Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Τετάρτη 19 Ιουλίου 2023

Ο καύσωνας του 1977, που ο υδράργυρος άγγιξε τους 48°C

Ιστορικός έχει παραμείνει και  έχω ασχοληθεί μαζί του ο φονικός καύσωνας του 1987 από τις 22- 28 Ιουλίου. Όμως δέκα πριν στις 10 Ιουλίου του 1977 η Ελλάδα έζησε τον μεγαλύτερο καύσωνα στην ιστορία της.

• • •

Δεν είναι μόνο η αφόρητη ζέστη και τα καρδιακά επεισόδια που εγκυμονούν – σοδειές καταστρέφονται, δάση τυλίγονται στις φλόγες, το ρεύμα και το νερό κόβονται, αφού οι εγκαταστάσεις κυριολεκτικά λιώνουν.

Την πρωτιά στους καύσωνες που έχουν καταγραφεί μεταπολεμικά σε ολόκληρη την έκταση της Ευρώπης, όπως σημειώνεται μέχρι σήμερα στα αρχεία του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού, κρατάει η βιομηχανική πόλη της Ελευσίνας και το περιστατικό του 1977, μια δεκαετία πριν δηλαδή από τον μάλλον διασημότερο καύσωνα της σύγχρονης ιστορίας μας. Πώς δικαιολογείται αυτό το παράδοξο;

Μία και μόνο ημέρα έχει περάσει στην ιστορία από εκείνο το θέρος για τις υψηλές θερμοκρασίες: ήταν 10 Ιουλίου του 1977 και ο υδράργυρος έδειξε (υπό σκιά, πάντα) το πρωτάκουστο νούμερο των 48.0 °C στην Ελευσίνα, 42.0 °C στο κέντρο της Αθήνας και 44.0 °C στη Νέα Φιλαδέλφεια.

Το χτύπημα της θερμοκρασίας υπήρξε σφοδρό αλλά σύντομο, έτσι που οι καταστροφές δεν πλησίασαν ούτε κατά διάνοια τα περιστατικά του 1987: ο πηχυαίος τίτλος στο φύλλο της εφημερίδας Μακεδονία έγραφε «3 θάνατοι και 11 πνιγμοί», ως συνέπεια του τρομερού [sic] καύσωνα. Αλλά μέχρι εκεί.

Το φύλλο της 12ης Ιουλίου του 1977 της εφημερίδας "Μακεδόνία", έγραφε χαρακτηριστικά "Σαχάρα έγινε την Κυριακή η Ελλάδα", ανακοινώνοντας ταυτόχρονα τον θάνατο 3 ανθρώπων από ηλίαση και τη δυσφορία σύσσωμου του ελληνικού πληθυσμού λόγω του "τρομερού καύσωνα".

"Εξάλλου το τηλέφωνο του 166 "άναψε" από τις επείγουσες κλήσεις για ηλιάσεις, καρδιακά επεισόδια και λιποθυμίες", τόνισε ο συντάκτης ενώ παρατήρησε πως Αθήνα, Πειραιάς, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας έμοιαζαν από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το απόγευμα εγκαταλελειμμένες, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες είχαν καταφύγει στις παραλίες για να δροσιστούν και οι υπόλοιποι είχαν κλειστεί στα σπίτια τους και δεν άνοιγαν ούτε τα παράθυρα!

Ο καύσωνας του 1977 μπορεί να "έσπασε το ρεκόρ" αλλά υπήρξε σχετικά ανώδυνος.

 

Οι αστερίσκοι των μετεωρολόγων για λάθος εκτίμηση

Είναι μεγάλη η ασυμφωνία ανάμεσα στις τρεις μετρήσεις θερμοκρασιών, όπως έχει επισημάνει ο μετεωρολόγος Θοδωρής Κολυδάς. «Σε περιόδους καύσωνα, η μέγιστη θερμοκρασία στου Τατοΐου είναι σχεδόν πάντα μικρότερη από την αντίστοιχη της Νέας Φιλαδέλφειας», λέει χαρακτηριστικά, ενώ «η μέγιστη θερμοκρασία της Ελευσίνας μπορεί να είναι ίδια ή λίγο μεγαλύτερη, αλλά όχι με απόκλιση πάνω από 1 βαθμό».

Τι συνέβη λοιπόν και οι οξύμωρες μετρήσεις του 1977 πέρασαν στην ιστορία, ως ο σφοδρότερος καύσωνας που έχει ζήσει η Ευρώπη στη σύγχρονη ιστορία; Είναι πιθανότητα απόρροια λάθους μέτρησης – όχι λάθους στην τιμή, αλλά λάθους στις συνθήκες μέτρησης, λόγω απειρίας.

Συγκεκριμένα, εκείνη την ημέρα είχε ξεσπάσει πυρκαγιά στην Πάρνηθα, η οποία έφτασε πολύ κοντά στο Τατόι (τα στοιχεία του κύριου Κολυδά αναφέρουν 4.000 στρέμματα καμένου δάσους), άρα τα δεδομένα του υδράργυρου αλλοιώθηκαν. Σε αυτήν τη θέση συνηγορεί και ο έμπειρος μετεωρολόγος Δημήτρης Ζιακόπουλος: «Διατηρώ πολλές επιφυλάξεις για την εγκυρότητα του συγκεκριμένου περιστατικού ως άνω ρεκόρ».

Μικρή σημασία έχει βέβαια αυτό για τους Αθηναίους του 1977 που είτε από τα ατμοσφαιρικά ρεύματα, είτε από την πυρκαγιά, έζησαν ζέστη κοντά στους 50 °C. «Αυτοί ήταν καύσωνες», θα λένε τώρα στα παιδιά τους, κουνώντας με νόημα το χέρι.

 

 

Αναδημοσίευση: news247.gr

και oneman.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου