Την ίδια περίοδο εννιά χρόνια μετά είχαμε την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Μία ιστορία προδοσίας της «χούντας» των συνταγματαρχών.
Ενδιαφέρον έχει τί έγραψε
σχετικά ο Αντώνης Κακαράς.
* * *
Η ηγεσία της χούντας, οι αρχηγοί των Ενόπλων Δυνάμεων και οι πάτρωνές τους κατά
το πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου και την εισβολή των Τούρκων που
ακολούθησε, φέρουν την ευθύνη για ότι έγινε εκείνο το καλοκαίρι.
Να θυμόμαστε πως οι Αμερικανοί, οι Άγγλοι και οι Τούρκοι, εγκλημάτησαν κατά της Κύπρου, ευθύνονται ως εκ τούτου σε σχέση με το Διεθνές Δίκαιο, απέναντι των λαών τους όμως ενήργησαν για τα συμφέροντα των δικών τους κυρίαρχων τάξεων. Με τη βοήθεια των εδώ ανθρώπων τους. Ας δούμε τους τελευταίους. Η δικαστική έρευνα και δίωξη των υπευθύνων, αποκλείστηκε με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (αριθ.ΠΥΣ 45/7-3-75) από το πρώτο διάστημα της μεταπολίτευσης. Πριν ακόμα παρθεί η απόφαση αυτή, μέσα στις ΕΔ είχαν αρχίσει τα μέτρα για συγκέντρωση όλου του υλικού που αφορούσε « το δημιουργηθέν αρχείον εις τας αιθούσας Επιχειρήσεων κατά την διάρκειαν της Ελληνοτουρκικής-Κυπριακής κρίσεως τους έτους 1974 …» Επιτροπές αξιωματικών συγκέντρωσαν όλο το αρχείο από όλες τις υπηρεσίες που είχαν σχέση με το Κυπριακό, το σφράγισαν με ειδική σφραγίδα που γράφει ΄΄Αρχείον Ελληνοτουρκικής Κρίσεως 1974΄΄ και το παρέδωσαν μέχρι 15 Μαρτίου 1975. Η διαταγή ήταν του Υπουργού Εθνικής Άμυνας Αβέρωφ. Μαζί με όλο το αρχείο που συγκέντρωσε αργότερα η Επιτροπή της Βουλής για την Κυπριακή υπόθεση, σφραγίσθηκε σε κιβώτια και φυλάσσεται σε αποθήκη της Βουλής. Αυτό είναι και το υλικό που συνθέτει τον αποκαλούμενο ΦΑΚΕΛΟ ΚΥΠΡΟΥ. Εκφράζονται επιφυλάξεις για το εάν κάποτε, που θα ανοιχτούν τα κιβώτια, θα περιέχουν και το αυθεντικό υλικό.
Το πιθανότερο είναι πως, οι άμεσα ενδιαφερόμενοι θα έχουν φροντίσει για την ΄΄απαλλοτρίωσή του΄΄.
Πέρασαν δέκα τέσσερα χρόνια από τη μεταπολίτευση και η εξεταστική επιτροπή συμπληρώνοντας το έργο της και βγάζοντας τα συμπεράσματά της το 1988, κατέθεσε το πόρισμά της. Κανονικά θα έπρεπε, να αρθεί η πράξη του υπουργικού συμβουλίου και οι εξ αυτής αποφάσεις του ΥΕΘΑ για αναστολή διώξεων. Δεν έγινε και διαιωνίζεται το πρόβλημα και η ατιμωρησία τριάντα δύο χρόνια από την εισβολή. Ας ρίξουμε μια ματιά στις καταθέσεις στην επιτροπή της Βουλής της τότε ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων και της χούντας και σε βιβλία που εξέδωσαν οι ίδιοι (Μπονάνος και Αραπάκης).
Είναι ενδεικτικά των χαρακτήρων, της παιδείας και τρόπου σκέψης.
Ο στρατηγός Μπονάνος ήταν Αρχηγός Ενόπλων Δυνάμεων και αναγνωρίζεται το 1974 ως αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης.
Ερωτώμενος απαντά, πως αυτό έγινε εξαιτίας του τραυματισμού του στον πόλεμο ενάντια στον καταχτητή. «…υπηρέτησα στη ΄΄Χ΄΄ αυτό είναι φανερό δεν είναι ντροπή…». Παρουσιάζει εικόνα που δείχνει ποιος ασκούσε την πραγματική εξουσία «…ο Ιωαννίδης ήθελε πόλεμο…το είπε στις 18 Ιουλίου το πρωί στο Σίσκο… μέσα στο γραφείο του Πρωθυπουργού …είπε ΄΄ αν θέλουν πόλεμο οι Τούρκοι θα τον έχουν ΄΄ και σηκώνεται και φεύγει…».
Ο Μπονάνος ξευτελίζεται περισσότερο από όλους γιατί μιλάει πολύ και στην επιτροπή και στο βιβλίο του, όπως και ο Αραπάκης, αλλά απρόσεκτα.
Καταθέτει πως στις 22 Ιουλίου το πρωί τον κάλεσε ο Γκιζίκης στο γραφείο του, και από εκεί πήγαν μαζί στο γραφείο του Ανδρουτσόπουλου, όπου τελικά πάρθηκε η απόφαση για πόλεμο με την Τουρκία. Στην επιτροπή προσπαθεί να πείσει, πως αυτός και όχι οι άλλοι είναι ο μαιευτήρας της μεταπολίτευσης. «...φωνάζω τους {αρχηγούς}… και τους λέω, ΄΄πάω στο Γκιζίκη να απαιτήσω αλλαγή της κυβερνήσεως. Θα μείνετε στα γραφεία σας και θα περιμένετε διαταγές μου΄΄. Πήγα και έγινε η μεταπολίτευση…»
Ο Μπονάνος αργότερα στο βιβλίο του κάνει μια απεγνωσμένη προσπάθεια, να παρουσιαστεί ως ο ηγέτης των ΕΔ στην Ελλάδα, που την προστάτευσε από πόλεμο με την Τουρκία εκτός ότι έφερε τη μεταπολίτευση. Μνημονεύει αναφορά του αρχηγού ΓΕΕΦ ταξιάρχου Γεωργίτση «…με δύο ενυπογράφους ονομαστικάς καταστάσεις αξιωματικών οίτινες επέδειξαν ανικανότητα και δειλίαν ενώπιον του εχθρού (28 ονόματα) ως και αξιωματικών που έπρεπε να επαναπατρισθούν λόγω… κοπώσεως (27 ονόματα, μεταξύ των οποίων και το ιδικόν του!)…».
Γράφει ωμά πως μοίρα καταδρομών δεν έφυγε από το Ηράκλειο Κρήτης για Κύπρο λόγω «…απροθυμίας των αξιωματικών της μοίρας να μεταφερθούν εις Κύπρον…» και όχι σε βλάβη των τεσσάρων ΄΄Μπόϊνγκ΄΄ της Ολυμπιακής, όπως έχει αναφερθεί. Αυτά το πρωί της 21ης Ιουλίου 1974. Ο Μπονάνος εμφανίζεται από τους πιο αποτυχημένους ακόμα και στην εσωτερική σχέση των αρχηγών.
Ο Αραπάκης ελίσσεται με γλυκόπικρες επισημάνσεις και βάζοντας τον εαυτό του σε επίπεδο ηγήτορος με πολιτική σκέψη. Συνδαιτυμόνας του Καραμανλή, από πολύ παλιά γνωστός του Κανελλόπουλου για τον οποίο τρέφει θερμά αισθήματα, συγκαταβατικός με τον Αβέρωφ, τον οποίο λέει πως χρησιμοποίησε για να φέρει (ο Αραπάκης) τον Καραμανλή. Αργότερα ο δικηγόρος Αλφαντάκης, συνήγορος του Ιωαννίδη προέβη στην γνωστή ανακοίνωση /καταγγελία μη εκτέλεσης των διαταγών ΄΄της ηγεσίας του έθνους΄΄. Επικαλείται σ’ αυτήν τη μαρτυρία και τον ΄΄...έντιμο στρατιώτη Πρόεδρο της Δημοκρατίας Στρατηγό Φαίδων Γκιζίκη…΄΄.
Τι να πιστέψει κανείς από όλα αυτά; Είναι δηλώσεις, καταθέσεις, εκθέσεις από στρατηγούς, ναυάρχους και πτέραρχους, που ήλεγχαν τη χώρα για πολλά χρόνια. Ο Ιωαννίδης μάλλον λέει δια του Αλφαντάκη την αλήθεια. Άλλο εάν μιλάει μεγαλόστομα για ΄΄Συμβούλιο του Έθνους΄΄, όπου προφανώς αυτός, ένας από τους εκατοντάδες ταξιάρχους των ΕΔ είχε την απόλυτη εξουσία. Αυτό που δεν γνώριζε ήταν, πως όσοι ασκούν εξουσία με δοτές διαδικασίες, όπως οι πολιτικοί και στρατιωτικοί της χούντας, δεν την ελέγχουν στην πραγματικότητα, δεν αισθάνονται υπεύθυνοι, δεν πιστεύουν στην αποστολή τους, εύκολα προδίδουν αυτόν, απ’ όπου εκπορεύεται η δύναμή τους.
Αυτό έγινε και με τους αρχηγούς των ΕΔ τις ημέρες εκείνες. Δεν ήταν ηγέτες αυτοί. Δεν εντοπίσθηκε απόσπασμα κατάθεσης του αρχηγού του στρατού Γαλατσάνου. Δημοσιεύθηκε στις εφημερίδες, πως ο τότε Α/ΓΕΣ δήλωσε (και ήταν ο μόνος που το έκανε) ότι «...αναλαμβάνω πλήρως τις ευθύνες μου τόσο για τις πράξεις μου όσο και για τις παραλήψεις μου...» Τουλάχιστον φέρθηκε με ευθύτητα και χωρίς παλινωδίες και απαίτηση για επιδαψίλευση τιμών και από πάνω. Το ΄΄επίτιμος΄΄ του το παρέχει η νομοθεσία. Ο ίδιος έπρεπε να μην το δεχτεί. Ο αρχηγός της αεροπορίας πτέραρχος Παπανικολάου έκανε το κλασικό λάθος εκείνων, που μετά τη συμμετοχή τους σε δικτατορίες δηλώνουν, πως το έκαναν για να την πολεμήσουν από μέσα. Δεν ξεκαθάρισε με ποιον τρόπο. Δεν στάθηκε στο ύψος του πιστού συνεργάτη της χούντας, είπε όμως το ίδιο με τον Γαλατσάνο του στρατού για την ανάληψη των ευθυνών του. Ο Αραπάκης υπηρετεί το καθεστώς της 21ης Απριλίου από 1-6-1973 και αποστρατεύεται στις 8-1-1975. Μιλάει πολύ για τον εαυτό του παραβιάζοντας τον κανόνα, που θέλει τον έξυπνο, να προωθεί αυτά που επιθυμεί με τη μικρότερη αυτοπροβολή. Εκθέτει τους άλλους αρχηγούς της αεροπορίας και του στρατού, διότι ισχυρίζεται πως στο πραξικόπημα του Ιωαννίδη «... ήμουνα ο μόνος από τους αρχηγούς και τότε και μετά που ήλεγχα το όπλο μου...»
Επαίρεται γιατί ο έλεγχος του ναυτικού ήταν ο λόγος που μόνον αυτός «... διατηρήθηκα μετά την επικράτηση της 25 Νοεμβρίου 1973 στο ΓΕΝ χωρίς να έχω καμία γνώση ενημέρωσης και κατόρθωσα και με τη συνοχή, το ναυτικό να παίξει αποφασιστικό ρόλο στις μετέπειτα εξελίξεις….» Τον Αραπάκη τον διατήρησε ο Καραμανλής αρχηγό μετά τη μεταπολίτευση, για όσο χρόνο ακριβώς τον χρειαζόταν. Δηλαδή μέχρι τον Ιανουάριο του 1975. Και αυτό σήμαινε πως επιβραβεύτηκε για τον ρόλο του τις ώρες, που όλοι οι άλλοι πανικόβλητοι κρύφτηκαν. Ενώ αυτός γνώριζε καλά Αγγλικά και άδραξε και την ευκαιρία, που του δόθηκε. Επιμένει πως ο ίδιος δεν γνώριζε τίποτε για το πραξικόπημα του Ιωαννίδη, παρότι ο Μπονάνος λέγει το αντίθετο. Δεν χρειαζόταν πάντως να μυηθεί και αυτός. Ήταν σίγουρος ο Ιωαννίδης πως θα υπάκουε, όπως και όλοι οι μέχρι την 23η Νοεμβρίου 1973 χειροκροτητές του Παπαδόπουλου.
Όσο για το ρόλο του ΄΄διαπραγματευτή΄΄ κατά την εισβολή των Τούρκων καταθέτει πως αγωνίζεται αυτός μόνος του από τη μια μεριά και ο Νίξον, ο Κίσινγκερ, ο Ετσεβίτ από την άλλη με τα πολυπληθή επιτελεία τους!!. «….εγώ ολομόναχος στο γραφείο …με ένα δεύτερο άνθρωπο, έπαιρνα μοναχά τον Κυπραίο στο τηλέφωνο στο σπίτι του, ο οποίος μου έλεγε ΄΄Μπράβο κύριε αρχηγέ, πολύ ωραία για τους ελιγμούς σου…΄΄.»
Αυτός πιστεύει, και το λέει μάλιστα, πως τους κατάφερε όλους μόνος του! Και κατάφερε να επιτύχει κατάπαυση του πυρός. Ακριβώς εκείνο που ήθελαν δηλαδή και οι Ετσεβίτ- Σίσκο. Διότι την επέκταση του προγεφυρώματος και την αποβίβαση του κυρίου όγκου στρατευμάτων και υλικού τα επέτυχαν οι Τούρκοι τις ώρες που καθυστέρησε η έναρξη κατάπαυσης του πυρός και οι μέρες που την ακολούθησαν.
Να θυμόμαστε πως οι Αμερικανοί, οι Άγγλοι και οι Τούρκοι, εγκλημάτησαν κατά της Κύπρου, ευθύνονται ως εκ τούτου σε σχέση με το Διεθνές Δίκαιο, απέναντι των λαών τους όμως ενήργησαν για τα συμφέροντα των δικών τους κυρίαρχων τάξεων. Με τη βοήθεια των εδώ ανθρώπων τους. Ας δούμε τους τελευταίους. Η δικαστική έρευνα και δίωξη των υπευθύνων, αποκλείστηκε με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (αριθ.ΠΥΣ 45/7-3-75) από το πρώτο διάστημα της μεταπολίτευσης. Πριν ακόμα παρθεί η απόφαση αυτή, μέσα στις ΕΔ είχαν αρχίσει τα μέτρα για συγκέντρωση όλου του υλικού που αφορούσε « το δημιουργηθέν αρχείον εις τας αιθούσας Επιχειρήσεων κατά την διάρκειαν της Ελληνοτουρκικής-Κυπριακής κρίσεως τους έτους 1974 …» Επιτροπές αξιωματικών συγκέντρωσαν όλο το αρχείο από όλες τις υπηρεσίες που είχαν σχέση με το Κυπριακό, το σφράγισαν με ειδική σφραγίδα που γράφει ΄΄Αρχείον Ελληνοτουρκικής Κρίσεως 1974΄΄ και το παρέδωσαν μέχρι 15 Μαρτίου 1975. Η διαταγή ήταν του Υπουργού Εθνικής Άμυνας Αβέρωφ. Μαζί με όλο το αρχείο που συγκέντρωσε αργότερα η Επιτροπή της Βουλής για την Κυπριακή υπόθεση, σφραγίσθηκε σε κιβώτια και φυλάσσεται σε αποθήκη της Βουλής. Αυτό είναι και το υλικό που συνθέτει τον αποκαλούμενο ΦΑΚΕΛΟ ΚΥΠΡΟΥ. Εκφράζονται επιφυλάξεις για το εάν κάποτε, που θα ανοιχτούν τα κιβώτια, θα περιέχουν και το αυθεντικό υλικό.
Το πιθανότερο είναι πως, οι άμεσα ενδιαφερόμενοι θα έχουν φροντίσει για την ΄΄απαλλοτρίωσή του΄΄.
Πέρασαν δέκα τέσσερα χρόνια από τη μεταπολίτευση και η εξεταστική επιτροπή συμπληρώνοντας το έργο της και βγάζοντας τα συμπεράσματά της το 1988, κατέθεσε το πόρισμά της. Κανονικά θα έπρεπε, να αρθεί η πράξη του υπουργικού συμβουλίου και οι εξ αυτής αποφάσεις του ΥΕΘΑ για αναστολή διώξεων. Δεν έγινε και διαιωνίζεται το πρόβλημα και η ατιμωρησία τριάντα δύο χρόνια από την εισβολή. Ας ρίξουμε μια ματιά στις καταθέσεις στην επιτροπή της Βουλής της τότε ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων και της χούντας και σε βιβλία που εξέδωσαν οι ίδιοι (Μπονάνος και Αραπάκης).
Είναι ενδεικτικά των χαρακτήρων, της παιδείας και τρόπου σκέψης.
Ο στρατηγός Μπονάνος ήταν Αρχηγός Ενόπλων Δυνάμεων και αναγνωρίζεται το 1974 ως αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης.
Ερωτώμενος απαντά, πως αυτό έγινε εξαιτίας του τραυματισμού του στον πόλεμο ενάντια στον καταχτητή. «…υπηρέτησα στη ΄΄Χ΄΄ αυτό είναι φανερό δεν είναι ντροπή…». Παρουσιάζει εικόνα που δείχνει ποιος ασκούσε την πραγματική εξουσία «…ο Ιωαννίδης ήθελε πόλεμο…το είπε στις 18 Ιουλίου το πρωί στο Σίσκο… μέσα στο γραφείο του Πρωθυπουργού …είπε ΄΄ αν θέλουν πόλεμο οι Τούρκοι θα τον έχουν ΄΄ και σηκώνεται και φεύγει…».
Ο Μπονάνος ξευτελίζεται περισσότερο από όλους γιατί μιλάει πολύ και στην επιτροπή και στο βιβλίο του, όπως και ο Αραπάκης, αλλά απρόσεκτα.
Καταθέτει πως στις 22 Ιουλίου το πρωί τον κάλεσε ο Γκιζίκης στο γραφείο του, και από εκεί πήγαν μαζί στο γραφείο του Ανδρουτσόπουλου, όπου τελικά πάρθηκε η απόφαση για πόλεμο με την Τουρκία. Στην επιτροπή προσπαθεί να πείσει, πως αυτός και όχι οι άλλοι είναι ο μαιευτήρας της μεταπολίτευσης. «...φωνάζω τους {αρχηγούς}… και τους λέω, ΄΄πάω στο Γκιζίκη να απαιτήσω αλλαγή της κυβερνήσεως. Θα μείνετε στα γραφεία σας και θα περιμένετε διαταγές μου΄΄. Πήγα και έγινε η μεταπολίτευση…»
Ο Μπονάνος αργότερα στο βιβλίο του κάνει μια απεγνωσμένη προσπάθεια, να παρουσιαστεί ως ο ηγέτης των ΕΔ στην Ελλάδα, που την προστάτευσε από πόλεμο με την Τουρκία εκτός ότι έφερε τη μεταπολίτευση. Μνημονεύει αναφορά του αρχηγού ΓΕΕΦ ταξιάρχου Γεωργίτση «…με δύο ενυπογράφους ονομαστικάς καταστάσεις αξιωματικών οίτινες επέδειξαν ανικανότητα και δειλίαν ενώπιον του εχθρού (28 ονόματα) ως και αξιωματικών που έπρεπε να επαναπατρισθούν λόγω… κοπώσεως (27 ονόματα, μεταξύ των οποίων και το ιδικόν του!)…».
Γράφει ωμά πως μοίρα καταδρομών δεν έφυγε από το Ηράκλειο Κρήτης για Κύπρο λόγω «…απροθυμίας των αξιωματικών της μοίρας να μεταφερθούν εις Κύπρον…» και όχι σε βλάβη των τεσσάρων ΄΄Μπόϊνγκ΄΄ της Ολυμπιακής, όπως έχει αναφερθεί. Αυτά το πρωί της 21ης Ιουλίου 1974. Ο Μπονάνος εμφανίζεται από τους πιο αποτυχημένους ακόμα και στην εσωτερική σχέση των αρχηγών.
Ο Αραπάκης ελίσσεται με γλυκόπικρες επισημάνσεις και βάζοντας τον εαυτό του σε επίπεδο ηγήτορος με πολιτική σκέψη. Συνδαιτυμόνας του Καραμανλή, από πολύ παλιά γνωστός του Κανελλόπουλου για τον οποίο τρέφει θερμά αισθήματα, συγκαταβατικός με τον Αβέρωφ, τον οποίο λέει πως χρησιμοποίησε για να φέρει (ο Αραπάκης) τον Καραμανλή. Αργότερα ο δικηγόρος Αλφαντάκης, συνήγορος του Ιωαννίδη προέβη στην γνωστή ανακοίνωση /καταγγελία μη εκτέλεσης των διαταγών ΄΄της ηγεσίας του έθνους΄΄. Επικαλείται σ’ αυτήν τη μαρτυρία και τον ΄΄...έντιμο στρατιώτη Πρόεδρο της Δημοκρατίας Στρατηγό Φαίδων Γκιζίκη…΄΄.
Τι να πιστέψει κανείς από όλα αυτά; Είναι δηλώσεις, καταθέσεις, εκθέσεις από στρατηγούς, ναυάρχους και πτέραρχους, που ήλεγχαν τη χώρα για πολλά χρόνια. Ο Ιωαννίδης μάλλον λέει δια του Αλφαντάκη την αλήθεια. Άλλο εάν μιλάει μεγαλόστομα για ΄΄Συμβούλιο του Έθνους΄΄, όπου προφανώς αυτός, ένας από τους εκατοντάδες ταξιάρχους των ΕΔ είχε την απόλυτη εξουσία. Αυτό που δεν γνώριζε ήταν, πως όσοι ασκούν εξουσία με δοτές διαδικασίες, όπως οι πολιτικοί και στρατιωτικοί της χούντας, δεν την ελέγχουν στην πραγματικότητα, δεν αισθάνονται υπεύθυνοι, δεν πιστεύουν στην αποστολή τους, εύκολα προδίδουν αυτόν, απ’ όπου εκπορεύεται η δύναμή τους.
Αυτό έγινε και με τους αρχηγούς των ΕΔ τις ημέρες εκείνες. Δεν ήταν ηγέτες αυτοί. Δεν εντοπίσθηκε απόσπασμα κατάθεσης του αρχηγού του στρατού Γαλατσάνου. Δημοσιεύθηκε στις εφημερίδες, πως ο τότε Α/ΓΕΣ δήλωσε (και ήταν ο μόνος που το έκανε) ότι «...αναλαμβάνω πλήρως τις ευθύνες μου τόσο για τις πράξεις μου όσο και για τις παραλήψεις μου...» Τουλάχιστον φέρθηκε με ευθύτητα και χωρίς παλινωδίες και απαίτηση για επιδαψίλευση τιμών και από πάνω. Το ΄΄επίτιμος΄΄ του το παρέχει η νομοθεσία. Ο ίδιος έπρεπε να μην το δεχτεί. Ο αρχηγός της αεροπορίας πτέραρχος Παπανικολάου έκανε το κλασικό λάθος εκείνων, που μετά τη συμμετοχή τους σε δικτατορίες δηλώνουν, πως το έκαναν για να την πολεμήσουν από μέσα. Δεν ξεκαθάρισε με ποιον τρόπο. Δεν στάθηκε στο ύψος του πιστού συνεργάτη της χούντας, είπε όμως το ίδιο με τον Γαλατσάνο του στρατού για την ανάληψη των ευθυνών του. Ο Αραπάκης υπηρετεί το καθεστώς της 21ης Απριλίου από 1-6-1973 και αποστρατεύεται στις 8-1-1975. Μιλάει πολύ για τον εαυτό του παραβιάζοντας τον κανόνα, που θέλει τον έξυπνο, να προωθεί αυτά που επιθυμεί με τη μικρότερη αυτοπροβολή. Εκθέτει τους άλλους αρχηγούς της αεροπορίας και του στρατού, διότι ισχυρίζεται πως στο πραξικόπημα του Ιωαννίδη «... ήμουνα ο μόνος από τους αρχηγούς και τότε και μετά που ήλεγχα το όπλο μου...»
Επαίρεται γιατί ο έλεγχος του ναυτικού ήταν ο λόγος που μόνον αυτός «... διατηρήθηκα μετά την επικράτηση της 25 Νοεμβρίου 1973 στο ΓΕΝ χωρίς να έχω καμία γνώση ενημέρωσης και κατόρθωσα και με τη συνοχή, το ναυτικό να παίξει αποφασιστικό ρόλο στις μετέπειτα εξελίξεις….» Τον Αραπάκη τον διατήρησε ο Καραμανλής αρχηγό μετά τη μεταπολίτευση, για όσο χρόνο ακριβώς τον χρειαζόταν. Δηλαδή μέχρι τον Ιανουάριο του 1975. Και αυτό σήμαινε πως επιβραβεύτηκε για τον ρόλο του τις ώρες, που όλοι οι άλλοι πανικόβλητοι κρύφτηκαν. Ενώ αυτός γνώριζε καλά Αγγλικά και άδραξε και την ευκαιρία, που του δόθηκε. Επιμένει πως ο ίδιος δεν γνώριζε τίποτε για το πραξικόπημα του Ιωαννίδη, παρότι ο Μπονάνος λέγει το αντίθετο. Δεν χρειαζόταν πάντως να μυηθεί και αυτός. Ήταν σίγουρος ο Ιωαννίδης πως θα υπάκουε, όπως και όλοι οι μέχρι την 23η Νοεμβρίου 1973 χειροκροτητές του Παπαδόπουλου.
Όσο για το ρόλο του ΄΄διαπραγματευτή΄΄ κατά την εισβολή των Τούρκων καταθέτει πως αγωνίζεται αυτός μόνος του από τη μια μεριά και ο Νίξον, ο Κίσινγκερ, ο Ετσεβίτ από την άλλη με τα πολυπληθή επιτελεία τους!!. «….εγώ ολομόναχος στο γραφείο …με ένα δεύτερο άνθρωπο, έπαιρνα μοναχά τον Κυπραίο στο τηλέφωνο στο σπίτι του, ο οποίος μου έλεγε ΄΄Μπράβο κύριε αρχηγέ, πολύ ωραία για τους ελιγμούς σου…΄΄.»
Αυτός πιστεύει, και το λέει μάλιστα, πως τους κατάφερε όλους μόνος του! Και κατάφερε να επιτύχει κατάπαυση του πυρός. Ακριβώς εκείνο που ήθελαν δηλαδή και οι Ετσεβίτ- Σίσκο. Διότι την επέκταση του προγεφυρώματος και την αποβίβαση του κυρίου όγκου στρατευμάτων και υλικού τα επέτυχαν οι Τούρκοι τις ώρες που καθυστέρησε η έναρξη κατάπαυσης του πυρός και οι μέρες που την ακολούθησαν.
Με τις ελληνικές δυνάμεις να τηρούν ΄΄σιγή΄΄ πυροβόλων.
Αυτά επέτυχε με ΄΄σκληρές΄΄ διαπραγματεύσεις ο αρχηγός του ΓΕΝ. Ο Αραπάκης
(όπως και άλλοι) θα απαντήσει πως αυτός είχε πρώτος την ιδέα της παράδοσης της
εξουσίας από τη χούντα των στρατιωτικών στους πολιτικούς «…καλά κάνετε και με
ρωτάτε. Το είχα στο μυαλό μου και με βασάνιζε. Είχα την πρωτοβουλία και έριξα
την ιδέα…».
Ο Γκιζίκης, που ασκούσε καθήκοντα Προέδρου της Δημοκρατίας, στην κατάθεσή του εκθέτει όλους τους αρχηγούς των ΕΔ, που ο καθένας διεκδικούσε για τον εαυτό του τη δόξα της ιδέας για αλλαγή εξουσίας, λέγοντας πως του το είπε ΄΄… ο Συνταγματάρχης Μπραβάκος. Ήτο ο διευθυντής του στρατιωτικού μου γραφείου…΄΄ Ξεκίνησε η μεταπολίτευση με απλή ολίσθηση από τη δικτατορία την επόμενη μέρα. Ούτε συγκρούσεις, ούτε πυροβολισμοί, ούτε κινητοποιήσεις στρατευμάτων πιστών ή αντίπαλων της χούντας. Το καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967 είχε επιτελέσει την αποστολή του. Ο Κίσινγκερ το είχε προαναγγείλει ένα εικοσιτετράωρο πριν. Στο ερώτημα ποιος τον επέλεξε για πρόεδρο της δημοκρατίας στις 25 Νοεμβρίου 1973 ο Γκιζίκης απαντά με τρόπο που ξαφνιάζει για το επίπεδο. «...Είχα αγαπητέ κύριε Βουλευτά κάποια ακτινοβολία στο στρατό… είχα αδυναμία στον Ιωαννίδη και ο Ιωαννίδης σε μένα. …για αυτό και επελέγην εγώ, γιατί δεν είχα κανένα ψεγάδι…όταν ο Παπαδόπουλος άκουσε ή είδε από την τηλεόραση ότι ορκιζόμουν, πετάγεται και λέει στον Ντουζέπη….΄΄ευτυχώς, γιατί ο Φαίδων είναι καλό παιδί και δεν θα έχουμε εκτραχύνσεις΄΄ …»
Ο Γκιζίκης, που ασκούσε καθήκοντα Προέδρου της Δημοκρατίας, στην κατάθεσή του εκθέτει όλους τους αρχηγούς των ΕΔ, που ο καθένας διεκδικούσε για τον εαυτό του τη δόξα της ιδέας για αλλαγή εξουσίας, λέγοντας πως του το είπε ΄΄… ο Συνταγματάρχης Μπραβάκος. Ήτο ο διευθυντής του στρατιωτικού μου γραφείου…΄΄ Ξεκίνησε η μεταπολίτευση με απλή ολίσθηση από τη δικτατορία την επόμενη μέρα. Ούτε συγκρούσεις, ούτε πυροβολισμοί, ούτε κινητοποιήσεις στρατευμάτων πιστών ή αντίπαλων της χούντας. Το καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967 είχε επιτελέσει την αποστολή του. Ο Κίσινγκερ το είχε προαναγγείλει ένα εικοσιτετράωρο πριν. Στο ερώτημα ποιος τον επέλεξε για πρόεδρο της δημοκρατίας στις 25 Νοεμβρίου 1973 ο Γκιζίκης απαντά με τρόπο που ξαφνιάζει για το επίπεδο. «...Είχα αγαπητέ κύριε Βουλευτά κάποια ακτινοβολία στο στρατό… είχα αδυναμία στον Ιωαννίδη και ο Ιωαννίδης σε μένα. …για αυτό και επελέγην εγώ, γιατί δεν είχα κανένα ψεγάδι…όταν ο Παπαδόπουλος άκουσε ή είδε από την τηλεόραση ότι ορκιζόμουν, πετάγεται και λέει στον Ντουζέπη….΄΄ευτυχώς, γιατί ο Φαίδων είναι καλό παιδί και δεν θα έχουμε εκτραχύνσεις΄΄ …»
Η συζήτηση θα ήταν απολαυστική, εάν δεν αφορούσε τη θέση
και τα καθήκοντα του Προέδρου Δημοκρατίας. Ο Γκιζίκης δείχνει να μην
αντιλαμβάνεται το κωμικοτραγικό στοιχείο και την αυτο- γελοιοποίηση του. Το
όνομα του Ιωαννίδη το επαναλαμβάνει οκτώ φορές στην απάντησή του. Δεν κρύβει
τίποτε. Είναι καθαρό από τα λεγόμενά του πως δεν αντιλαμβάνεται το χαμηλό
επίπεδο του λόγου του. Ο Προσθέτουμε εδώ στοιχεία των καταθέσεων αποκαλυπτικά
του τρόπου που λειτούργησε η αντιπροσωπεία στη Γενεύη.
Ο αντισυνταγματάρχης Τσουμής καταθέτει στην επιτροπή, αλλά και στην έκθεσή του τα περί γραμμής Γκιουνές και των παρασκηνίων στη Γενεύη για κατάληψή της από τους Τούρκους: «...Είμαι αυτήκοος μάρτυς. Προφανώς απεφασίσθη από την αντιπροσωπεία την κυπριακή και ελληνική, η οποία ήξερε ότι δεν είχαμε δυνατότητες αμύνης, αλλά και {δεν} δεχόντουσαν να υπογράψουν και παραχώρηση του ελληνικού εδάφους…». Η επισήμανση γίνεται σύμφωνα με αποκάλυψη του Κληρίδη στην οποία ήταν ο Τσουμής παρών.
Στα πρακτικά περιλαμβάνονται και επί πλέον λεπτομέρειες, που αναφέρονται σε συζήτηση του Κληρίδη με Έλληνες αξιωματικούς στη διαχωριστική γραμμή μετά τον ΑΤΤΙΛΑ ΙΙ, και την επιστροφή Κληρίδη στο νησί. Γνώριζαν οι της δικής μας αντιπροσωπείας για τα εδάφη που θα καταλάβουν στον ΑΤΤΙΛΑ ΙΙ οι Τούρκοι. Οι εισβολείς προχώρησαν παρά τη συμφωνία/ διαβεβαίωση προς τον Ιωαννίδη μέσω CIA, πριν το πραξικόπημα και την απόβαση, πως δεν θα καταπατούσαν παραπάνω από μικρό τμήμα εδάφους.
Αλλά και με τον ΑΤΤΙΛΑ Ι προχώρησαν πολύ παραπάνω και υποχρέωσαν τον Ιωαννίδη να κραυγάζει στο SISCO: ΄΄μας εξαπατήσατε΄΄. Ο Τσουμής εκθέτει τον Κληρίδη και την ελληνική αντιπροσωπεία ανεπανόρθωτα, αλλά δεν κρύβονται αυτά «…ζητά ο Κληρίδης να ενημερωθεί ποιο έδαφος κατέλαβαν οι Τούρκοι. … ήταν εκεί στις 16-8-74 … διεπιστώθη ότι οι Τούρκοι βρίσκονται πολύ πιο πίσω απ’ ότι ανέφεραν οι δικές μας μονάδες. Και εδώ έγκειται η ικανότης του Κληρίδη και του Καραγιάννη να μην αναφέρω τον υποφαινόμενο, οι οποίοι σπεύδουμε να προωθήσουμε, να επαναπροωθήσουμε μονάδες διαλυμένες...., εξασφαλίσαμε το ζωτικό δρόμο Λευκωσίας- Μόρφου που πάει στο Τρόοδος επάνω, ο οποίος είχε εγκαταλειφθεί. Ανεφέρετο ότι τον πήραν οι Τούρκοι, ενώ δεν τον είχαν πάρει, διεσώθησαν τα Κοκκινοχώρια, διότι είχαν φτάσει οι Τούρκοι μόνον μέχρι τον Άγιο Μέμνονα και ένα σωρό άλλες περιοχές…...»
Αντιλαμβάνεται κανείς, πως οι ελληνικές μονάδες είχαν απομακρυνθεί περισσότερο απ’ όσο χρειαζόταν. Αυτό καλείται ΄΄απαγκίστρωση΄΄ και τέτοια διαταγή είχαν και αυτό πρόβλεπε και το εσπευσμένο σχέδιο που συντάχθηκε μετά τον ΑΤΤΙΛΑ Ι με προσωπική διαταγή του ΥΕΘΑ Αβέρωφ να αποφευχθούν συγκρούσεις ώστε να μην έχουμε θύματα!!!. Οι Τούρκοι σταμάτησαν εκεί που είχαν σχεδιάσει. Οι άλλοι σταμάτησαν, όταν κατάλαβαν πως πίσω τους δεν υπήρχε κανείς. Μερικοί αντιστάθηκαν και μάλιστα με ανδρεία και δεν υποχώρησαν. Κάποιοι πολέμησαν και σκοτώθηκαν για να καλύψουν την οπισθοχώρηση των υπολοίπων.
Ο αντισυνταγματάρχης Τσουμής καταθέτει στην επιτροπή, αλλά και στην έκθεσή του τα περί γραμμής Γκιουνές και των παρασκηνίων στη Γενεύη για κατάληψή της από τους Τούρκους: «...Είμαι αυτήκοος μάρτυς. Προφανώς απεφασίσθη από την αντιπροσωπεία την κυπριακή και ελληνική, η οποία ήξερε ότι δεν είχαμε δυνατότητες αμύνης, αλλά και {δεν} δεχόντουσαν να υπογράψουν και παραχώρηση του ελληνικού εδάφους…». Η επισήμανση γίνεται σύμφωνα με αποκάλυψη του Κληρίδη στην οποία ήταν ο Τσουμής παρών.
Στα πρακτικά περιλαμβάνονται και επί πλέον λεπτομέρειες, που αναφέρονται σε συζήτηση του Κληρίδη με Έλληνες αξιωματικούς στη διαχωριστική γραμμή μετά τον ΑΤΤΙΛΑ ΙΙ, και την επιστροφή Κληρίδη στο νησί. Γνώριζαν οι της δικής μας αντιπροσωπείας για τα εδάφη που θα καταλάβουν στον ΑΤΤΙΛΑ ΙΙ οι Τούρκοι. Οι εισβολείς προχώρησαν παρά τη συμφωνία/ διαβεβαίωση προς τον Ιωαννίδη μέσω CIA, πριν το πραξικόπημα και την απόβαση, πως δεν θα καταπατούσαν παραπάνω από μικρό τμήμα εδάφους.
Αλλά και με τον ΑΤΤΙΛΑ Ι προχώρησαν πολύ παραπάνω και υποχρέωσαν τον Ιωαννίδη να κραυγάζει στο SISCO: ΄΄μας εξαπατήσατε΄΄. Ο Τσουμής εκθέτει τον Κληρίδη και την ελληνική αντιπροσωπεία ανεπανόρθωτα, αλλά δεν κρύβονται αυτά «…ζητά ο Κληρίδης να ενημερωθεί ποιο έδαφος κατέλαβαν οι Τούρκοι. … ήταν εκεί στις 16-8-74 … διεπιστώθη ότι οι Τούρκοι βρίσκονται πολύ πιο πίσω απ’ ότι ανέφεραν οι δικές μας μονάδες. Και εδώ έγκειται η ικανότης του Κληρίδη και του Καραγιάννη να μην αναφέρω τον υποφαινόμενο, οι οποίοι σπεύδουμε να προωθήσουμε, να επαναπροωθήσουμε μονάδες διαλυμένες...., εξασφαλίσαμε το ζωτικό δρόμο Λευκωσίας- Μόρφου που πάει στο Τρόοδος επάνω, ο οποίος είχε εγκαταλειφθεί. Ανεφέρετο ότι τον πήραν οι Τούρκοι, ενώ δεν τον είχαν πάρει, διεσώθησαν τα Κοκκινοχώρια, διότι είχαν φτάσει οι Τούρκοι μόνον μέχρι τον Άγιο Μέμνονα και ένα σωρό άλλες περιοχές…...»
Αντιλαμβάνεται κανείς, πως οι ελληνικές μονάδες είχαν απομακρυνθεί περισσότερο απ’ όσο χρειαζόταν. Αυτό καλείται ΄΄απαγκίστρωση΄΄ και τέτοια διαταγή είχαν και αυτό πρόβλεπε και το εσπευσμένο σχέδιο που συντάχθηκε μετά τον ΑΤΤΙΛΑ Ι με προσωπική διαταγή του ΥΕΘΑ Αβέρωφ να αποφευχθούν συγκρούσεις ώστε να μην έχουμε θύματα!!!. Οι Τούρκοι σταμάτησαν εκεί που είχαν σχεδιάσει. Οι άλλοι σταμάτησαν, όταν κατάλαβαν πως πίσω τους δεν υπήρχε κανείς. Μερικοί αντιστάθηκαν και μάλιστα με ανδρεία και δεν υποχώρησαν. Κάποιοι πολέμησαν και σκοτώθηκαν για να καλύψουν την οπισθοχώρηση των υπολοίπων.
Η επιτροπή της ελληνικής Βουλής ασχολήθηκε με το Κυπριακό
από 21 Φεβρουαρίου 1986, που πάρθηκε η σχετική ομόφωνη απόφαση για τη σύστασή
της, μέχρι την 31η Οκτωβρίου 1988. Τότε κατατέθηκε πόρισμα, όπου
περιλαμβάνονται και έγγραφα με απόψεις/ επισημάνσεις του Ψαρουδάκη, Παπαληγούρα
και Κάππου.
Οι Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας υποβάλλουν και αυτοί κείμενο με σαφείς αποκλίσεις, από τους υπόλοιπους, όσον αφορά τις ευθύνες και εμπλοκές των ξένων δυνάμεων. Μελετώντας το πόρισμα, που κατατέθηκε στη Βουλή αλλά δεν συζητήθηκε, βρίσκει την αλήθεια κανείς σήμερα σε συνδυασμό και με ό,τι έχει αποκαλυφθεί. Οι Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας είχαν αποχωρήσει της επιτροπής τον Ιούνιο του 1988, αφού είχε λήξει ουσιαστικά ο κύριος όγκος της εργασίας της. Μελετώντας τη δική τους εκδοχή, στο ξεχωριστό κείμενο που υπέβαλλαν με τις απόψεις τους (που περιλαμβάνεται όμως ως τμήμα του όλου πορίσματος της επιτροπής) διαπιστώνει την προσπάθεια, που καταβάλλεται για αποδυνάμωση των εντυπώσεων, μείωση ευθυνών πολιτικών προσώπων (Αβέρωφ κ.α.), αποκλεισμό σχεδόν των εμπλοκών των ΗΠΑ, Μ. Βρετανίας και ΝΑΤΟ κ.ο.κ.
Οι Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας υποβάλλουν και αυτοί κείμενο με σαφείς αποκλίσεις, από τους υπόλοιπους, όσον αφορά τις ευθύνες και εμπλοκές των ξένων δυνάμεων. Μελετώντας το πόρισμα, που κατατέθηκε στη Βουλή αλλά δεν συζητήθηκε, βρίσκει την αλήθεια κανείς σήμερα σε συνδυασμό και με ό,τι έχει αποκαλυφθεί. Οι Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας είχαν αποχωρήσει της επιτροπής τον Ιούνιο του 1988, αφού είχε λήξει ουσιαστικά ο κύριος όγκος της εργασίας της. Μελετώντας τη δική τους εκδοχή, στο ξεχωριστό κείμενο που υπέβαλλαν με τις απόψεις τους (που περιλαμβάνεται όμως ως τμήμα του όλου πορίσματος της επιτροπής) διαπιστώνει την προσπάθεια, που καταβάλλεται για αποδυνάμωση των εντυπώσεων, μείωση ευθυνών πολιτικών προσώπων (Αβέρωφ κ.α.), αποκλεισμό σχεδόν των εμπλοκών των ΗΠΑ, Μ. Βρετανίας και ΝΑΤΟ κ.ο.κ.
Η λογική να μην ανοίξει ο φάκελος Κύπρου με το φόβο της
αποκάλυψης του ρόλου του ξένου παράγοντα, διατρέχει όλο το φάσμα των πολιτικών
ηγετών που άσκησαν εξουσία μέχρι σήμερα στη χώρα μας αφού, δεν θέλησαν να
προχωρήσουν σε δικαστική διερεύνηση.
Η μη δίωξη βόλεψε πολύ κόσμο και κύρια όλους εκείνους, που βλέπουν το Κυπριακό μια υπόθεση, που αφορά το Δυτικό κόσμο, τους συμμάχους, το ΝΑΤΟ. Περισσότερο απ’ όλους ενδιαφέρει τους άμεσα υπεύθυνους, που υλοποίησαν τις αποφάσεις των παρασκηνίων. Δεν είναι τυχαίο που οι Αμερικανοί εξαιρούν τον εαυτό τους από τα διεθνή δικαστήρια, που ενώ οι ίδιοι φροντίζουν στην αρχή να δημιουργούνται, μετά προτιμούν τα δικά τους για να δικάζουν εκείνους, που οι ίδιοι επιλέγουν ως εγκληματίες πολέμου, όπως τον Μιλόσεβιτς, κ.ο.κ.
Η μη δίωξη βόλεψε πολύ κόσμο και κύρια όλους εκείνους, που βλέπουν το Κυπριακό μια υπόθεση, που αφορά το Δυτικό κόσμο, τους συμμάχους, το ΝΑΤΟ. Περισσότερο απ’ όλους ενδιαφέρει τους άμεσα υπεύθυνους, που υλοποίησαν τις αποφάσεις των παρασκηνίων. Δεν είναι τυχαίο που οι Αμερικανοί εξαιρούν τον εαυτό τους από τα διεθνή δικαστήρια, που ενώ οι ίδιοι φροντίζουν στην αρχή να δημιουργούνται, μετά προτιμούν τα δικά τους για να δικάζουν εκείνους, που οι ίδιοι επιλέγουν ως εγκληματίες πολέμου, όπως τον Μιλόσεβιτς, κ.ο.κ.
Από την Ελλάδα ουσιαστική βοήθεια δεν έφτασε ποτέ στην
Κύπρο. Δεν χρειαζόταν παρά μια μικρή προβοκάτσια για δήθεν κίνδυνο από το
Σύμφωνο της Βαρσοβίας. Γνώριζαν οι σύμμαχοι πως, τα στελέχη των ελληνικών ΕΔ
ζώντας ολόκληρη την επαγγελματική τους καριέρα κάτω από το φάσμα του εκ βορρά
΄΄κινδύνου΄΄, θα πιστέψουν αμέσως σε τέτοια πληροφορία. Θα την μεταφέρουν, και
όλος ο μηχανισμός θα στραφεί προς το Βορρά αδιαφορώντας για τους Τούρκους που
μαζεύονταν στη Μυρσίνη. Έτσι και έγινε. Αυτά συνέβησαν σε όλα τα άλλα κλιμάκια,
εκτός του Ιωαννίδη, και της στρατιωτικής ηγεσίας που γνώριζαν πολύ καλά τι
συνέβαινε. Και παρ’ όλα αυτά ο Μπονάνος μιλάει συνεχώς στο βιβλίο του, πως η
μεγάλη του ανησυχία και φροντίδα ήταν μήπως αφήσει τα βόρεια σύνορα αφύλαχτα
και κατέβουν οι Βούλγαροι στο Αιγαίο. ΄΄Σμήνη μεταγωγικών ρωσικών αεροσκαφών
θεώνται να κατέρχονται προς Νότο. Το Σύμφωνο της Βαρσοβίας θα κατακλύσει την
Ελλάδα΄΄. Ζεστή η πληροφορία μέσω του Αραπάκη από ΄΄σύμμαχο΄΄ πρέσβη.
Με αυτή τη δικαιολογία δεν έστειλαν βοήθεια στην Κύπρο. Για να αντιμετωπίσουν την κομμουνιστική από Βορρά ΄΄απειλή΄΄. Στην προπαγάνδα που προέβαλλαν ολόκληρη τη ζωή τους, έπεσαν οι ίδιοι μέσα με όλο τους το μεγαλείο αλλά και με τη θέλησή τους. Καμία διάθεση δεν είχαν για πόλεμο. Όπως και να δει κανείς το ζήτημα, θα προκύπτουν απορίες για την ευφυΐα τους και βεβαιότητα για προδοσία. Όσο για τον πατριωτισμό τους τον είχαν από χρόνια ξεχασμένο στο ΄΄μούσκιο΄΄.
Με αυτή τη δικαιολογία δεν έστειλαν βοήθεια στην Κύπρο. Για να αντιμετωπίσουν την κομμουνιστική από Βορρά ΄΄απειλή΄΄. Στην προπαγάνδα που προέβαλλαν ολόκληρη τη ζωή τους, έπεσαν οι ίδιοι μέσα με όλο τους το μεγαλείο αλλά και με τη θέλησή τους. Καμία διάθεση δεν είχαν για πόλεμο. Όπως και να δει κανείς το ζήτημα, θα προκύπτουν απορίες για την ευφυΐα τους και βεβαιότητα για προδοσία. Όσο για τον πατριωτισμό τους τον είχαν από χρόνια ξεχασμένο στο ΄΄μούσκιο΄΄.
Να μην ξεχνάμε, πως κάποιοι πολέμησαν στην Κύπρο. Και
πολέμησαν γενναία και κράτησαν τις γραμμές, που τους είχαν εμπιστευθεί. Η
πολιτεία δεν λέει επίσημα ποιοι ήταν αυτοί. Ο «Φάκελος της Κύπρου» δεν ανοίγει,
γιατί θα αποκαλυφθεί ο ρόλος των Αμερικανών, των Άγγλων και οι ευθύνες Ελλήνων
και Κυπρίων πολιτικών της εποχής εκείνης.
Αναδημοσίευση: http://www.freepen.gr/2014/07/blog-post_9123.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου