ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΕΚΠΟΜΠΗ ΠΟΥ ΦΙΛΟΞΕΝΕΙ ΤOΝ κ ΙΩΑΝΝΙΔΗ
Για τη σχέση ηθικής και επιστήμης κατά τη διάρκεια της πανδημίας τοποθετήθηκε ο διακεκριμένος καθηγητής Παθολογίας – Επιδημιολογίας και Πληθυσμιακής Υγείας του Πανεπιστημίου Stanford και μέλος της Αμερικανικής Εθνικής Ιατρικής Ακαδημίας, Γιάννης Ιωαννίδης. Σε συνέντευξη του στο Κρήτη TV στην εκπομπή «Αντιθέσεις» με τον Γιώργο Σαχίνη.
• • •
Είναι γεγονός άλλωστε ότι η χώρα μας παρά το γεγονός ότι επέβαλλε τους πιο σκληρούς περιορισμούς στην Ευρώπη, απέδειξε ότι η στρατηγική ήταν πλήρως αποτυχημένη, κάτι το οποίο αποτυπώθηκε στα ποσοστά θνητότητας, καθώς οι νεκροί έχουν ξεπεράσει μέχρι τους 12.500.
Εργαλιοποίηση της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων
Ο καθηγητής που λοιδορήθηκε από την κυβέρνηση και δέχτηκε «εμπάργκο» από τα συστημικά ΜΜΕ επειδή τόλμησε να στραφεί κατά του κυβερνητικού αφηγήματος, μιλώντας στο Κρήτη TV ανέπτυξε το θέμα την σχέση της επιστήμης με την ηθική με αφορμή τον ρόλο που έχουν αποκτήσει οι επιστήμονες κατά την διάρκεια της πανδημίας. Ουκ ολίγες φορές, οι πολίτες παρακολούθησαν τους επιστήμονες που πλαισιώνουν την κυβέρνηση να αλλάζουν τις απόψεις και τα λεγόμενά τους ανάλογα με το «ρεύμα» της γραμμής που ήθελαν να περάσουν οι κυβερνώντες. Το κυβερνητικό επιτελείο και ο πρωθυπουργός υποστήριζαν άλλοτε ότι οι αποφάσεις και τα μέτρα για την διαχείριση της πανδημίας προέρχονται από τις εισηγήσεις της επιτροπής των λοιμωξιολόγων ενώ σε άλλες περιπτώσεις όταν αυτοί οι ισχυρισμοί δεν «βόλευαν» αντέκρουαν τα ίδια τα λεγόμενά τους υποστηρίζοντας ότι οι αποφάσεις είναι κυβερνητικές. Ο λοιμωξιολόγοι απέκτησαν επικοινωνιακό ρόλο στα κανάλια και τελικά οι πολίτες βρέθηκαν εγκλωβισμένοι σε έναν φαύλο κύκλο του συστήματος μέσα στον οποίο δεν γνώριζαν ουσιαστικά ποιοι είναι αυτοί που τους κυβερνούν.
Κατά περιόδους ορισμένοι επιστήμονες βρήκαν το θάρρος να υποστηρίξουν ότι η κυβέρνηση εργαλιοποιεί την Επιτροπή των Λοιμωξιολόγων και κρύβουν πίσω από αυτή τις δικές τους αποφάσεις ασκώντας αφόρητη πίεση. Ήταν όμως ελάχιστοι.
Ο κ. Ιωαννίδης, ένας από τους πιο επιδραστικούς Έλληνες επιστήμονες παγκοσμίως, μίλησε σε συνέντευξή του στο ΚρητηTV για την πίεση που δέχονται οι επιστήμονες και στην οποία αναγκάζονται να υποκύψουν προκειμένου να μην «εξαφανιστούν» από τον χάρτη. Αναγκασμένοι να υποκύπτουν στα κυβερνητικά και στα επιχειρηματικά συμφέροντα, δεν βρίσκουν τη δύναμη να μιλήσουν:
«Εάν βγω να μιλήσω θα με καταστρέψουν»
«Οι επιστήμονες πρέπει να μιλούν χωρίς να φοβούνται να πληρώσουν τον λογαριασμό των πολιτικών ή κάποιων άλλων επιχειρηματικών συμφερόντων. Οι επιστήμονες μπορεί πολλές φορές να σκεφτούν τι θα γίνει για την δική τους χρηματοδότηση εάν εμφανιστούν ως επαναστάτες μέσα στο σύστημα, καθώς την επόμενη φορά που θα ζητήσω χρηματοδότηση από κάποιον οργανισμό, ίσως με μηδενίσουν» τόνισε και πρόσθεσε:
«Έπαιρνα μηνύματα, δεν μπορώ να κάνω τίποτα, δεν μπορώ να κάνω τίποτα”, ”δεν μπορώ να μιλήσω”, ”φοβάμαι να μιλήσω”, ”εάν βγω να μιλήσω θα με καταστρέψουν, ”θα με τελειώσουν”, θα με ποδοπατήσουν, ”θα γίνω κομμάτια”». Και είχαν δίκιο. Άρα λοιπόν για ανθρώπους που συμβιβάστηκαν, λυπάμαι αλλά δεν τους κατηγορώ» υπογράμμισε ο κ. Ιωαννίδης και πρόσθεσε: «Έχουμε μπει σε σκληρά μονοπάτια. Επιστήμονες που συνεχίζουν και εργάζονται στον κεντρικό πυρήνα της Επιστήμης. Δεν μιλάω για επιστήμονες που έχουν περίεργες ιδέες και δεν μπορούν να τις δημοσιεύσουν σε σοβαρά περιοδικά».
Ενώ αναφέρθηκε πως το «κομφούζιο» που δημιουργήθηκε δεν οφείλεται «τόσο στους επιστήμονες, όσο σε άλλους παίκτες που βρέθηκαν μέσα στο παιχνίδι. Πολιτικοί, κόμματα, επιχειρηματίες, ή και απλοί άνθρωποι με αγωνίες και φόβους, αλλά και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».
Στη συνέχεια ο καθηγητής, μιλώντας στην εκπομπή «Αντιθέσεις», εξήγησε το γιατί αρκετοί επιστήμονες δείχνουν διστακτικοί στο να μιλήσουν για τα όσα βιώνουμε τον τελευταίο χρόνο με τον κορωνοϊό, λέγοντας πως «σκέφτονται πως μετά μπορεί να μην μπορούν να μην κάνουν μετά επιστήμη».
Ενώ εξηγεί πως αυτό δεν ισχύει μόνο για νέους επιστήμονες, αλλά ακόμα και για τους πιο καταξιωμένους τονίζοντας πως «αμέτρητες επιστήμονες που είχαν φτάσει στην κορυφή της ιεραρχίας έστελναν μηνύματα πως δεν μπορώ να κάνω τίποτα, δεν μπορώ να μιλήσω, φοβάμαι να μιλήσω, εάν βγω να μιλήσω θα με καταστρέψουν, θα με τελειώσουν, θα με ποδοπατήσουν».
Ο καθηγητής συνέχισε λέγοντας «Και σκεφτόμουν “μα είναι δυνατόν αυτός να φοβάται να μιλήσει;” Και όμως είχαν δίκαιο, θα μπορούσαν να πολτοποιηθούν μέσα σε μία ημέρα. Άρα λοιπόν για ανθρώπους που συμβιβαστήκανε λυπάμαι αλλά δεν τους κατηγορώ, γιατί ήταν πολύ δύσκολο να μην συμβιβαστείς».
Στη συνέχεια περιέγραψε τη δυστοπία που ζούμε, καθώς είπε πως «έχουμε μπει σε πολύ σκληρά μονοπάτια, δυστυχώς». Ενώ συνέχισε λέγοντας «και σκληρά μονοπάτια για επιστήμονες που συνεχίζουν να εργάζονται στον κεντρικό πυρήνα της επιστήμης, δεν μιλάω για περίεργους ανθρώπους που μιλάνε για περίεργες ιδέες που δεν θα μπορούσα να δημοσιεύσουν σε επιστημονικά περιοδικά».
Σε ερώτηση για το αν η ηθική στην επιστήμη ορίζεται από αυτούς που αποφασίζουν για το αν θα σε πολτοποιήσουν ή όχι ο καθηγητής Ιωαννίδης απάντηση «δυστυχώς».
Τονίζοντας πως: «σκεφτείτε ότι είναι σαν να βρίσκεται κάποιος σε μία κατάσταση εκβιασμού και κάποιοι μπορεί να είναι κάποιοι ίσως πιο γενναίοι από τους άλλους, αλλά μπορεί η γενναιότητα να εξηγηθεί και ως αφροσύνη, ή ως επιπολαιότητα, ή ότι είναι αλαφροΐσκιωτος. Ο Ιωαννίδης είναι αλαφροΐσκιωτος, είναι χαμένος στο διάστημα, ίσως γι’ αυτό δεν τον τον ενδιαφέρει εάν θα πολτοποιηθεί».
Ο καθηγητής Ιωαννίδης είπε επίσης πως «ένας επιστήμονας που θέλει να σώσει ζωές πρέπει να καταλαβαίνει τι σημαίνει ανθρώπινη ζωή». Παράλληλα αναφέρθηκε και στην επίθεση που δέχονται οι επιστήμονες, τονίζοντας χαρακτηριστικά πως «ένας επιστήμονας μπροστά σε έναν υπεύθυνο πολιτικού γραφείου που θα συντονίσει 2-3 εφημερίδες και θα ρίξει λίγη λάσπη, είναι ανίσχυρος. Ο επιστήμονας θα βγει θα πει 2-3 πράγματα και αυτομάτως ο τελευταίος υπαλληλίσκος του πρωθυπουργικού γραφείο θα τον κονιορτοποιήσει στην κυριολεξία. Γιατί; Γιατί η κοινωνία δεν αντιδρά σε αυτό. Παρακολουθεί τρώγοντας γαριδάκια και ποπ κορν. Πιθανότατα ο ίδιος υπαλληλίσκος έχει κάνει την κοινωνία να αδρανοποιηθεί, απλώς να τρώει ποπ κορν και γαριδάκια». «Είναι συνολική η λύση, νομίζω αυτό είναι ηθική υπόθεση του καθενός μας», επισήμανε ο καθηγητής Ιωανννίδης. Ενώ υποστήριξε πως «υπόθεση του αν στεκόμαστε ειλικρινείς απέναντι στον συνάνθρωπο μας. Να πω πως εγώ θα βγω και θα πω την αλήθεια γιατί δεν μπορώ να ζήσω χωρίς αυτό. Αν δεν μπορώ να το κάνω αυτό τότε μάλλον πρέπει να πάω σπίτι μου και να ξεκινήσω και εγώ να βλέπω ριάλιτι με γαριδάκια».
Για τα σόσιαλ και τα ΜΜΕ είπε: «Έχουμε έναν Φρανκενστάιν που κατασκευάσαμε και αυτή τη στιγμή είναι ανεξέλεγκτος. Δεν θέλω να τον ελέγξω, σε καμία περίπτωση δεν αντισταθμίζω την λογοκρισία με λογοκρισία, αλλά αυτή τη στιγμή έχουμε έναν Φρανκενστάιν. Τα ΜΜΕ και τα σόσιαλ έχουμε μετατραπεί σε Φρανκενστάιν. Υπάρχουν πάρα πολλοί που μπορούν να τα χειραγωγήσουν. Υπάρχουν πάρα πολλοί που μπορούν να τα οδηγήσουν σε επιλογές που είναι ακατανόητες και παράλογες και τη στιγμή που συμβαίνουν είναι παντοδύναμες. Δεν έχω κάποιο καλό αντίδοτο, άλλο από ψυχραιμία και ειλικρίνεια».
Στην ερώτηση του δημοσιογράφου αν η ηθική στην επιστήμη ορίζεται από αυτούς που καθορίζουν το αν θα σε πολτοποιήσουν ή όχι, ο κ. Ιωαννίδης απάντησε «Δυστυχώς. Είναι σαν να βρίσκεται κάποιος σε κατάσταση εκβιασμού. Κάποιοι είναι πιο γενναίοι. Αλλά μπορεί η γενναιότητα να χαρακτηριστεί ως αφροσύνη, ως επιπολαιότητα. Ο Ιωαννίδης είναι αλαφροΐσκιωτος επειδή δεν τον ενδιαφέρει αν θα πολτοποιηθεί» τόνισε ο καθηγητής.
Τέλος, έκλεισε λέγοντας πως «έχουμε όλες αυτές τις σφραγίδες της δυστοπίας, η οποία είναι πλέον πανίσχυρη και είναι πολύ δύσκολο να της αντισταθείς, είναι πραγματικά πολύ λίγα τα όπλα, προσωπικά πιστεύω πως έχω ξοδέψει τις σφαίρες μου απέναντι αυτής της δυστοπίας, πραγματικά δεν ξέρω αν έχω πετύχει τίποτα». «Αλλά ταυτόχρονα υπάρχει αυτό το απρόβλεπτο, αυτό το χαοτικό στοιχείο, ότι η ανθρώπινη ψυχή, η ανθρώπινη σκέψη ή πίστη θα βρει αυτή τη λύση και θα βγει απ’ αυτό τον λαβύρινθο. Αν δεν κρατήσουμε κάποια τέτοια πίστη ή ελπίδα δεν ξέρω τι πρέπει να κάνουμε», είπε κλείνοντας με έναν πιο αισιόδοξο τρόπο την συνέντευξη του.
Δείτε ολόλκηρη την εκπομπή του ΚΡΗΤΗ TV «Αντιθέσεις» με τον Γιώργο Σαχίνη και καλεσμένο τον καθηγητή Παθολογίας – Επιδημιολογίας και Πληθυσμιακής Υγείας του Πανεπιστημίου Stanford και μέλος της Αμερικανικής Εθνικής Ιατρικής Ακαδημίας, Γιάννη Ιωαννίδη
Αναδημοσίευση: olympia.gr και press-gr.com
Έχω μερικές ενστάσεις, όπως για την αντιμετώπιση κάθε νέου δεν νομίζετε, ότι θα γίνουν μερικά λάθη και από τους επιστήμονες και από την κυβέρνηση. Δεν νομίζετε ότι η αντιπολίτευση επιδιώκει να μειώσει το έργο της κυβέρνησης. Δεν νομίζετε, ότι άλλοι για προσωπικούς λόγους ενεργούν. Δεν νομίζετε μεταξύ των επιστημόνων υπάρχει ανταγωνισμός. Δεν νομίζετε όπως γράφετε ο επιστήμονας να υποστηρίζει την άποψή του έστω και αν υπάρχουν συνέπειες (Δεν βρισκόμαστε βέβαια και σε ένα ολοκληρωτικό καθεστώς ή τύπου Ερτογάν). Τέλος εγώ πιστεύω, ότι είναι υπερβολικά Δημοκρατικό καθεστώς, με αποτέλεσμα να μη υπάρχει δυνατότητα βελτίωσης τόσο του Δημοσίου, όσο και του ιδιωτικού τομέα; Πάντα θα υπάρχουν αντιδρώντες και δεν πρέπει η διοίκηση να ξεφεύγει από το πρόγραμμά της και με βάση αυτού θα πρέπει να την κρίνουμε. Οι αριστερές οργανώσεις μπορεί να λένε ορισμένες αλήθειες περισσότερες των οποίων είναι ουτοπικές ή δεν έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για την πραγματοποίηση τους. Και εγώ έχω για πολλά θέματα διαφορετική γνώμη, όμως δεν βλάπτω γι' αυτό την κυβέρνηση. Δεν είναι τόσο φοβερά όπως τα παρουσιάζουν, όσο για μένα πιστεύω ότι είναι ο καλύτερος σήμερα. Υπόψιν δεν τον ψήφισα και δεν ξέρω αν θα τον ψηφήσω, αυτό θα το κρίνω στο τέλος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΆσχετα με τα πολιτικά, νομίζω πως πρέπει να ακούγετε πάντα μια δεύτερη γνώμη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαι για τον Covid, ό,τι δεν συμφωνεί με την επικρατούσα γραμμή απαξιώνεται. Αν καταφέρει ν' ακουστεί.
Γι' αυτό αναδημοσίευσα τη συνέντευξη του κ. καθηγητή που τον θεωρώ σοβαρό άνθρωπο και δε λέει βλακείες.
Κι ας βγάλει ο καθένας τα δικά του συμπεράσματά.