταν διεφθαρμένη εταιρεία και πως ο ίδιος
λειτούργησε ακτιβιστικά. Σε άλλο σημείο της απολογίας του χαρακτήρισε τη
Novartis «ΟΠΕΚΕΠΕ του φαρμάκου», ενώ σε αντίθεση με τα υπόλοιπα πολιτικά
πρόσωπα για οποία μετέφερε -όπως είπε- συζητήσεις άλλων, διαφοροποιήθηκε για
τον Ανδρέα Λοβέρδο περιγράφοντας συγκεκριμένα περιστατικά που του δημιούργησαν
την πεποίθηση ότι χρηματίστηκε.
Μάλιστα,
ξεκαθάρισε πως «για τον Λοβέρδο και τον Σαλμά ο Φρουζής μου είπε πως θα δώσει
λεφτά. Ποτέ δεν μου είπε θα δώσω λεφτά στον Σαμάρα ή τον Βενιζέλο. Η εταιρεία
έκανε προπαγάνδα για να φαίνεται πως έχει επαφή με πρωθυπουργό. Ουδέποτε μου
είπε θα δώσω λεφτά στο Βενιζέλο. Συνυπήρξαν μόνο σε ένα συνέδριο και δεν
αντάλλαξαν ούτε μάτια».
«Η Novartis ζούσε
σε σύννεφο αλαζονείας», ανέφερε χαρακτηριστικά, περιγράφοντας το μοντέλο
επηρεασμού που είχε υιοθετήσει η εταιρεία: χρηματισμός γιατρών, πολυτελή
ταξίδια, δώρα, προώθηση φαρμάκων μέσω ΜΜΕ και στενές σχέσεις με πολιτικούς. «Ο
στόχος ήταν σαφής: να γίνει η Νοvartis νούμερο ένα στην Ελλάδα», σημείωσε.
Σύμφωνα με όσα
εξιστόρησε, η διαφθορά είχε πυραμιδική δομή. Στη βάση βρίσκονταν οι
γιατροί, οι οποίοι λάμβαναν απευθείας πληρωμές για να συνταγογραφούν σκευάσματα
της εταιρείας. Ακολουθούσαν ανώτερα στελέχη κρατικών φορέων και, στην κορυφή,
βρίσκονταν οι ίδιοι οι υπουργοί Υγείας, οι οποίοι υπέγραφαν αποφάσεις
αποζημίωσης φαρμάκων.
Για τη
χρηματοδότηση αυτών των πρακτικών, η εταιρεία είχε δημιουργήσει «μαύρο ταμείο»,
με την κωδική ονομασία «Αγιο Δισκοπότηρο», από το οποίο
χρηματοδοτούνταν ακόμη και στελέχη με επιρροή εντός του υπουργείου Υγείας.
Βασικός τροφοδότης του ταμείου ήταν, σύμφωνα με τον Δεστεμπασίδη, οι παράλληλες
εξαγωγές. «Υπήρχε περίπτωση ποτέ να χρηματίσει η Novartis υπουργό ή πολιτικό με
απευθείας έμβασμα στον λογαριασμό του; Αυτό δεν γίνεται πουθενά. Δημιούργησε
ένα μαύρο ταμείο με την κωδική ονομασία “Αγιο Δισκοπότηρο”. Από αυτό
γινόντουσαν δωροδοκίες, ακόμα και σε γιατρό. Αλλά τι γιατρό; Κάποιον που είχε
σημαντική θέση στο υπουργείο και πρότεινε φάρμακα. Οι παράλληλες εξαγωγές ήταν
βασικός τροφοδότης του μαύρου ταμείου», είπε χαρακτηριστικά.
Ο κατηγορούμενος
ανέφερε ότι έχει παραδώσει στην Εισαγγελία Διαφθοράς λίστα με πάνω από 4.000
γιατρούς, ΙΒΑΝ και στοιχεία καταθέσεων, ωστόσο μέχρι σήμερα δεν έχει εκδοθεί
καμία καταδικαστική απόφαση. «Στη συντριπτική πλειοψηφία τους τα αδικήματα
παραγράφηκαν. Υπήρχαν δίκες με παρουσία δικηγόρων του ΕΟΠΥΥ ως πολιτική αγωγή.
Και όμως, ούτε μία καταδίκη», σημείωσε με εμφανή αγανάκτηση.
Ο Δεστεμπασίδης
περιέγραψε λεπτομερώς τη λειτουργία του τμήματος Market Access, το οποίο
χειριζόταν το lobbying προς φορείς του κράτους. Οπως τόνισε, «χωρίς υπογραφή
του Φρουζή, δεν περνούσε τίποτα». Ενδεικτικά, ανέφερε πως για ποσά άνω των
10.000 ευρώ απαιτούνταν έγκριση από το Διοικητικό Συμβούλιο και για ένα
εκατομμύριο ευρώ, από τη μητρική εταιρεία στη Βασιλεία.
Πρόεδρος:
Αρα ήθελε έγκριση εταιρείας…
Κατηγορούμενος: Βέβαια. Αφού ήταν ενήμερη η εταιρεία. Η μαμά εταιρεία
ήταν ενήμερη για τη διαφθορά. Είχε ελέγχους ήδη σε 9 χώρες. Οι γερμανικές και
ελβετικές εταιρείες όσο αυστηρές είναι μέσα στη χώρα τους, τόσο διεφθαρμένες
είναι έξω. Δεν είναι τυχαία τα σκάνδαλα όλα.
Στάθηκε ιδιαίτερα
στον ρόλο του πρώην επικεφαλής της Novartis Hellas, Κωνσταντίνου Φρουζή: «Ηταν
ικανός για όλα. Δεν ήξερε το φάρμακο, αλλά ήξερε τις επικοινωνίες. Γι’ αυτό τον
πήρε ο προηγούμενος Ελβετός πρόεδρος», είπε πως του ανέφεραν όταν προσλήφθηκε
στη Novartis. Ο ίδιος μάλιστα, αναφερόμενος στον τότε προϊστάμενό του, τον
χαρακτήρισε «τυραννικό, σκληρό και “άφιλο”, αφού δεν είχε φίλους».
Κατά την απολογία
του, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στον Νίκο Μανιαδάκη, τον οποίο περιέγραψε ως
«σύμβουλο που είχε πρόσβαση και σε υπουργούς». Αναρωτήθηκε πώς γίνεται να μην
υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων, ενώ δήλωσε πως διαθέτει πολλά έγγραφα με το
όνομά του.
Αναφορά έγινε και
στη Μαρία Μαραγγέλη, γραμματέα του Φρουζή. «Η Μαραγγέλη μπορούσε να δει σχεδόν
τα πάντα, απ’ όσα γινόντουσαν στο γραφείο του Φρουζή. Εγώ όσα έβλεπα ήταν
επειδή μπορεί να ήμουν εκείνη την ώρα στο γραφείο της Μαραγγέλη γιατί ήθελα
υπογραφές από τον Φρουζή. Μια μέρα είδα να μπαίνει ο Βουλκίδης και είδα ότι
πήρε λεφτά και συνδύασα το ποσό από τα χρήματα που είχαν φύγει από το τμήμα
μου».
Η κουλτούρα της
εταιρείας, σύμφωνα με την απολογία του πρώην στελέχους, ήταν εξαιρετικά
πιεστική. «Ηταν όλα δυσάρεστα. Μας έφεραν ψυχολόγο, γίνονταν μυστικές
αξιολογήσεις, είχαμε ομαδική ψυχοθεραπεία κάθε εβδομάδα. Το market access είχε
μαύρες αξιολογήσεις». Περιγράφοντας τις αμοιβές των στελεχών, έκανε λόγο για
υψηλούς μισθούς και bonus. «Είμαστε στελέχη. Παίρναμε έναν καλό μισθό. Πρώτος
μισθός ήταν 5.500 τον μήνα, όταν έφυγα ήταν 7.000. Ο Φρουζής πρώτο μισθό 14.000
και φαντάζομαι έφυγε με 20.000 ευρώ. Στην περίπτωση του Gilenya πήραμε ένα
παχυλό μπόνους. Εγώ έπαιρνα 10.000 τον χρόνο, την χρονιά με το Gilenya πήρα
25.000», είπε ο κατηγορούμενος με την πρόεδρο να ρωτά αν αυτά τα ποσά δεν
έπαιζαν σε άλλες εταιρείες.
Η απόφαση να καταθέσει και η συνάντηση με την
Τουλουπάκη
Ο Δεστεμπασίδης
εξήγησε ότι αποχώρησε από την εταιρεία το 2014 και κλήθηκε για πρώτη φορά από
την Εισαγγελία Διαφθοράς το Δεκέμβριο του 2017. Η επικοινωνία έγινε από τη
γραμματέα τής τότε εισαγγελέως Ελένης Τουλουπάκη. Οταν ρωτήθηκε για την έρευνα
στις ΗΠΑ αρνήθηκε να απαντήσει: «Σε αυτή την ερώτηση δεν μπορώ να απαντήσω».
Κατά την κατάθεσή
του, ανέφερε ότι διέθετε ορισμένα αρχεία σχετικά με το αντικείμενο της εργασίας
του στο market access, μεταξύ των οποίων και κάποια από τις λεγόμενες «clean
days». Τα αρχεία αυτά φυλάσσονταν σε κοινόχρηστο σκληρό δίσκο στον οποίο είχαν
πρόσβαση όλα τα στελέχη της εταιρείας, και ο οποίος κατά καιρούς διαγραφόταν
λόγω έλλειψης χώρου. Οταν του ζητήθηκε να καταθέσει, του τέθηκε γενικά το
ερώτημα αν έχει σχετικά έγγραφα. Ανέφερε ότι όντως είχε αρχεία σε κάποια από τα
οποία υπήρχαν και ονόματα πολιτικών.
Ο ίδιος
πιθανολόγησε πως τον κάλεσαν στο πλαίσιο της έρευνας για τη Novartis, που είχε
ήδη ανοίξει. «Είχε γίνει έλεγχος από το ΚΕΦΟΜΕΠ σε 40 στελέχη της Novartis, σε
μένα δεν είχε βρεθεί τίποτα. Ετσι με βρήκαν υποθέτω. Εγώ δεν πήγα να καταγγείλω
μόνος μου, με κάλεσαν να καταθέσω», επανέλαβε.
Στη συνέχεια του
προτάθηκε η ένταξή του στο καθεστώς προστατευόμενου μάρτυρα και μάρτυρα
δημοσίου συμφέροντος, κάτι που, όπως είπε, είδε θετικά με μία δόση ρομαντισμού
και αφέλειας. Δεν είχε, όπως είπε, καμία νομική κατάρτιση, ούτε γνώριζε τη
διαφορά μεταξύ απόδειξης και ένδειξης. «Φαρμακοποιός είμαι», είπε
χαρακτηριστικά, εξηγώντας ότι πέρασε ψυχολογική αξιολόγηση και του ζητήθηκε να
έχει συνοδεία και να ενημερώνει για τις μετακινήσεις του. Δεν είχε, τόνισε,
κανένα προσωπικό όφελος από τη διαδικασία.
Ωστόσο, μετά την
κατάθεσή του, το όνομά του διέρρευσε στα μέσα ενημέρωσης και άρχισε να δέχεται
τηλεφωνήματα από δημοσιογράφους, γεγονός που τον απογοήτευσε. «Λέει ο νόμος
περί ευθύνης υπουργών ότι πάει στη Βουλή η δικογραφία. Το όνομά μου είχε
διαρρεύσει από την πρώτη εβδομάδα που κατέθεσα, με έπαιρναν δημοσιογράφοι. Εκεί
απογοητεύτηκα. Μπήκα σε ένα τούνελ και πήρα απόφαση να κάνω αυτή τη δουλειά.
Μπορεί να μην έφταιγαν οι εισαγγελείς, μπορεί να ήταν ευθύνη αστυνομικών η
διαρροή του ονόματός μου. Εγώ δεν είχα καμία προσυνεννόηση με κανένα
Παπαγγελόπουλο, ούτε μου έβαλε πιστόλι στον κρόταφο η Τουλουπάκη. Ηταν θεσμική
απέναντί μου. Κατέθεσα γεγονότα που ήξερα και για άλλα έλεγα “είδα αυτό, μου
είπε ο Φρουζής το άλλο”. Οσα γνώριζα είπα και ήξερα ότι μιλάω για μια
εξαιρετικά διεφθαρμένη εταιρεία», ανέφερε μεταξύ άλλων.
Αναφερόμενος στον
Δημήτρη Αβραμόπουλο, σημείωσε ότι στην πρώτη του κατάθεση υπήρξαν λάθη και ότι
δεν είχε στόχο να κυνηγήσει πρόσωπα, αλλά να βοηθήσει τη Δικαιοσύνη, ενεργώντας
με ένα είδος… ακτιβισμού στον θεσμό του μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος. Επανέλαβε
ότι κατέθετε όσα είχε ακούσει και παρέπεμψε σε δήλωσή του κατά τη διάρκεια της
δίκης. Πολλά απ’ όσα ανέφερε τού είχαν μεταφερθεί από τον κ. Φρουζή.
Εξηγώντας τον
τρόπο που του μεταφέρθηκαν οι πληροφορίες περί χρηματισμού, εξήγησε πως είχε
ερωτήσεις όταν διαπίστωνε ότι αφαιρούνταν χρήματα από το μπάτζετ του τμήματός
του και όταν ρωτούσε τον Φρουζή, του απαντούσε: «Ξέρεις τώρα καιγόμαστε, πρέπει
να δώσουμε στον Σαλμά». Πρόσθεσε δε, ότι του είχε μεταφερθεί ότι «ο Γεωργιάδης
ξεπλένει από τις τηλεπωλήσεις» και ότι, μολονότι ο ίδιος δεν είχε αποδείξεις,
μετέφερε όσα του είχαν ειπωθεί και όσα άκουγε στον χώρο της αγοράς. Οπως είπε,
οι εισαγγελείς δεν τον ρώτησαν περαιτέρω αν έχει αποδείξεις, ενώ δήλωσε ρητά
ότι δεν υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας δωροδοκιών.
Πρόεδρος:
Για τον κ. Γεωργιάδη δεν θα έπρεπε να έχετε παραπάνω στοιχεία για να
κατηγορήσετε; Είναι βαριά κατηγορία το ξέπλυμα…
Κατηγορούμενος: Εγώ λέω τι άκουγα. Τι μου έλεγε ο Φρουζής, τι έβλεπα. Η
έρευνα ανήκει στον εισαγγελέα, δε θα την κάνω εγώ. Εγώ είπα όσα γνώριζα. Δεν
ήμουν αυτόπτης μάρτυρας δωροδοκιών.
Πρόεδρος: Δεν λέμε βέβαια πράγματα που δεν έχουμε διασταυρώσει γιατί
έχουμε και την ευθύνη της κατάθεσής μας.
Κατηγορούμενος: Δεν τα ήξερα εγώ αυτά. Εγώ έλεγα όσα γνώριζα για τις πρακτικές.
Εκείνοι μου έδωσαν δύο καθεστώτα προστασίας, πώς να φανταστώ ότι κάνω κάτι
λάθος; Με το φτωχό νομικά μυαλό μου πίστευα ότι σωστά τα κάνω.
Παρουσίασε επίσης
αρχείο, στο οποίο περιλαμβανόταν non paper που φερόταν να έχει συνταχθεί από
την Ιωάννα Ρούμπου, στέλεχος της Novartis, και αφορούσε πολιτικές αποφάσεις που
ευνοούσαν την εταιρεία. Σύμφωνα με τον ίδιο, το σημείωμα κατέληξε πιθανόν σε
συνεργάτη του Αδωνι Γεωργιάδη, τον Μανιαδάκη, και ανέφερε ότι οι πολιτικές
οδηγίες υλοποιούνταν πλήρως, αν και δεν τις χαρακτήρισε παράνομες, αλλά
ευνοϊκές για τη Novartis.
Αναφέρθηκε και σε
έγγραφο όπου εμφανίζονταν ποσά δίπλα σε ονόματα πολιτικών, λέγοντας: «Υπάρχει
χαρτί με ποσά δίπλα σε πολιτικούς. Εχεις αρχείο μπάτζετ, καταρτίζεις
προϋπολογισμό και βάζει ο άλλος ονόματα πολιτικών. Γιατί τα βάζει; Τα έβαλε
στην τσέπη του ο Φρουζής; Δεν το ξέρω. Τα πήραν πολιτικοί; Δεν το ξέρω. Θα
μπορούσε να τα έβαζε ως μπάτζετ δωροδοκιών και να τα καρπωνόταν ο ίδιος. Τα
λεφτά που είχε, ψωμί κι ελιά να έτρωγε, δεν έβγαιναν. Αδικαιολόγητος πλουτισμός
στον Φρουζή και τον Μανιαδάκη βρέθηκε. Τα έτρωγαν μεταξύ τους; Δεν το ξέρω. Εχω
πει για τον Φρουζή βαριές κατηγορίες. Είναι για ισόβια. Σε μένα δεν έχει κάνει
τίποτα. Εχει κάνει παντού μηνύσεις».
Σε άλλο σημείο,
περιέγραψε σκηνικό κρίσης στη Novartis, μετά την υπόθεση Τσενεκίδη, όπου
ζητήθηκε η συνδρομή της εταιρείας επικοινωνίας V&O για χαρτογράφηση της
αγοράς, ακόμα και πολιτικών και δικαστικών. «Μετά την απόπειρα Τσενεκίδη… φωτιά
στα μπατζάκια μας. Εγινε συνάντηση τύπου “καίγεται το σαλόνι”, θέλουμε βοήθεια.
Πήραν την V&O για να κάνουν χαρτογράφηση της αγοράς. Δικαστές, πολιτικούς,
τους πάντες. Δίπλα στον κ. Γεωργιάδη έχει “καμία επαφή γιατί έχει πιθανή
εμπλοκή στην υπόθεση της Novartis”. Τα έγραφαν μετά. Αυτά τα έβλεπαν σοβαρά
άτομα. Εγώ ξέρω ότι η Novartis έκανε εγκλήματα. Μόνο ότι είχε μαύρο ταμείο
είναι έγκλημα».
«Εγώ δεν είμαι
εισαγγελέας. Εγώ πληροφορίες έδωσα, άλλοι έπρεπε να τα ψάξουν. Εχασα δουλειές,
τα παιδιά μου έβλεπαν πράγματα στο διαδίκτυο. Κυκλοφορούσα με αστυνομικό πέντε
χρόνια. Εγώ αυτά δεν τα περίμενα. Που στήθηκαν δέκα κάλπες στη Βουλή. Αν με
ρωτούσε τώρα κανείς αν θα το ξαναέκανα, θα έλεγα όχι, σε καμία περίπτωση», είπε
χαρακτηριστικά.
Σε άλλο σημείο
της απολογίας του, αναφερόμενος στον κεντρικό τραπεζίτη Γιάννη Στουρνάρα,
ανέφερε: «Ημουν πολύ προσεκτικός με τον κ. Στουρνάρα. Δεν είπα ποτέ ότι
δωροδοκήθηκε. Εγώ είπα για επηρεασμό κρατικών αξιωματούχων, δεν είπα εγώ
χρηματισμό. Δεν είπα ποτέ ότι χρηματίστηκε ο Στουρνάρας. Ούτε καν υπονόησα. Εχω
υπάρξει σε συνάντηση Φρουζή, Στουρνάρα, Νικολοπούλου. Ποτέ δεν είπα ότι
δωροδοκήθηκε, απορώ ποια είναι η κατηγορία».
Δήλωσε πως δεν
είχε καμία πρόθεση να καταστρέψει ανθρώπους και πως δεν φανταζόταν την έκταση
που θα έπαιρνε η υπόθεση. «Εχασα δουλειές, είχα αστυνομική συνοδεία επί πέντε
χρόνια και τα παιδιά μου υπέστησαν επιπτώσεις. Αν με ρωτούσε τώρα κανείς αν θα
το ξαναέκανα, θα έλεγα όχι, σε καμία περίπτωση».
Περίπτωση Λοβέρδου
Σχετικά με τον
Ανδρέα Λοβέρδο ανάφερε πως γνωρίζει ότι κανονίστηκε συνάντηση του Φρουζή σε
σπίτι δημοσιογράφων για την προώθηση φαρμάκου. «Σύμφωνα με τον Φρουζή έπρεπε να
δωροδοκηθεί ο Λοβέρδος εδώ και τώρα. Επρεπε από το υπάρχον μπάτζετ να τραβήξει
200.000 για να δωροδοκήσει Λοβέρδο, αλλά θα έκανε τρύπα στον προϋπολογισμό και
θα ζητούσε έξτρα μπάτζετ. Οπότε είχε τα 200.000 από τα μπάτζετ των τμημάτων του
και η τρύπα θα έκλεινε λίγα λεπτά αργότερα αν πήγαινε καλά η συνάντηση για το
Gilenya. Εγινε η συνάντηση και ο Φρουζής έστειλε email σε ανώτερο στέλεχος από
το blackberry. Μου ζητήθηκε να κάνω παρουσίαση στη συνέχεια για το έξτρα
μπάτζετ και να κολλήσω το email στο slide της παρουσίασης», είπε ο
κατηγορούμενος και ανέγνωσε το σχετικό email στο δικαστήριο, όπου υπήρχε αίτημα
για αύξηση του μπάτζετ κατά 200.000 ευρώ με αναφορά σε «επιστροφή της
επένδυσης» και «συμμαχίες με όλα τα κόμματα γιατί έρχεται κυβέρνηση
συνεργασίας».
Ο κατηγορούμενος
υποστήριξε ότι, εξαιτίας των ενεργειών του Ανδρέα Λοβέρδου, η Novartis
απολάμβανε ευνοϊκής μεταχείρισης και προνομιακής πληροφόρησης έναντι των
υπολοίπων φαρμακευτικών εταιρειών. Oπως ανέφερε, ο τότε υπουργός Υγείας είχε
έγκαιρη και εσωτερική πληροφόρηση για την πρόθεση του κράτους να αποπληρώσει τα
χρέη του προς τις εταιρείες φαρμάκων με κρατικά ομόλογα.
Ο ίδιος φέρεται
να μετέφερε αυτή την πληροφορία στη Novartis πριν ακόμη ψηφιστεί η σχετική
ρύθμιση, επιτρέποντάς της να προχωρήσει εγκαίρως σε συμφωνία με την Εθνική
Τράπεζα για την άμεση ρευστοποίηση των ομολόγων, έναντι προμήθειας. Με αυτόν
τον τρόπο, όπως τόνισε ο κατηγορούμενος, η εταιρεία προηγήθηκε των ανταγωνιστών
της, οι οποίοι αιφνιδιάστηκαν όταν η πληρωμή με ομόλογα ανακοινώθηκε επισήμως.
«Η Novartis είχε
ήδη κινηθεί, ενώ οι υπόλοιπες εταιρείες, όταν έλαβαν τα ομόλογα, δεν ήξεραν πώς
να τα διαχειριστούν. Κάποιες τα ρευστοποίησαν με μεγάλες ζημίες, ενώ όσες τα
κράτησαν, υπέστησαν τεράστιο πλήγμα με το PSI. Ορισμένες μάλιστα οδηγήθηκαν σε
λουκέτο», ανέφερε χαρακτηριστικά και συμπλήρωσε: «Η προνομιακή αυτή ενημέρωση
δεν ήταν απλώς πλατίνα και διαμάντι, αλλά ήταν ο λόγος που η Novartis δεν έφυγε
από την Ελλάδα».
Η εισαγγελέας με
τις ερωτήσεις της αμφισβήτησε ότι ο Ανδρέας Λοβέρδος έδωσε την προνομιακή
ενημέρωση στη Novartis. Ο κατηγορούμενος απάντησε ότι εκείνος γνωρίζει πολλά
από αυτά που έχει ακούσει, αλλά δεν είναι εισαγγελέας για να διασταυρώσει τα
στοιχεία αυτά. «Oταν λέμε ό,τι υποθέτουμε ή φανταζόμαστε το λέμε, δεν λέμε
γνωρίζω» σχολίασε η εισαγγελική λειτουργός.
Εισαγγελέας:
Δεν τα καταθέσατε όπως έπρεπε για να είστε προστατευμένος, όπως απαιτεί ο
ποινικός κώδικας. Αυτή είναι η δική μου άποψη.
Κατηγορούμενος: Δεν είχα γνώση εγώ για τον τρόπο της κατάθεσης. Δεν είχα
δόλο σε καμία περίπτωση. Hθελα εγώ να καταμηνυθώ; Δεν είπα εγώ ποτέ ψέματα.
Εισαγγελέας: Κατά την άποψή σας.
Τέλος, ο
κατηγορούμενος σε σημείο της απολογίας του, αναφερόμενος στο φάρμακο Gilenya,
είπε φορτισμένος: «Εγιναν εξωπραγματικά γεγονότα, όλη η αγορά βοούσε. Κάτι
έγινε εκεί πέρα, αυτή την πεποίθηση είχα, δεν μπορούσα να αποκρύψω τέτοια
καραμπινάτα γεγονότα. Ημουν ισχυρά πεπεισμένος ότι κάτι έχει γίνει και το κατέθεσα
με μεγάλο σθένος».
Η κ Μαραγγέλη
Η πρώην
μάρτυρας Μαρία Μαραγγέλη (φωτο αριστερά), με την κωδική ονομασία «Αικατερίνη
Κελέση», κρίθηκε ένοχη για ψευδή καταμήνυση σε βάρος
πέντε πολιτικών προσώπων, των Αδωνι Γεωργιάδη, Γιάννη Στουρνάρα, Ανδρέα
Λοβερδου, Μάριου Σαλμά, Αντώνη Σαμάρα και ένοχη για ψευδή κατάθεση
κατ’ εξακολούθηση για δύο πράξεις. Καταδικάστηκε σε 33 μήνες φυλάκιση. Η οποία
είπε στην απολογία της.
«Η συνάντηση αυτή
έγινε το 2013, όταν ο Φρουζής είχε αναπτύξει στενές σχέσεις με τον Δημήτριο
Πτωχό. Με πήραν τηλέφωνο από το γραφείο Σαμαρά και μου είπαν να μην ξεχάσει να
έχει μαζί του την αστυνομική του ταυτότητα και κανόνισε να μπει το αυτοκίνητό
του στον χώρο του Μεγάρου Μαξίμου. Εκείνη την ημέρα ο Φρουζής είχε μαζί του μια
βαλίτσα, την οποία είχε πάντα μαζί του. Μπήκε στο γραφείο που
είχαμε, μου ζήτησε να ετοιμάσουμε ένα non paper με τα κύρια σημεία των
απαιτήσεων που θα προέβαλε στο ραντεβού. Μου ζήτησε να το βάλω στη βαλίτσα ώστε
να αποχωρήσει για το ραντεβού. Δυστυχώς, για έκπληξη δική μου είδα δεσμίδες
χρημάτων. Εβαλα το non paper επάνω, έκλεισα τη βαλίτσα και συνέχισα τη δουλειά
μου», ανέφερε η Μαρία Μαραγγέλη.
Η ίδια περιέγραψε
πως της ζητήθηκε από τον Φρουζή να τον ακολουθήσει μέχρι το αυτοκίνητο για να
την ενημερώσει για ζητήματα δουλειάς. «Μου ζήτησε να τον ακολουθήσω για να μου
πει κάποια επιπλέον πράγματα σχετικά με εργασίες που έπρεπε να αναθέτω.
Τοποθέτησα η ίδια τη βαλίτσα στο αυτοκίνητό του. Σε περίπου μία ώρα χτύπησε το
κινητό μου και μου ζήτησε ο Φρουζής να ενημερώσω τη γραμματέα Σαμαρά ότι φτάνει
με το αυτοκίνητό του για να του επιτρέψουν να μπει. Κατά την επιστροφή του στο
γραφείο ρώτησα πώς πήγαν τα πράγματα. Εκείνος κάθισε στο συνεδριακό τραπέζι και
άνοιξε την τσάντα. Προς έκπληξή μου είδα την τσάντα άδεια. Εβγαλε ένα χαρτί με
σφραγίδα από το πρωθυπουργικό γραφείο που έλεγε να γίνει συνάντηση με τον
Σταϊκούρα», είπε η κατηγορούμενη.
Πρόεδρος: Οταν
άνοιξε η βαλίτσα και είδατε τα χρήματα ήταν άλλος μπροστά;
Μαραγγέλη: Οχι, μόνο εγώ, γιατί με είχε καλέσει να μου αναθέσει εργασίες.
Πρόεδρος: Εκπλαγήκατε με τα χρήματα;
Μαραγγέλη: Οχι,
ήταν κάτι που συνέβαινε, το είχαμε όλοι αφομοιώσει.
Σύμφωνα με όσα
υποστήριξε η κ. Μαραγγέλη, ο ΣΦΕΕ «χρησιμοποιήθηκε ως καπέλο για να γίνονται οι
δουλειές τις εταιρείας», ενώ έκανε λόγο για «επανειλημμένα ραντεβού διά ζώσης
και με μηνύματα με τον Προβόπουλο, τον Λαζαρίδη και πολλούς ακόμα».
Το Harvard Project
«Αυτό
εξυπηρετούσε την αποπληρωμή των χρεών και το να μπουν σε κυκλοφορία νέα
φάρμακα. Εμφανίζεται ο CFO της Novartis και στο πλαίσιο του Harvard Project
ζήτησε συνάντηση με Στουρνάρα, η οποία έγινε και έχω και αποδείξεις. Ο κ.
Στουρνάρας με στελέχη της εταιρείας συναντήθηκαν, υπάρχουν και πρακτικά από τη
συνάντηση. Ο κ. Στουρνάρας είχε δεσμευθεί ότι θα αποπληρωθούν τα χρέη και να
μπουν σε κυκλοφορία νέα φάρμακα», σημείωσε η κατηγορούμενη.
Οπως εξήγησε,
όλες οι καταθέσεις που δόθηκαν ήταν κάτω από μεγάλη πίεση. «Παθαίναμε κρίσεις
πανικού, ήταν αναβίωση του παρελθόντος εκείνη την ώρα. Είμαι άδικα σε αυτή τη
θέση, γιατί είπα την αλήθεια και δυστυχώς ήταν άτομα του πολιτικού συστήματος.
Ποιοι κατέθεσαν; Ανθρωποι της εταιρείας που είδαν και ήξεραν πράγματα. Δέκα
χρόνια κουβαλώ το βάρος δύο παιδιών, που έχουν δεχθεί bullying από τα
δημοσιεύματα. Το παιδί μου αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα και υπαίτια είμαι
εγώ. Είναι άδικο. Δε θέλω να με λυπηθείτε, αν έχει περάσει από το μυαλό σας ότι
όλα αυτά εγώ τα είπα για ένα ψέμα…», ξέσπασε, με αποτέλεσμα τη διακοπή της
απολογίας της για λίγα λεπτά.
Η Μαρία Μαραγγέλη
περιέγραψε πώς έλαβε κλήση από την Εισαγγελία Διαφθοράς προκειμένου να
καταθέσει. «Μου ζητήθηκε να καταθέσω γιατί από κάποια στοιχεία που είχαν
συλλέξει ήμουν ο άνθρωπος-κλειδί. Εγώ τους εξέφρασα κάποιους φόβους μου, ότι
όλα θα μου γυρίσουν μπούμερανγκ. Το Νοέμβριο του 2015, ο Φρουζής μού είχε
στείλει άνθρωπο δικό του και με απείλησε να μη μιλάω εντός της εταιρείας», είπε
η κατηγορούμενη.
Πρόεδρος: Ρωτήσατε
αν έχουν κληθεί άλλα άτομα από την εταιρεία;
Μαραγγέλη: Οχι,
ρώτησα αυτά που με απασχολούσαν. Δεν γνωρίζω ποιους φώναξαν και ποιοι
κατέθεσαν.
Πρόεδρος: Πώς αποφασίσατε να καταθέσετε όσα καταθέσατε;
Μαραγγέλη: Τους είπα τους φόβους μου, την απειλή που δέχτηκα, ότι βρήκα σκασμένα τα
λάστιχά μου. Ο Φρουζής ήταν ένας άνθρωπος αδίστακτος και εξέφρασα τον φόβο μου.
Είπα ότι υπάρχει η διάθεση να καταθέσω όσα είδα και γνωρίζω, αλλά φοβάμαι.
Εκείνοι μου είπαν για τον νόμο περί προστασίας μαρτύρων. Τώρα θα σας πω ότι ο
νόμος είναι τελείως διάτρητος.
Πρόεδρος: Γνωρίζατε ότι μπορεί να ασκηθούν διώξεις σε βάρος αυτών για τους οποίους
καταθέσατε;
Μαραγγέλη: Εγώ δεν είχα σκοπό δίωξης.
Πρόεδρος: Οταν
λέτε ότι μπαίνει βαλίτσα με χρήματα στον πρωθυπουργό, δε σκέφτεστε ότι μπορεί
να υπάρχει δίωξη;
Μαραγγέλη: Σκοπός μου ήταν να βγάλω όλα αυτά που ζούσα. Δεν ήμουν εγώ ο ένας, ένα
μυρμηγκάκι, να φτάσω στο σημείο να διαλύσω και να ταράξω έναν ολόκληρο κρατικό
μηχανισμό.
Πρόεδρος: Ηταν
σοβαρά αυτά που καταθέσατε…
Μαραγγέλη: Αυτά
που έβλεπα κατέθεσα.
Πρόεδρος: Υπήρξατε αυτόπτης μάρτυρας χρηματισμού πολιτικού προσώπου;
Μαραγγέλη: Υπήρξα, ναι. Ηταν στο υπουργείο Υγείας με τον Αδωνι Γεωργιάδη. Ο Φρουζής
είχε τηλεφωνική επικοινωνία και είπε ότι θα αφήσει φάκελο. Βγήκε η κ. Κατραβά
στον διάδρομο… Μ’ εκείνη μιλούσαμε συνεχώς. Λέγαμε αστειευόμενες ότι
περισσότερο συναντιούνται οι Γεωργιάδης – Φρουζής παρά πάνε στο σπίτι τους.
Υπήρξα αυτόπτης μάρτυρας σε τρεις συναντήσεις με τον Αδωνι Γεωργιάδη. Μια φορά
ο Φρουζής είπε θα περάσω να αφήσω τον φάκελο. Πήγαμε στο υπουργείο. Ημουν στη
συνάντηση και είδα τον φάκελο που δόθηκε μπροστά μου. Και δεύτερη φορά δόθηκε
παρουσία μου φάκελος στο υπουργείο Υγείας. Την τρίτη φορά ο Φρουζης μπήκε μόνος
του μέσα και έδωσε τον φάκελο. Ηταν 70, 50, 20 οι δεσμίδες των χρημάτων που
έμπαιναν στον φάκελο όταν φεύγαμε από τη Νοβάρτις. Ηταν μεταφορά χρημάτων ξεκάθαρα…
ήταν η λεγόμενη win-win σχέση. Η ίδια σχέση υπήρχε με την εταιρεία και με τον
Γιάννη Στουρνάρα.
«Ολοι όσοι
συμμετείχαν σε αυτό το πρότζεκτ δωροδοκήθηκαν. Εγω το είπα και σε καταθέσεις
μου, δεν ήμουν παρούσα σε όλα, αλλά είδα τη βαλίτσα και βέβαια ήταν και όσα
έλεγε ο ίδιος. Ερχόταν ικανοποιημένος από τις συναντήσεις, έλεγε πάμε στον
επόμενο τώρα», ανέφερε και συμπλήρωσε πως «οι εταιρείες που χρησιμοποιήθηκαν
για να ρευστοποιηθεί το χρήμα ήταν εταιρείες που συνεργαζόταν με το τμήμα του
κ. Φρουζή».
Αναφερόμενη στην
εταιρεία της Λίνας Νικολοπούλου, συζύγου του κεντρικού τραπεζίτη Γιάννη
Στουρνάρα, η κατηγορούμενη σχολίασε: «Η mindworks δεν ήταν απλά μια εταιρεία
για εμάς. Ηταν η σύζυγος του κ. Στουρνάρα. Λειτουργούσε ως εκπρόσωπος του
συζύγου της, σύμφωνα με όσα έχω δει εγώ. Μια εταιρεία οργάνωσης συνεδρίων…
εξυπηρετούσε σαν συνδετικός κρίκος με το υπουργείο Οικονομικών. Κάθε απόγευμα
σχεδόν ερχόταν στην εταιρεία η κ. Λίνα Νικολοπούλου κι έλεγε στον Φρουζή “ό,τι
θέλεις να πω στον Γιάννη”. Αυτά τα πράγματα, τα αυτιά μου δεν τα άκουγαν
σωστά».
Σύμφωνα με όσα
εξιστόρησε η Μαρία Μαραγγέλη, «η Novartis την περίοδο Φρουζή ήταν κράτος εν
κράτει. Πολιτικές αποφάσεις επί υπουργίας Γεωργιάδη και Λοβέρδου έρχονταν σε
draft και γίνονταν διορθώσεις και παρεμβάσεις για να γίνουν όλα προς το
συμφέρον της εταιρείας. Πριν πάνε οι αποφάσεις στον Τυπογραφείο ερχόταν οι
αποφάσεις σε εμάς για έλεγχο».
Ανδρέας Λοβέρδος: Η πρώην γραμματέας του Κωνσταντίνου Φρουζή επανέλαβε και όσα έχει
καταθέσει για τον Ανδρέα Λοβέρδο. «Η σχέση χτίστηκε βήμα βήμα μέσω Μανιαδάκη
και Μανία. Στα μέσα του 2011 που υπήρχε ο μεγάλος στόχος να μπουν δύο μεγάλα
φάρμακα στην αγορά, ξεκίνησε η επαφή Φρουζή με Λοβέρδο. Χρησιμοποιήθηκε η
γνωριμία με δυο δημοσιογράφους. Η συνάντηση αυτή έγινε γιατί ο δημοσιογράφος θα
μας οδηγούσε στον κουμπάρο του τον Λοβέρδο. Δόθηκαν χρήματα μέσω Βουλκίδη, εγώ
δεν ήμουν μπροστά. Ο ίδιος μου έλεγε ότι τα χρήματα δόθηκαν και ο στόχος
επιτεύχθηκε. Ο Φρουζής πάντα διατυμπάνιζε τους στόχους του γιατί από αυτά
κρινόταν».
Μάριος Σαλμάς: Η κατηγορούμενη περιέγραψε πώς η Novartis είχε χτίσει σχέσεις και με τον
πρώην υπουργό Μάριο Σαλμά, οι οποίες χάλασαν στη συνέχεια. «Ο Φρουζής ήταν
αρχικά αρκετά δυσαρεστημένος με τον Σαλμά. Ελεγε ότι “εμείς είμαστε όπως πρέπει
μαζί του κι αυτός δεν είναι”. Δεν ξέρω τι έγινε μεταξύ τους αλλά από ένα σημείο
και μετά ο Σαλμάς πήγε πιο κοντά στην Pharmasept. Ξέρω ότι κανόνισε συνάντηση
με Στουρνάρα και ζήτησε την αποπομπή Σαλμά και γύρισε πίσω και ήξερε ότι
επόμενος υπουργός υγείας θα ήταν ο Αδωνις Γεωργιάδης».
Για τον Δημήτρη Αβραμόπουλο: Για «δώρο» στον Δημήτρη Αβραμόπουλο σχετικά
με τα εμβόλια του H1N1 έκανε λόγο η Μαρία Μαραγγέλη, υποστηρίζοντας πως ο ίδιος
ο Κωνσταντίνος Φρουζής έλεγε ότι έδωσε χρήματα στον Δημήτρη Αβραμόπουλο.
Μάλιστα, ανέφερε πως ο άλλοτε ισχυρός άνδρας της Novartis τής ανέφερε πως έδωσε
200.000 ευρώ για να ευχαριστήσει τον Δημήτρη Αβραμόπουλο για την παραγγελία
εμβολίων κατά του Η1Ν1.
Αναδημοσίευση: ethnos.gr, voria.gr και kathimerini.gr