Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επιταχύνουν τον επανεξοπλισμό τους, υπό τη σκιά μιας πιο επιθετικής Ρωσίας και μιας όλο και πιο απομονωτικής Αμερικής. Ωστόσο, η φιλόδοξη αυτή προσπάθεια σκοντάφτει σε ένα κρίσιμο εμπόδιο: τους περιορισμούς της Κίνας στις εξαγωγές σπάνιων γαιών, των ορυκτών που αποτελούν τη «ραχοκοκαλιά» της σύγχρονης αμυντικής τεχνολογίας.
• • •
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξαρτάται σχεδόν ολοκληρωτικά από την Κίνα,
καθώς το 98% των εισαγωγών σπάνιων γαιών προέρχεται από το
Πεκίνο — ποσοστό υψηλότερο ακόμη και από των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες καλύπτουν
το 80% των αναγκών τους από την ίδια πηγή.
Οι σπάνιες
γαίες είναι απαραίτητες για την κατασκευή πυραύλων, μαχητικών
αεροσκαφών, drones και προηγμένων ηλεκτρονικών συστημάτων, και η κινεζική
κυριαρχία σε αυτόν τον τομέα έχει μετατραπεί σε στρατηγικό μοχλό πίεσης απέναντι
στη Δύση.
Σύμφωνα με
τους New York Times, το Πεκίνο ρυθμίζει τις εξαγωγές ανάλογα
με την πορεία των εμπορικών διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ και την Ε.Ε.,
χρησιμοποιώντας τους ελέγχους στις σπάνιες γαίες ως διαπραγματευτικό όπλο.
Μετά τους
νέους δασμούς που επέβαλε ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ τον
Απρίλιο, η Κίνα απάντησε περιορίζοντας τις εξαγωγές επτά κρίσιμων μετάλλων,
προκαλώντας σοβαρές ελλείψεις και εκτόξευση των τιμών.
Η πρόεδρος της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κάλεσε πρόσφατα
την Ευρώπη να «αγωνιστεί για την αυτονομία της στα κρίσιμα ορυκτά», ενώ
οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι διαπραγματεύονται με το Πεκίνο τη δυνατότητα
δημιουργίας «γενικών αδειών εξαγωγής». Παρόλα αυτά, οι συζητήσεις
προχωρούν αργά, χωρίς εγγυήσεις για σταθερή προμήθεια.
Η Ευρώπη
επιχειρεί να διαφοροποιήσει τις πηγές της, όμως η ανάπτυξη νέων ορυχείων
και διυλιστηρίων εκτός Κίνας εκτιμάται ότι θα χρειαστεί τουλάχιστον μία
δεκαετία, σύμφωνα με ανάλυση της SFA Oxford. Και αυτό τη στιγμή
που οι ευρωπαϊκοί στρατοί επιδιώκουν να ενισχύσουν τις αμυντικές τους
δυνατότητες έως το 2030, με τη βοήθεια ενός πακέτου δανείων ύψους
150 δισ. ευρώ.
«Χωρίς ροή
κρίσιμων ορυκτών, δεν υπάρχει επανεξοπλισμός», προειδοποίησε ο Γιορίς
Τιρ, ερευνητής του Ινστιτούτου Ασφάλειας της Ε.Ε. Παρόμοια άποψη εξέφρασε
και ο αναλυτής Ντάνιελ Φιότ του Πανεπιστημίου Βρυξελλών,
τονίζοντας πως «η αυτονομία στην άμυνα ξεκινά με αυτονομία στα υλικά».
Αντίθετα με
την αργή πρόοδο στην Ευρώπη, οι Ηνωμένες Πολιτείες κινούνται ταχύτερα,
επενδύοντας εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε εταιρείες εξόρυξης και
ανακύκλωσης σπάνιων γαιών, όπως η MP Materials και η ReElement
Technologies.
Όπως
προειδοποιεί η αναλύτρια Μπενεντέτα Τζιράρντι από το The Hague
Centre for Strategic Studies, «ο τελικός στόχος της Κίνας είναι να
επιβραδύνει την πρόοδο των ΗΠΑ και, κατά συνέπεια, της Ευρώπης».
Παρά τη μερική
χαλάρωση των ελέγχων από το Πεκίνο, οι φόβοι παραμένουν ισχυροί. «Ακόμη
και μια προσωρινή αναστολή των περιορισμών μάς αφήνει εκτεθειμένους»,
σημειώνει η Γκρέισλιν Μπάσκαραν του Center for
Strategic and International Studies.
Αναδημοσίευση: libre.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου